سهم رمزارز در برق کشور کمتر از یک درصد است/ دولت میزان مصرف برق بخش‌ها را شفاف کند/ خارجی‌ها در حال خروج از بخش رمزارز ما هستند

مجیدرضا حریری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در مورد انتقادات مطرح شده پیرامون استخراج رمزارز توسط چینی‌ها در کشور و نقش آن بر کمبود برق اظهار کرد: طبق آمارهای رسمی منتشر شده از طرف وزارتخانه‌های متبوعه یعنی وزارت نیرو و وزارت صمت، کل سرمایه‌گذارانی که به صورت مجاز در حوزه استخراج رمزارز فعالیت می‌کنند، حدود 300 مگاوات برق مصرف می‌کنند که این میزان کمتر از نیم درصد مصرف برق کشور است. همه این استخراج‌کنندگان مجاز نیز چینی نیستند بلکه استخراج‌کنندگان داخلی و از دیگر کشورها نیز هستند. سهم چین از این نیم درصد هم در استخراج رمزارز کمتر از نصف است. علاوه بر این، این روزها به دلیل کمبود برق همه دستگاه‌های استخراج‌کنندگان مجاز خاموش است.

وی افزود: موضوع مصرف برق در کشور اشکالات بی‌شماری دارد، نمی‌توان آن را به گردن استخراج رمزارز انداخت. حتی اگر تعداد کسانی که به صورت غیرقانونی فعالیت می‌کنند دوبرابر مجازها باشند باز هم کمتر از یک درصد مصارف برقی ما خواهد بود. صحبت از 20 درصد از کسری در مصرف برقی در میان است. به نظر می‌رسد که این بهترین بهانه برای مصرف برق در کشور است. قسمتی از استخراج رمزارز که قانونی است قابل کنترل و بخش دیگر هم که غیرقانونی است به نظر می‌آید که قابل ردیابی است. مگر اینکه این موضوع سرپوشی برای باقی کاستی‌های سیاست‌گذاری خود در حوزه برق باشد.

حریری با اشاره به دلایل کمبود برق تصریح کرد: در ده سال اخیر، سرمایه‌گذاری در حوزه برق نسبت به سال‌ها قبل از آن به کمتر از نصف رسیده است. ما نتوانستیم نیروگاه‌های خود را تجهیز و بهینه کنیم یا نیروگاه‌های جدید بسازیم؛ این موارد نیاز به سرمایه‌گذاری دارد. صنعت برق کشور مبالغ بسیار کلانی از دولت طلبکار است یعنی دولت نمی‌تواند پول کسانی که پیش از این سرمایه‌گذاری کرده‌اند را بدهد، مشخص است که سرمایه‌گذاری جدید در این شرایط انجام نمی‌شود.

وی با تاکید بر برق مصرفی صنعت گفت: بخش زیادی از برق تولیدی کشور برای مصارف صنعتی به خصوص صنایع پرمصرف مانند سیمان، فولاد و پتروشیمی تولید می‌کنند، با وجود اینکه این صنایع محصولات خود را با قیمت‌های بین‌المللی عرضه می‌کنند اما انرژی را به نسبت قیمت‌های بین‌المللی انرژی بسیار ارزان و تقریبا رایگان استفاده می‌کنند. بنابراین هیچ انگیزه‌ای برای اینکه تکنولوژی تولید خود را بالا ببرند و مصرف برق خود را کاهش دهند ندارند، چراکه هزینه انرژی در قیمت تمام شده کالای این واحدهای صنعتی بسیار کم است.

رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین اضافه کرد: به طور کلی ما در حوزه برق و انرژی نیاز به این داریم که تجدیدنظرهای کلی داشته باشیم، اینکه همه تقصیرها به گردن رمزارز یا مصارف خانگی انداخته شود، به نظر می‌رسد که به نوعی شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت‌های ناشی از کم‌کاری‌ها است.

