عدم اصلاح اقتصاد برق، موجب قطعی شد/ ۴۱۵۰ مگاوات از برنامه توسعه تجدیدپذیرها عقبیم

محمدامین زنگنه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، درباره سرمایه‌‌گذاری در حوزه صنعت برق و مشکلات امروز کشور بابت خاموشی‌ها اظهار داشت: از زمانی که سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی ابلاغ شد طوری برنامه‌ریزی شده که بیش از دولت بخش خصوصی در زمینه تولید برق فعالیت کند، در چند سال اخیر حتی اگر هم دولت می‌خواست پولی برای احداث نیروگاه نداشت، بنابراین بیشتر روی توسعه نیروگاه‌ها توسط بخش خصوصی حساب شده بود که آن هم بخاطر بدقولی دولت در پرداخت صورت‌وضعیت نیروگاه‌هایی که  بخش خصوصی احداث کرده و در حال فعالیت هستند عملا رغبت و توانی برای فعالیت در این حوزه نمانده است.

وی افزود: مثلا صورت‌وضعیت سال 97 برخی فعالین تجدیدپذیر هنوز پرداخت نشده، حال تصور کنید از سال 97 تا 1400 چقدر هزینه‌های عمومی کشور بالا رفته؟ سوال اینکه اگر صورت‌وضعیت سال 97 اکنون پرداخت شود قدرت خرید با آن زمان یکسان است؟

عضو کارگروه ترویج انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر تصریح کرد: عمده سرمایه‌گذاری که توسط بخش خصوصی در صنعت برق صورت گرفته یا از محل وام منابع ارزی صندوق توسعه ملی و یا سرمایه‌گذاری خارجی بوده که سرمایه‌گذار هم باید اقساط را به سهامدار و یا صندوق توسعه ملی بصورت ارزی بازپرداخت کند، اکنون با این جهش‌های ارزی که اتفاق افتاده همگی منجر به زیان شده است. امروز کار به جایی رسیده که سرمایه‌گذاری که قرار بود هر 6 ماه یک بار یک قسط به صندوق توسعه ملی پرداخت کند، با 3 سال کار کردن نیروگاه اگر کل صورت‌وضعیت‌ها هم به‌روز پرداخت شود بازهم نمی‌تواند قسط اول را بپردازد، بنابراین رغبتی به احداث نیروگاه جدید ندارد اگر هم بخواهد این کار را انجام دهد منابع مالی ندارد. 

وی با بیان اینکه بحث رمزارزها، گرمی هوا و کم‌بارشی دلایل اصلی خاموشی نبوده و توجیهاتی برای فرافکنی است، گفت: کشور ما هیچوقت پرآب نبوده، طبق آمار سال 97 تولید نیروگاه‌های برقابی به همین میزان پایین بوده پس این امر مسبوق به سابقه بوده و امکان پیش‌بینی بروز خاموشی را داشتیم. نکته دیگر اینکه طبق برنامه ششم توسعه قرار بود 25 هزار مگاوت نیروگاه احداث کنیم اما این اتفاق نیفتاده، یعنی حتی 1000 مگاوت هم احداث نشده است، تمام نیروگاه‌هایی هم که در چند سال اخیر وارد مدار شده‌اند نیروگاه‌هایی هستند که قرارداد آنها بر اساس برنامه 4 و 5 توسعه امضا شده شده است.

زنگنه در ادامه به موضوع عدم اصلاح اقتصاد برق اشاره و اظهار داشت: تاکنون هیچ اقدامی برای اصلاح اقتصاد برق انجام نشده، یعنی برق را از سرمایه‌گذار نیروگاه حرارتی 300 تومان خریداری می‌کند و به مصرف‌کننده هر کیلووات ساعت 60 تا 70 تومان می‌فروشد، آیا نباید این مابه‌التفاوت جبران شود؟ دولت موظف بوده طبق قانون حمایت از صنعت برق کشور این مابه‌التفاوت را در بودجه سنواتی ببیند و به وزارت نیرو بازپرداخت کند اما هیچوقت این کار را نکرده است، وزارت نیرو مابه‌التفاوت قیمت خرید و فروش برق را از دولت نگرفته و پول سرمایه‌گذار را نداده، سرمایه‌گذار نیز نیروگاه نساخته و اکنون به بحران دچار شدیم.

وی همچنین گفت: طبق برنامه ششم قرار بوده که ما 5 هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر توسعه دهیم اما تاکنون فقط 850 مگاوات احداث شده و 4150 مگاوات از برنامه عقبیم. پیک مصرف برق کشور در ظهر و شب تابستان به خاطر سیستم‌های سرمایشی و روشنایی و اختلاف پیک اول و دوم 3 تا 4 هزار مگاوات است، چنانچه نیروگاه‌های تجدیدپذیر را طبق برنامه توسعه می‌دادیم اکنون کمک فوق‌العاده‌ای به شبکه برق کشور برای عبور از پیک روز بودند.

عضو کارگروه ترویج انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر با بیان اینکه اکنون 10 تا 12 هزار مگاوات کمبود برق داریم، خاطرنشان کرد: اکنون سوال این است که طبق برنامه ششم چقدر باید نیروگاه توسعه داده می‌شد و چه میزان انجام شده؟ چرا شرکت خارجی که قرار بود در ایران پروژه اجرا کند به خاطر صورت‌وضعیت‌ها، پروژه را کنسل کرده و سرمایه خود را به کشوری به نام تانزانیا برده است؟