توضیح وزیر نیرو درباره دریافت مطالبات برقی و گازی از عراق/ تکذیب قطعی برق در شمال کشور به دلیل حمله سایبری

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایلنا، رضا اردکانیان در پاسخ به سوال ایلنا درباره دریافت مطالبات برقی و گازی پس از سفر هفته گذشته به کشور عراق اظهار داشت: ما دو قرارداد در بخش صادرات گاز و برق با عراق داریم، این کشور گازی را که از ایران دریافت می‌کند در اختیار شرکت‌های خصوصی خود قرار داده و در نیروگاه‌های کوچک و بزرگ تبدیل به برق می‌کند و در اختیار مردم قرار می‌دهد. بنابراین هر دو کالای گاز و برق نهایتا به عنوان برق در اختیار مردم این کشور قرار می‌گیرد.

وی افزود: همان طور که فصل سرما برای ما سختی و محدودیت دارد برای مردم عراق به مراتب بیشتر است.

70 میلیون متر مکعب از 1000 میلیون متر مکعب گاز تولیدی صرف تولید برق صادراتی می‌شود

وزیر نیرو تصریح کرد: برقی را که ما به کشورهای عراق افغانستان و پاکستان صادر می‌کنیم از سوخت‌های مختلف گاز و مایع تولید شده و یا برق‌آبی هستند. اگر فرض کنیم همه برق صادراتی که به همه کشورهای همسایه صادر می‌شود با گاز تولید شود تمام این میزان برقی که مصرف می‌شود کمتر از یک درصد کل گاز تولیدی روزانه کشور است. در حال حاضر طبق اعلام وزارت نفت روزانه هزار میلیون متر مکعب گاز تولید و عرضه می‌شود که شاید در وضعیت عادی حدود 60 تا 70 میلیون متر مکعب آن صرف تولید برقی می‌شود که صادر شده که البته اکنون این میزان کمتر است.

علاوه بر ارز صادرات برق و گاز درآمدزایی از دیگر محصولات صادراتی هم مهم است

وزیر نیرو گفت: همین میزان گاز و برق کمی که صادر می‌کنیم فقط این‌گونه نیست که مابه‌ازای ارزی آن اهمیت داشته باشد هر چند برای کشور ما که در تحریم دلار و فروش نفت است و نیاز ارزی دارد همین میزان ارزی که از محل صادرات حاصل می‌شود اهمیت داردو اما مهم‌تر، میلیاردها دلار صادرات غیر از گاز و برق شامل محصولات غذایی کشاورزی، خدمات مهندسی است که توسط بخش خصوصی انجام می‌شود.

وی ادامه داد: خودمان را جای کسانی که واردکننده این حجم از صادرات از ما هستند نیز بگذاریم، ضروری‌ترین و اساسی‌ترین کالا در فصل زمستان تامین گرمایش و روشنایی است.

رقبا را فراموش نکنیم

اردکانیان همچنین تاکید کرد: باید به این نکته هم توجه کنیم در بازارهای صادراتی رقبا نیز هوشیارند و همواره مشغول فعالیتند طبیعت بازار صادرات این است که کشورهای مختلف سعی می‌کنند بازار را از دست همدیگر دربیاورند، وقتی صادرکننده تغییر کند برای کشور واردکننده به همین سادگی میسر نیست که بتواند کالای مورد نیاز خود را تامین کند ضمن اینکه ما نیز نباید از بازارهای خود به عنوان کشور صادرکننده مغفول بمانیم.

وی گفت: کشورهایی که تحریم نیستند نفت دارند و مشکل تامین ارز هم ندارند نسبت به بازارهای صادراتی‌شان حساس هستند این کار را نباید جدا از هم در نظر گرفت.

فقط به اندازه دو ماه طلب برقی داریم

مقام عالی وزارت نیرو خاطرنشان کرد: ما دو قرارداد ارزی در بخش گاز و برق با عراق داریم که طبق اعلام شرکت توانیر امروز 16 دی‌ماه در حد کمتر از دو ماه طلب برق داریم. در طول همه سال‌ها از 2004 تاکنون که به این کشور برق صادر می‌کنیم مطالبات به صورت مستقیم و یا پرداخت به طلبکاران بخش خصوصی وصول شده است بنابراین در بخش برق مطالبه چندانی نداریم.

وضعیت دریافت طلب‌های گازی از عراق

اردکانیان ادامه داد: در بخش گاز مطالبه انباشته وجود دارد که در دو بخش است یک بخش در حساب شرکت ملی گاز نزد بانک تجارت عراق موجود است و بخش دیگر را هنوز وزارت برق عراق پرداخت نکرده است.

تلاش می‌کنم حساب یورویی باشد

وی یادآور شد: در سفری که هفته گذشته به عراق داشتم تاکنون؛ روزانه موضوع مطالبات را پیگیری می‌کنم تا توافق روی زمین نماند یعنی این حساب یورویی باشد هم پول موجود و هم مطالبات در کوتاه‌ترین زمان ممکن با نظر دستگاه‌های مذکور و با رعایت محدودیت طرف عراق که ناشی از تحریم است، صرف تامین حوائج کشور شود.