وی خواستار اعلام شفاف میزان مصرف بخش‌های مختلف شد و در این باره گفت: به نظر می‌رسد این حق همه است که بدانند در هر حوزه‌ای چه مقدار برق مصرف می‌شود، این موضوع باید به صورت شفاف به مردم اعلام شود تا مشخص شود که سهم حوزه‌های مختلف مانند صنعت، کشاورزی، تجارت، مصرف خانگی و ... به چه میزان است تا مشخص شود که در چه حوزه‌هایی باید کار بیشتری روی بهینه‌سازی مصرف انرژی انجام داد.

حریری همچنین افزود: درست است که مصارف خانگی نیاز به بهینه‌سازی داریم اما باید توجه داشت که مردم ایران توان پرداخت هزینه‌های روزمره خود را ندارند، این موضوع نباید بهانه‌ای شود تا همه فشار به مردم وارد شود و بگویند این کمبودها به خاطر مصرف خانگی است بلکه بخش زیادی از مصرف برق در حوزه صنعت است. در استانداردهای بین‌المللی، فاکتوری به نام شدت جریان وجود دارد که این فاکتور در بخش صنعت کشور اصلا منطقی نیست.

وی با اشاره به سرنوشت سرمایه‌گذاری‌های خارجی در حوزه رمزارز در کشور بیان کرد: شنیده‌ها حاکی از این است که اختلالاتی که در زمستان به علت کمبود گاز و الان به خاطر کمبود برق به وجود آمده باعث شده که استخراج کنندگان نتوانند استخراج را انجام دهند، به نظر می‌رسد که این وضعیت باعث شده کسانی که در این حوزه در کشور سرمایه‌گذاری کرده‌اند هم در حال خروج از کشور هستند، بنابراین به نظر نمی‌رسد سرمایه‌گذاری جدیدی از طرف خارجی‌ها در ایران در این حوزه صورت بگیرد.

وی با انتقاد از رفتار دوگانه دولت اظهار کرد: ما به میزان زیادی برق به کشور عراق صادر می‌کنیم، دولت هر زمانی که احساس می‌کند در داخل کشور در مورد یک کالا که بخش خصوصی آن را صادر می‌کند، کمبود وجود دارد؛ به راحتی صادرات آن کالا را ممنوع می‌کند. از آنجا که صاردات برق در انحصار دولت است و شخص دیگری آن را صادر نمی‌کند، همان سیاست همیشگی خود را اعمال نمی‌کند. اگر این سیاست درست است چرا در مورد خودش اعمال نمی‌کند؟ اگر هم غلط است پس چرا در مورد سایر کالاها به راحتی صادرات را ممنوع می‌کند؟

وی در پایان اضافه کرد: ما یک سازمان به نام سازمان مدیریت بحران در کشور داریم که عده زیادی در آن مشغول هستند ولی متاسفانه نه بحران‌ها را پیش‌بینی می‌کنند و نه برای آن راه حل ارائه می‌دهند. خشکسالی، کمبود برق و گرم شدن هوا موضوعاتی نبودند که قابل پیش‌بینی نبوده باشند. کارشناسان از پاییز گذشته پیش‌بینی می‌کردند که سال گرمی را پیش رو خواهیم داشت. در مورد وقوع سیل یا دیگر موارد می‌گویند که غافلگیر شدیم اما پیش‌بینی عوامل جوی در دنیا کار سخت نیست. قابل برآورد بود که در بهار شرایط آب و هوایی به شکلی خواهد بود که گرمای بیشتری را تجربه می‌کنیم و با کمبود آب در نیروگاه‌های برق و ... مواجه می‌شویم. باید در این مورد خیلی زودتر برنامه‌ریزی منظم انجام می‌شد تا وضعیت به این شکل آشفته نشود. نکته جالب این است که حتی در مورد خشکسالی کمبود برق هم که قابل محاسبه هستند دولت و وزارت نیرو ادعای غافلگیری دارند.