ذخایر ارزی کشور به شدت کاهش پیدا کرد/ تاثیر سیاست بر اقتصاد به حداقل برسد/ اقتصاد کشور مانند بیمار اورژانسی است

مجیدرضا حریری در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در مورد تاثیر لغو احتمالی تحریم‌ها بر اقتصاد کشور اظهار کرد:  اقتصاد ما به شدت تحت تاثیر فشارهای تحریمی است، طبق آمار منتشره از مجامع بین‌المللی ذخایر ارزی ما به شدت کاهش پیدا کرده و ارز در دسترس بانک مرکزی به شدت محدود است. لازمه تجارت داشتن ارز است و وقتی ارز در دسترس بانک مرکزی یا واردکننده قرار نگیرد به مشکل برخوریم.

وی افزود: تحریم‌ها ما را هم در حوزه صادرات نفت و هم در صادرات غیرنفتی به شدت محدود می‌کنند. بیشترین تاثیر تحریم روی تجارت خارجی ما است. وقتی تجارت خارجی دچار مشکل می‌شود در داخل و در حوزه تولید هم به مشکل برمی‌خوریم کمااینکه شاهد بودیم در یک سال گذشته در همه حوزه‌هایی که به معیشت مردم مربوط بوده با مشکل برخورد کرده‌ایم.

حریری تصریح کرد: بخش بزرگی از این مشکلات به علت فشار تحریمی است. بخش‌های دیگر هم به این مربوط است که سیاست‌گذاران ما کشور را همیشه در حالت انتظار قرار می‌دهند که فشار تحریم برداشته می‌شود یا نمی‌شود. این بلاتکلیفی در تجارت و اقتصاد ما وجود دارد و باعث می‌شود که همیشه یک حالت توقف داشته باشیم. چهار سال پیش چشم ما هرروز به وین بود که در فلان هتل چه اتفاقی می‌افتد و الان هم دوباره در همان حالت قرار می‌گیریم.

وی اضافه کرد: به هرحال اثر این موضوع بر اقتصاد ما به حداقل برسد. اگر بتوانیم مشکل تحریم‌ها را به طور کل حل کنیم، بهترین حالت است اما اگر نمی‌شود باید برای این حالت هم برنامه داشته باشیم و فکر کنیم که در شرایط تحریمی باید چگونه کشور را اداره کرد. آنچه اهمیت دارد داشتن برنامه برای حالت‌های مختلف است.

رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین در ادامه افزود: برای شکل تحریمی، نیم‌بند بودن تحریم‌ها، تشدید تحریم‌ها و برداشته شدن تحریم‌ها هر یک عکس‌العمل خاصی از سیاست‌گذار را می‌طلبد. اگر شر تحریم‌ها از سر اقتصاد ما برداشته شود ومدیریت درستی صورت بگیرد شرایط می‌تواند به شدت با امروز تغییر کند.

وی افزود: سناریوهای مختلفی ممکن است رخ دهد اما باید اقتصاد خود را به شکلی بنا کنیم که اثر تحریمی روی آن به حداقل برسد. این یک اصل است. پس از چهار دهه باید به این نتیجه رسیده باشیم که اقتصاد ما همیشه در معرض تهاجم خارجی و به شدت متاثر از سیاست است. یا باید سیاست‌های‌مان را به نفع اقتصادمان تغییر دهیم یا اقتصادمان را برای شرایط تاثیر حداکثری از سیاست آماده کنیم.

حریری در پاسخ به این سوال که آیا امروز زمان کار زیربنایی در اقتصاد است یا خیر گفت: در شرایط کنونی اقتصاد ما مانند بیماری است که در شرایط اورژانس است و نمی‌توان برای آن کار زیربنایی کرد. حتی اگر منابع ارزی ما در خارج از کشور امروز در اختیار ما قرار بگیرد از آنجا که طبق آمار بین‌المللی مانند صندوق بین‌المللی پول آنقدر کم است و تقلیل یافته که تاثیر چندانی ندارد. همه اینها نشان می‌دهد که باید به فکر نجات فوری این اقتصاد بود. ولی در نهایت باید به این فکر باشیم که تاثیر سیاست بر اقتصاد را به حداقل برسانیم، این موضوع باعث می شود که اگر بازهم در شرایط تحریمی قرار بگیریم، بازهم همین بلا سرمان بیاید.