برنامه ایران برای کاهش تلفات برق عراق

اردکانیان در ادامه گفت: ما از دو سال پیش یادداشت تفاهمی با وزیر برق عراق امضا کردیم و اعلام کردیم که نمی‌خواهیم به عنوان کشور همسایه‌ای که زمان اقتضا، جان خود را نیز برای امنیت شما داده‌ایم فقط صادرکننده برق باشیم ما آسایش و امنیت خود را با آسایش و امنیت و رفاه شما وابسته می‌دانیم بنابراین کمک می‌کنیم صنعت عراق روی پای خود بایستد به این ترتیب چند پروژه پیشنهاد دادیم یکی از آنها کاهش تلفات شبکه توزیع برق است.

اردکانیان افزود: در حال حاضر نیمی از عراق خاموش است تمام برق و گازی که ما به این کشور صادر می‌کنیم تنها نیمی از تقاضای این کشور را پاسخ می‌دهد و همین میزان برق هم که وارد شبکه می‌شود 50 درصد تلفات دارد ما به مقامات این کشور اعلام کردیم که ظرف کمتر از دو سال تلفات را از 50 درصد به 20 درصد می‌رسانیم یعنی عملا بدون اینکه برقی خریداری کنند و یا نیروگاه بسازند به ظرفیت تولید برق خود اضافه خواهند کرد.

وی یادآور شد: استان‌های مختلف عراق را به شرکت‌های مختلف بخش خصوصی ایران تخصیص دادیم و آن را تبدیل به قرارداد کرده و امضا کردیم که اکنون در مراحل نهایی است که دولت عراق آن را تایید کند امیدواریم این قرارداد امضا شده و کار آغاز شود.

امضای قرارداد برای تعمیر تجهیزات نیروگاهی عراق

وی همچنین گفت: ظرفیت خوبی در تعمیرات تجهیزات نیروگاهی نیز داریم در حال حاضر پنج هزار ترانسفورماتور عراق در جنگ آسیب دیده که این کشور امکان بازسازی و استفاده مجدد از آنها را ندارد. شرایط اقتصادی هم به گونه‌ای نیست که بتواند ترانسفورماتور جدید خریداری کنند بنابراین ما پرورژه‌ای تعریف کردیم که با حداقل هزینه بتوانند تجهیزات خود را تعمیر کنتند در قالب شرکت‌های جوینت‌ونچر که در عراق تاسیس می‌شود از ظرفیت‌های نیروی انسانی این کشور استفاده می‌شود. این قرارداد را نیز از سمت ایران ا مضا کرده و به طرف عراقی تحویل داده است.

تکذیب حمله سایبری به نیروگاه‌های شمال

اردکانیان در پاسخ به سوال دوم ایلنا، قطعی برق در شمال کشور به دلیل حمله سایبری را تکذیب کرد گفت:  بطور کلی برای گازرسانی به شمال کشور به لحاظ جنبه‌های فنی مشکل داریم. سابق بر این با گازی که از ترکمنستان دریافت می‌کردیم ، مشکل را حل می‌کردیم اما اکنون که واردات نداریم این مشکل بیشتر خود را نشان می‌دهد.

وی افزود: همکاری نزدیکی بین وزارت نفت و نیرو وجود دارد و بنده هفته‌ای سه بار گزارش‌های جلسات مشترک را دریافت می‌کنم. همه سعی ما این است که بتوانیم با مدیریت مصرف این مشکل را حل کرده و از این فصل عبور کنیم.

وزیر نیرو گفت: همه سعی ما این است که بتوانیم با مدیریت مصرف این مشکل را حل کرده و از این فصل عبور کنیم در حال حاضر از هزار میلیارد متر مکعب گازی که عرضه می‌شود 600 میلیون متر مکعب در بخش خانگی مصرف می‌شود که حتما باید اصلاح شود.

لزوم الگوبرداری از صرفه‌جویی برق در تابستان در حوزه گاز

وی افزود: همان گونه که مردم در بخش برق در تابستان همراهی کردند و نتیجه آن را هم دیدند در بخش گاز نیز باید همکاری کنیم ما کشوری هستیم که تحت شدیدترین تحریم‌های اقتصادی هستیم تابستان را در حالی که انرژی بیشتری به صنایع دادیم و تعهدات صادراتی را همه انجام دادیم و ارز حاصل را هم دریافت کردیم سپری کردیم در عین حال اوج بار کمتری هم داشتیم و این امر با همکاری مردم محقق شد در بخش گاز مردم بدانند که گاز و برق به هم پیوسته هستند اگر مصرف خانگی افزایش یابد سقف تولید که هزار میلیارد متر مکعب است بیشتر نخواهد شد و به این ترتیب با افزایش مصرف سهم نیروگاه‌ها کاهش و منجر به خاموشی می‌شود.

