تخریب بافت شیراز خیلی دور؛ خیلی نزدیک/ هدف از ثبت ملی بافت تاریخی شیراز باید اعلام شود

به گزارش خبرنگار ایلنا، بافت تاریخی شیراز که تنها بافت ستاره ای کشور محسوب می شود و از نظر داشته های فرهنگی و معماری اش یکی از محدوده های کم نظیر در دنیا است حال خوشی ندارد و این موضوع بر کسی پوشیده نیست چرا که روزی نیست که خبری ناگوار از تخریب های شبانه و بی توجهی به آثار این محدوده به گوش نرسد.

اینجا بافت تاریخی شیراز است که به اعتقاد برخی از دلسوزان حوزه میراث فرهنگی به زودی قسمت های عمده آن تخریب می شود و برای همیشه به خاطره ها می پیوندد. بافتی که اگر هر جای دنیا به جز شیراز بود نه تنها حفاظت می شد بلکه منجر به توسعه اقتصادی هم می شد اما در حال حاضر فعالان و متخصصان حوزه گردشگری برای حفظ این محدوده تاریخی در تلاشند و تنها یک خواسته دارند و آن هم ثبت ملی این بافت است.

به اعتقاد آن ها تنها دیوار دفاعی که می تواند این محدوده تاریخی را از  گزند آسیب ها در امان بدارد ثبت ملی است چرا که با چنین اقدامی تخریب این محدوده عملا متوقف می شود ولی واقعیت چیزی جز شاه بیت حافظ شیراز که می گوید که «عشق آسان نمود اول ولی افتاد مشکل ها» نیست!

شاید در نگاه نخست ثبت ملی این محدوده تاریخی کمی عجیب و سخت باشد ولی امکان پذیر است. فقط همت می خواهد و یک مدیریت قوی در اداره میراث فرهنگی که اگر بگوییم این دو شرط در استان وجود ندارد اغراق نکرده ایم.

به اعتقاد کارشناسان حوزه میراث فرهنگی و گردشگری حفظ بافت تاریخی شیراز باید در اولویت باشد و صرف آنکه تک بنا حفظ شود کار اشتباهی است چرا که این بناها، گذر ها، طاق ها و کوچه پس کوچه ها هستند که بافت را تشکیل می دهند و اگر قرار باشد هر یک از این عناصر تخریب شوند دیگر بافت معنایی ندارد.

با این وجود هنوز تفکر حفاظت از بافت به معنای کامل وجود ندارد چرا که در سال های اخیر این محدوده با تخریب های متعددی همراه بوده است و متولی اصلی آن که میراث فرهنگی است یا سکوت کرده یا آنقدر دیر عکس العمل به چنین اتفاق هایی نشان داده که کار از کار گذشته است.

 آمادگی ارسال مستندات  ثبت بافت تاریخی شیراز به تهران 

آن طور  که مدیر کل دفتر فنی، امور عمرانی و حمل و نقل و ترافیک اســتانداری فارس معتقد است  مدیر کل میراث و فرهنگی استان فارس متولی ثبت ملی بافت تاریخی شیراز است و قطعا به ثبت ملی رسیدن بافت تاریخی شیراز جزو وظایف مدیر کل میراث فرهنگی است که این اتفاق حتما باید رخ دهد و بی شک استانداری فارس از این موضوع حمایت خواهد کرد.

 امیر حسین جمشیدی در گفت و گو با «ایلنا » با بیان اینکه تجربه موفقی در موضوع ثبت ملی بافت تاریخی در شهر یزد وجود دارد، می گوید: ثبت ملی بافت تاریخی و فرهنگی شهر یزد باعث حفظ بهتر و افزایش سرمایه گذاری در این قسمت شود و در نهایت منجر به اقدامات و فراهم کردن و توجه بیشتری به اقدامات زیر ساختی در این ناحیه شد.

وی  با اشاره به اینکه میزان ارزش زیاد بافت تاریخی شیراز و گونه شناسی مسکن و ترکیب فضاهای مذهبی و شهری و مسکونی این بخش ارزشمند را در شیراز منحصر به فرد کرده است، می افزاید: قطعا تمام این اقدامات سبب شده بافت تاریخی ارزش ثبت ملی را داشته باشد.

