جزئیات بازدید تیم فنی ایران از هیرمند/ برای دریافت حقابه ناامید نیستیم

به گزار خبرنگار اقتصادی ایلنا، محمد جوانبخت در نشست خبری در جمع خبرنگاران با بیان اینکه ما در شرایط خاص و ویژه ای به لحاظ منابع و مدیریت آب کشور هستیم، اظهار داشت: تغییر اقلیم، خشکسالی، سیلاب ها  باعث شده اتفاقات خاص و جدی در حوزه آب رخ دهد و در هر حال با محدودیت منابع آب مواجهیم.

وی افزود: اکنون توسعه مصرف به موازات محدودیت اتفاق افتاده همواره به تقاضاها در حوزه توسعه مصرف پاسخ داده شد و همین موضوع باعث شده با وضعیت خاصی مواجه باشیم.

معاون وزیر نیرو در امور آب گفت: ما همه ساله ناچاریم همه مولفه‌های مدیریتی را رصد و کنترل کنیم و در میزان‌های مختلف پیش بینی لازم برای رفع مشکل را داشته باشیم.

وی با بیان اینکه همه ساله با صدها نقطه دارای تنش در کشور مواجهیم، تصریح کرد: بعضا این تنش در برخی نقاط خیلی شدید است. مثلا سال گذشته شاهد تمام شدن آب سد اکباتان بودیم امسال سد نهند در تبریز به دلیل اتفاق هیدرولیکی خالی شد و این در حالی است که سالهای قبل این سد سرریز می‌کرد اما در هر حال همکاران توانستند یک متر مکعب آب را جایگزین کنند.

جوانبخت در ادامه بیان کرد: امسال برای اولین بار به سد دوستی که تامین کننده آب مشهد است هیچ آبی وارد نشده و این در حالی است که ما چند پیک طاقت فرسا از جمله زمان نوروز، اواخر بهار، اواسط تابستان و انتهاب تابستان را در این شهر داریم.

وی خاطرنشان کرد: اکنون ۲ سال است که هیچ آبی وارد چاه نیمه‌های سیستان نشده و شرایط سختی را سپری می‌کنیم البته وزارت نیرو در ۳ فاز بنا دارد که موضوع آب در سیستان و بلوچستان را مدیریت کند که فاز یک اضطراری در حال انجام است و در سال جاری به سرانجام می‌رسد. همچنین ابرپروژه انتقال آب از دریای عمان در دستور کار است.

معاون وزیر نیرو گفت: یکی از اقدامات ما در ۱.۵ سال گذشته هماهنگی با وزارت کشاورزی است و سعی کردیم با این وزارتخانه در تعامل باشیم، ما در حوزه تامین آب کشاورزی مشکلاتی داریم و کمبودها کشاورزان را آزرده می‌کند. برای حل این موضوع با تهیه جداول منابع و مصارف خوشبختانه بیشترین سطح زیر کشت محصول استراتژیک گندم را داشتیم.

وی ادامه داد: با همکاری وزارت جهاد کشاورزی برنامه خوبی جهت صیانت از آبهای زیرزمینی داریم طبق تکالیف قانونی مثل بند (ع) تبصرفه ۸ قانون بودجه به بازتخصیص آب به صنایع مکلف هستیم و همچنین مدیریت توام آب و برق برای چاه‌های کشاورزی تکلیف داریم.

جوانبخت با بیان اینکه در حوزه دیپلماسی آب اقدامات خوبی انجام شده است، گفت: مخاطب ما در این بخش کشورهای دیگر نیز هستند، در هر حال در مجموع گاهش دیپلماسی  انتظارها را برآورده نمی کند و باید با اقدام همراه باشد، مثلا در کشور همسایه غربی بحث هایی در مطبوعات مطرح بود که البته اکنون با کشور عراق در فضای خوبی قرار داریم.

وی ادامه داد: موضوع ارس را با ترکیه در حال پیگیری هستیم در بخش شرقی کشور بعد از سال‌ها طرف مقابل به تیم فنی ما اجازه داد طبق معاهده از ایستگاه آب سنجی دهراوود در بالادست سد کجکی بازدید کنیم و در واقع در مواقعی که ما اعتراض داریم می‌توانیم درخواست بازدید داشته باشیم. در هر حال ما کشور بزرگی هستیم و طبیعی است که مشکلات عدیده‌ای هم داشته باشیم.

معاون وزیر نیرو در پاسخ به ایلنا درباره موضوع بازدید از ایستگاه آب سنجی هیرمند در کشور افغانستان و نتایج آن توضیح داد: طبق معاهده ۱۳۵۱ باید سالانه ۸۲۰ میلیون متر مکعب از آب رود هیرمند وارد ایران شود و به مصرف تامین آب سیستان و زاهدان برسد اما این اتفاق در ۴ سال گذشته رخ نداده و آب موثری رهاسازی نشده است.

وی ادامه داد: یکی از پیش بینی‌های معاهده این بوده که هر زمان از آمار طرف مقابل قانع نشدیم درخواست بازدید داده شود. بر این اساس ما طی ۱.۵ سال گذشته ۳ جلسه با کمیساران و ۲ جلسه حاشیه‌ای برگزار کردیم اما در هر حال اجازه بازدید داده نمی‌شد. در نهایت بعد از اصرار ما و کمک وزارت امور خارجه پذیرفتند که بازدید داشته باشیم البته بازدید در زمانی که رودخانه بیشترین آبدهی را دارد موثر است.

جوانبخت با اعلام اینکه طبق بازدید گروه فنی اکنون جریان آب در سد کجکی برقرار است، ابراز امیدواری کرد که بخشی از حقابه ایران تامین شود.

وی تاکید کرد: متاسفانه در این سفر، مقامات افغانستان اجازه بازدید از مخزن سد کجکی را که در تصاویر ماهواره‌ای مشخص است ذخایر آبی مناسبی دارد، به تیم فنی ایران ندادند اما در هر حال پیگیری ما ادامه دارد و در بخش‌های مختلف به لحاظ فنی و اجرایی موضوع را دنبال می‌کنیم و هیچگاه از دریافت این حقابه ناامید نیستیم.