ایران به نقش محوری در تجارت با همسایگان بازگردد/ استفاده از موقعیت ژئوپلتیکی در گرو تعاملات سیاسی بهتر

فرشید فرزانگان درباره وضعیت مراودات تجاری ایران با امارات به خبرنگار ایلنا گفت: در خصوص تجارت بین ایران و جهان به ویژه با کشورهای همسایه یک رونق نسبی در سال 1400 نسبت به سال‌های گذشته شاهد بودیم. تجارت غیرنفتی ایران از صد و یک میلیارد دلار عبور کرد و نیمی از این تجارت تقریبا به ارزش 51 میلیارد و 875 میلیون دلار تجارت ایران با کشورهای همسایه بود. به طور کلی حجم تجارت ما با کشورهای همسایه نسبت به سال گذشته یعنی سال 99 تقریبا 40 درصد افزایش داشته است. این رقم با وجود اینکه نوید خوبی برای توسعه تجارت با کشورهای همسایه می‌هد اما نشان از این دارد که اگر تامل و دقت بیشتری در این امر شود می‌تواند این حجم تجارت را نیز رونق دهیم.

عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی ایران و امارات گفت: برای تجارت ایران با روسیه، ترکیه، امارات، قطر، عمان و عراق و در کل کشورهای CIS باید روی آن تامل شود. درست است که این کشورها شاید بازارهای مصرفی خیلی امنی نسبت به واردکنندگان بزرگ جهان داشته باشند ولی در همه جای دنیا تجارت با کشورهای همسایه عامل رشد و پیشرفت است و نباید از این موضوع غافل شد. ممکن است حتی با بعضی از این کشورها برای تامین کالا در کشور دیگر که همسایه‌مان هستند در حال رقابت باشیم.

وی افزود: اما به طور کلی عدم پویایی ایران در این مسائل باعث می‌شود که ایران بازارهای فعلی خود را در این کشورها که در گذشته بازار بسیار پر رونق‌تری بوده است را از دست بدهد. باید ایران به نقش محوری خود در تجارت با کشورهای همسایه برگردد و فی‌الواقع راهی نیست جز اینکه بر توسعه تجارت و صادرات با این کشورها تامل شود.

فرشید فرزانگان با اشاره به آمار تجارت ایران با کشورهای همسایه خاطرنشان کرد: از این رقم 51 میلیارد و 875 میلیون دلار تجارت ایران با کشورهای همسایه، حدود 26 میلیارد دلار صادرات و حدود همین مقدار هم واردات داشتیم که توازنی بین صادرات و واردات ما بوده است. کشورهای مهم صادراتی ما عراق، ترکیه و امارات بوده‌اند. به کشور امارت 4.9 میلیارد دلار صادرات و از امارات 16.5 میلیارد دلار واردات داشتیم. این نشان می‌دهد که امارات در تامین مایحتاج اولیه که ایران وارد می‌کند اعم از موادغذایی، گندم، کنجاله، غلات، موبایل با رقم 16.5 میلیاردلار واردات 68 درصد افزایش را نسبت به سال گذشته خود نشان داده است. همچنین از ترکیه حدود 20 درصد و روسیه حدود 54 درصد افزایش واردات داشتیم.

وی در ادامه افزود: صادرات ما به امارات 8 درصد کاهش و صادرات به ترکیه 141 درصد افزایش داشته و عراق هم با 21 درصد یعنی به 8.9 میلیارد دلار رسیده است. نکته قابل تامل این است که تجارت ایران و امارات از مرز بین 21 میلیارد دلار صادرات و واردات حرکت بهتری داشته که این نشان می‌دهد که هم در عرصه صادرات و هم واردات، دو کشور شریک‌های قطعی هم هستند و روابط بین دو کشور به طور کلی رو به جلو است اما هنوز هم  کار برای ادامه فعالیت بیشتری دارد.

عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی ایران و امارات در ادامه با اشاره به مشکلات توسعه تجارت ایران با امارات تصریح کرد: همچنان مسایل بانکی، مراودات بانکی و حساب‌های ایرانیان علی رغم اینکه ثبت شرکت آسان شده، دارای مسائلی است که باید پیگیری شوند. زیرساخت‌های ایران هم به دلیل عدم سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های عمرانی در طول مدت تحریم‌ها عقب افتاده و نگرانی از این است که برنامه‌های آتی هم پیشرفت آنچنانی را نشان نمی‌دهد. باید از موقعیت ژئوپلتیکی خودمان در منطقه استفاده کنیم و این توسعه اقتصادی بوجود نمی‌آید مگر اینکه بتوانیم تعاملات سیاسی بهتری با کشورهای همسایه خود داشته باشیم و مشکلات و موانع خود را با آنها حل کنیم.

وی افزود: مشکل شرکت‌های تجاری ما این است که در توسعه و مارکتینگ بین‌المللی ضعیف هستند که باید حل شود و باید از آنها حمایت و برای توسعه بازار به آنها کمک شود که این حمایت‌ها باعث پیشرفت ما در تجارت با این کشورها خواهد شد. سازمان توسعه تجارت ایران اقدامات خوبی در این زمینه انجام داده از جمله راه‌اندازی مرکز تجاری و معرفی رایزن یا تشکیل کمیسیون اقتصادی مشترک با حمایت یکی از وزراء و ایجاد روابط تنکاتنگ با تجار صاحب نام این عرصه با اتاق‌های بازرگانی که همه این کارها در دستور کار سازمان توسعه تجارت قرار گرفته است.

فرزانگان با تاکید بر استفاده از مدل‌های بین‌المللی برای توسعه بازار که باید عملیاتی و در این زمینه فکر و اندیشیده شود، خاطرنشان کرد: باید راهکار ارزنده‌ای ارایه شود برای اینکه ایران، سیستم بانکی و روانی داشته باشد که با کمک سازمان توسعه تجارت باید این مشکل به صورت ریشه‌ای حل شود. تا زمانی که افق و چشم‌انداز ایران با کشورهای دنیا از نظر بین‌المللی افق روشنی نباشد، سرمایه‌گذاری‌های سنگینی انجام نمی‌شود و همین طور توسعه گام به گام اتفاق می‌افتد اما برای شتاب در این کار باید یک سری مسائل را به صورت زیرساختی و چندوجهی ببینیم و از فضای پیرامون‌مان که پر از پتانسیل‌های مختلف است بیشتر بهره بگیریم. باید برنامه‌ریزی کنیم برای اینکه چطور می‌توانیم بازارهای بهتری در این کشورها داشته باشیم چون راه پیشرفت کشور از مسیر تجارت بین‌الملل می‌گذرد.