یک مقام آگاه در گفت‌وگو با ایلنا:
مدت رفع سوء اثر چک برگشتی هنوز مشخص نشده است
بانک مکلف است بنا به درخواست مشتری و به منظور آگاهی وی از سوابق چکهای برگشتی خود در سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی، اقدام به ارائه صورت کامل تعداد و مشخصات چکهای برگشتی وی با درج تاریخ برگشت چک کند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، چندی پیش دیوان عدالت اداری بخشنامه بانک مرکزی درخصوص افزایش مدت زمان انقضا رفع سوء اثر چکهای برگشتی را ابطال کرد. در متن این بخشنامه آمده است؛ با ابطلال بخشنامه بانک مرکزی توسط دیوان عدالت اداری، رفع سوء اثر چکهای برگشتی از ۷ سال به ۳ سال کاهش یافت.
تبصره بند ۶ ماده ۱۸ دستورالعمل حساب جاری که طی بخشنامه‌ای به شبکه بانکی ابلاغ شده دارای مغایرت‌هایی با قوانین بالادستی کشور است.
این دستورالعمل یعنی افزایش مدت انقضا رفع سوء اثر چکهای برگشتی ( از ۲ سال به ۷ سال ) به کلیه چکهای برگشتی موجود در سامانه بانکی کشور تسری داده شده است.
در رای صادره از سوی دیوان عدالت اداری آمده است، بخشنامه مذکور متضمن تعیین مدت ۷ سال برای رفع سو اثر چکهای برگشتی‌به علت مغایرت با ماده ۲۱ قانون اصلاح قانون چک مصوب سال ۷۲ در تعیین مدت ۳ سال برای رفع سو اثر از چک برگشتی مستند به بند ۱ ماده ۱۲ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ۹۲ ابطال می‌شود.
در این راستا یک مقام آگاه به خبرنگار اقتصادی ایلنا گفت: هر چند این بخشنامه از سوی دیوان عدالت اداری صادر شده است اما مدت رفع سوء اثر چک برگشتی هنوز مشخص نشده است و بانک مرکزی همانند سابق عمل میکند.
وی افزود: بانک مرکزی مکلف است بنا به درخواست مشتری و به منظور آگاهی وی از سوابق چکهای برگشتی خود در سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی، اقدام به ارائه صورت کامل تعداد و مشخصات چک‌های‌برگشتی وی با درج تاریخ برگشت چک کند.
همچنین در بخش راهنمای رفع سوء اثر از سوابق چکهای برگشتی بانک مرکزی ایران نیز آمده است: بر اساس‌بخشنامه‌های بانک‌مرکزی‌جمهوری‌اسلامی‌ایران کلیه امور مربوط به رفع سوءاثر از چکهای برگشتی اشخاص از طریق شعب و واحدهای تابعه بانکها و به صور ذیل امکان پذیر شد :
- تأمین موجودی: مشتری مبلغ کسری موجودی را به حساب جاری خود واریز کرده و پس از دریافت مبلغ مزبور توسط ذی نفع چک، بانک نسبت به رفع سوءاثر از سابقه چک برگشتی اقدام میکند؛
- ارائه لاشه چک برگشتی: مشتری لاشه چک برگشتی را به بانک ارائه و بانک در قبال آن به وی رسید تحویل می نماید؛
- ارائه رضایت نامه محضری ذی نفع چک به بانک: در صورت عدم امکان ارائه لاشه چک برگشتی به بانک بنا به دلایلی نظیر مفقود شدن، به سرقت رفتن و سوختن، ذی نفع چک )شخصی که گواهینامه عدم پرداخت وجه چک به نام او صادر شده است، می تواند با حضور در دفترخانه اسنادرسمی، ضمن اذعان به عدم واگذاری چک به ثالث، رضایت خود را نسبت به مشتری اعلام نماید.در این صورت، بانک با دریافت رضایت نامه مزبور، نسبت به رفع سوء اثر از چک مورد نظر اقدام میکند.
تبصره: چنانچه ذی نفع چک شخص حقوقی دولتی و یا نهاد عمومی غیردولتی باشد، می تواند با ارائه نامه رسمی، رضایت خود را اعلام نموده و بانک با دریافت رضایت نامه مزبور، نسبت به رفع سوء اثر از چک مورد نظر اقدام می کند.
- واریز مبلغ چک به حساب جاری و مسدود نمودن آن به مدت ماه: چنانچه ارائه لاشه چک و یا رضایت نامه محضری ذی نفع به بانک امکان پذیر نباشد، مشروط به آن که حساب جاری مشتری نزد شعبه مفتوح و توسط مراجع قضایی مسدود نشده باشد، مشتری می‌تواند با واریز معادل کسری موجودی به حساب جاری خود، درخواست مسدود شدن وجه مزبور را برای پرداخت چک برگشتی ذی ربط تا زمان تعیین تکلیف قطعی چک برگشتی و یا حداکثر به مدت ماه، به بانک ارائه وسپس بانک نسبت به رفع سوءاثر از سابقه چک برگشتی اقدام می کند. در این شرایط بانک موظف است ظرف پنج روز کاری، طی نامه‌ای تأمین وجه چک را به اطلاع شخصی که گواهینامه عدم پرداخت به نام وی صادر شده است، برای مراجعه به بانک و دریافت وجه چک، برساند.
- ارایه حکم قضایی مبنی بر رفع سوء اثر از سوابق چک برگشتی،
- ارایه نامه از مرجع ثبتی ذی صلاح موضوع ماده ۳۸۱ "آیین نامه اجرای مفاد اسناد رسمی لازم الاجرا و طرز رسیدگی به شکایت از عملیات اجرایی" مبنی بر اجرای چک )با ذکر مشخصات اصلی چک( و لزوم رفع سوءاثر از آن.
توضیح: در صورتی که مشتری ظرف مدت ده روز کاری پس‌از برگشت چک، اقدام به تأمین کسری موجودی حساب جاری یا ارائه لاشه چک یا رضایت نامه محضری از ذی نفع نکند، بانک موظف است اطلاعات مربوط به گواهی نامه عدم پرداخت را به سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی ارسال کند.
توضیح: بانک مکلف است بنا به درخواست مشتری و به منظور آگاهی وی از سوابق چک های برگشتی خود در سامانه اطلاعاتی بانک مرکزی، اقدام به ارائه صورت کامل تعداد و مشخصات چک های برگشتی وی با درج تاریخ برگشت چک کند.