افزایش 15 درصدی مصرف گاز در 40 روز

اردکانیان در ادامه با اشاره به جلسه اخیر با حضور وزیر نفت وزیر کشور و استاندار تهران گفت: در آن جلسه استاندار اعلام کرد که از ابتدای آذر 99 تا دهم دیماه طی مدت 40 روز در مقایسه با مدت مشابه سال قبل مصرف گاز خانگی در تهران 15 درصد افزایش یافته است و فقط دو درصد از این میزان ناشی از افزایش تعداد مشترکان است بقیه به دلیل افزایش طبیعی مصرف است.

وی ادامه داد: شاید یک دلیل این است که به مردم گفته شده برای ایمن ماندن از کرونا جریان هوا باید برقرار باشد و واحدهای مسکونی در و پنجره‌ها را باز نگه می دارند.  اما باید در نظر داشته باشیم که با کاهش دو درجه‌ای دما هموطنان بیشتری می‌توانند از نعمت گاز برخوردار باشند ضمن اینکه بیمارستان‌ها نیز با مشکل مواجه نمی‌شوند.

وضعیت پرداخت بدهی‌ها به بخش خصوصی

وی درباره بدهی به بخش خصوصی تصریح کرد:‌ بدهی‌ها ناشی از فاصله قیمت تمام شده و قیمت تکلیفی است از سه سال پیش روش‌های مختلفی برای افزایش نیافتن و کم کردن بدهی‌ها آغاز کردیم کارهای مختلفی صورت گرفته و اجازات قانونی در بودجه برای تهاتر داده شده است.

وزیر نیرو ادامه داد: بخش دیگر این است که بدهی‌ها در آینده تولید نشوند طبق مصوبه روزهای اخیر هیات وزیران مصرف‌کنندگان بزرگ که شامل هزار مشترک از 37 میلیون مشترک می‌شوند و بیش از پنج مگاوات مصرف برق دارند می‌توانند خود شان با تولیدکنندگان بخش خصوصی خرید و فروش برق داشته با شند و طبق قانون ا صل 44 شرکت توانیر نیز از این ماجرا فاصله گرفته و نقش نظارتی و تنظیم را بر عهده دارد قرار است این صنایع به بازار بورس انرژی مراجعه کرده و معاملات انجام می‌شود به این ترتیب تولیدکننده بلافاصله پول خود را از مصرف کننده بزرگ در کوتاه‌مدت دریافت می‌کند و در درازمدت نیز به نفع صنعت برق است. به لحاظ اینکه منابع مالی تولیدکنندگان تقویت می‌شود و مصرف کنندگان وقتی سودهای چند هزار میلیارد تومانی در سال بابت بهره‌مندی از یارانه پنهان و اشکار انرژی دارند به جای اینکه سودها را بابت عوارض به کشورهای واردکننده محصولات بدهند بخشی را به عنوان هزینه واقعی برق به تولیدکننده برق در ایران بدهند.

 مقایسه مصرف گاز ایران و اروپا

وی درباره اینکه چرا با وجود تعطیلی بسیاری از مراکز از جمله دانشگا‌ه‌ها و مدارس و نیمه تعطیل بودن برخی ادارات همچنان مصرف برق و مصرف بالا است گفت: نکته اول اینکه ما از لحاظ مصرف انرژی در شرایط بدی به سر می‌بریم. جمعیت ایران 83 میلیون نفر است که اقلیم سردی هم نداریم اما قاره اروپا با 741 میلیون نفر و نزدیک 9 برابر جمعیت ما کمی بیش از دو برابر ایران مصرف گاز دارد پس مصرف در ایران صحیح نیست.

وی ادامه داد: کارشناسان انرژی همواره هشدار می‌دهند که ایران به عنوان کشور نفت‌خیز و دارای گاز اگر همین روال را ادامه دهد به زودی به کشور واردکننده تبدیل می‌شود و آیندگان این را بر ما نمی‌بخشند.

اردکانیان تاکید کرد: وقتی می‌گوییم مصرف برق بالاست اگر برای تولید استفاده شود باید شاکر باشیم در سال جهش تولید در شش ماه اول سال یازده درصد بیش از سال گذشته انرژی به صنایع بزرگ کشور دادیم اما اگر مصرف در بخش خانگی بالا برود قطعا جای انتقاد است و باید اصلاح شود.

وی ادامه داد: بالاخره دنیا به سمتی می‌رود که گاز را تبدیل به برق کرده و عرضه کند ما نیز باید این سیاست را دنبال کنیم.

وی با بیان اینکه مردم باید آگاه شوند که میزان مصرف گاز را کاهش دهند گفت: اگر مردم درست مصرف کنند مجبور نمی‌شویم در برخی از نیروگاه‌ها با اجبار مازوت مصرف کنیم اگر تنها 5 درصد از 600 میلیون متر مکعب گازی که در بخش خانگی مصرف می‌شود یعنی 30 میلیون متر مکعب در مصرف صرفه‌جویی شده و این میزان به معنای تامین نیمی از گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها است.