وی با اشاره به مشکل پیشینی تورم‌زا بودن اقتصاد ایران اظهار داشت: ما از قبل هم یک اقتصاد مریض داشتیم که همیشه یک تورم دورقمی داشته، این اقتصاد که خود به خود تورم‌زا است وقتی تحت فشارهای مختلف قرار می‌گیرد با مشکل دوچندانی مواجه می‌شود. از نظر من داشتن سناریوهای مختلف برای شرایط مختلف داشته باشیم، می‌تواند علاجی برای اقتصاد ما باشد تا همیشه آمادگی داشته باشیم که در شرایط مختلف چه برنامه‌های از پیش تعیین شده‌ای را در اقتصاد اجرا کنیم.

حریری با اشاره به اینکه گفته می‌شود برای حل مشکلات باید داخلی‌سازی کرد گفت: اگر بتوان هر کالایی را به صورت اقتصادی تولید کند، کار درستی است اما آیا هر تولیدی می‌تواند اقتصادی باشد؟ باید در این مورد کار کارشناسی شود تا مشخص شود در چه مواردی باید کار تولیدی کنیم و در چه مواردی منابع مطمئنی برای واردات پیدا کنیم.

وی در ادامه تصریح کرد: در بلندمدت و کوتاه‌مدت ما باید به فکر قراردادهای تجاری دوجانبه، منطقه‌ای، چندجانبه و بین‌المللی باشیم تا بتوانیم آنقدر خود را با اقتصاد جهانی درآمیزیم که به راحتی نتوانند دور ما یک دیوار بکشند و محدودمان کنند. ارتباط سیاست‌گذاری اقتصادی ما با دنیا قطع شده، به راحتی می‌توان اقتصادی که ارتباطی با جهان ندارد و کسی جز خود آن از تحریم ضرر نمی‌کند را تحریم کرد.

وی افزود: باید این حالت از بین برود، یعنی باید کاری کنیم که هزینه تحریم اقتصاد ما به همه دنیا وارد شود. این مساله مستلزم این است که ما بتوانیم رابطه اقتصادی خود را با کشورهای منطقه، سازمان‌های بین‌المللی، پیمان‌های چندجانبه بین المللی مانند WTO افزایش دهیم و درآمیزیم که به راحتی نتوانند ما را از صحنه اقتصاد بین‌المللی کنار بگذارند. اگر موفق شوند که ما را کنار بگذارند، اقتصاد ما یک اقتصاد محلی می‌شود که فقط ما از تحریم‌ها ضرر می‌کنیم.

رییس اتاق مشترک بازرگانی ایران و چین یادآور شد: هم تاثیر سیاست داخلی و هم تاثیر سیاست خارجی بر اقتصاد باید به حداقل برسد. ما باید یک بار برای خودمان این موضوع را حل کنیم که اگر اولویت اول کشور اقتصاد است، همه رفتارهای ما باید به صورتی باشد که منجر بهبود وضعیت معیشت مردم و اقتصاد شود.

وی با اشاره به موضع‌گیری‌ها در مورد برنامه جامع همکاری 25 ساله ایران و چین تصریح کرد: همه موضع‌گیری‌ها در مورد برنامه جامع همکاری 25 ساله با چین سیاسی بود، متاسفانه هم موضع‌گیری بخش بزرگی از کسانی که با آن موافق هستند متاثر از موضع‌گیری سیاسی است که فکر می‌کنند که با این برنامه همه مشکلات ما در صحنه بین المللی حل می‌شود و هم مخالفت کسانی که با این برنامه مخالف هستند از منظر سیاست است. از منظر اقتصاد نمی‌توان با همکاری با یک اقتصاد بزرگ بین المللی مخالف بود.

حریری در پایان خاطرنشان کرد: بنابراین مخالفین برنامه جامع همکاری با چین نیز نگاه سیاسی دارند، یعنی با نظام موجود مشکل دارند. چه کسانی که خارج از کشور به فکر براندازی این نظام هستند و چه کسانی که در داخل مخالفت‌ها و انتقاداتی به سیاست‌های داخلی دارند، مخالفت‌های خود را در مخالفت با برنامه همکاری ایران و چین نشان می‌دهند. این همان منظری است که ما همیشه از دخالت سیاست در اقتصاد آسیب می‌بینیم. کسی تا به حال از نظر اقتصادی به این برنامه انتقاد قابل توجهی نکرده است.