جمشیدی با بیان اینکه برای حفظ بهتر بافت تاریخی شیراز از مسئولان تقاضا کردیم که این محدوده به ثبت ملی برسد، ادامه می دهد: از همین رو در حال آماده و تکمیل مستندات جهت ارسال به تهران هستیم تا این میراث ارزشمند به ثبت ملی برسد. 

گزارشی مبنی بر تخریب خانه های بافت تاریخی وجود ندارد

مدیر کل دفتر فنی استانداری فارس با اشاره به اینکه تاکنون هیچ گزارشی مبنی بر تخریب خانه های بافت تاریخی شیراز وجود ندارد، می گوید: دو موضوع در رابطه با تملک خانه ها در محدوده بافت تاریخی شیراز موجود بود که طبق اطلاعاتی که از اداره کل راه و شهرسازی دریافت کردم این وزارتخانه بودجه ای را به بهسازی اطراف حرم شاهچراغ (ع) اختصاص داد که برای تملک خانه های بافت یک سری نامه های مذاکره با مالکان را برای خانه ها ارسال کرده بودند. 

وی با اشاره به اینکه موضوعات مطرح شده مبنی بر اخطار قطعی آب و برق و ..... به کل شایعه است. 

متولیان میراث فرهنگی هدفشان را از ثبت ملی بافت تاریخی شیراز اعلام کنند

 نماینده شیراز و زرقان هم در ادامه با بیان اینکه بافت تاریخی شیراز یک ظرفیت بسیار بی نظیر است، می گوید: در واقع تک دانه های خانه های تاریخی در بافت تاریخی شیراز به ثبت ملی رسیده است و ابنیه های تاریخی که تعدادشون هم کم نیست ثبت ملی شده است و طبق قانون سازمان میراث فرهنگی فردی اقدام به تخریب خانه های ثبت شده تاریخی کند مجازات کیفری مواجه می شود.

علی رضا پاک فطرت در گفت و گو با «ایلنا» با بیان اینکه ثبت ملی شدن کالبد بافت تاریخی شیراز امری سخت و دشوار است و حقوقدانان باید نظر کارشناسی در این رابطه اعلام کنند، ادامه می دهد: متاسفانه در سال های گذشته بسیاری از افراد خانه هایشان را در بافت تاریخی رها کردند و در نهایت تخریب شد و به ثبت ملی رسیدن بافت تاریخی امری سخت و دشوار است.

عضو کمیسیون آموزش مجلس با اشاره به اینکه وجود حرم مطهر و امامزاده های متفات در بافت تاریخی شیراز به غنای این محدوده شده است، می گوید: متولیان میراث فرهنگی باید هدفشان را از به ثبت ملی رسیدن بافت تاریخی شیراز را اعلام کنند و آیا این افراد به دنبال حفظ بافت یا قفل این محدوده ارزشمند هستند و احیا بافت امر بسیار پسندیده ای است. 

 احیای ظرفیت های گردشگری جزو اولویت های نخست دولت ها نبوده و نیست

نماینده شیراز و زرقان  با بیان اینکه برای به ثبت رسیدن بافت تاریخی شیراز باید جنبه های مثبت و منفی آن در نظر گرفته شود و بعد تصمیم به ثبت یا عدم ثبت آن گرفته شود افزود: فکر می کنم که به ثبت ملی رسیدن بافت تاریخی شیراز مشکلاتی را ایجاد می کند و از همین رو مسئولان باید تمام تلاششان را بر روی ثبت آثار و ابنیه تاریخی و منعطف بافت شامل واحدها و ابنیه میراثی که درون بافت تاریخی وجود دارند معطوف کنند. 

جعفر قادری  در گفت و گو با «ایلنا» می گوید: قطعا به ثبت رسیدن کل بافت تاریخی شیراز دست مدیریت شهری شیراز و میراث فرهنگی را جهت باز آفرینی و حفاظت از این محدوده می بندد که این مهم باعث بروز مشکلات می شود .

نماینده شیراز و زرقان با بیان اینکه در صورتی که قرار است بافت تاریخی شیراز به ثبت ملی برسد باید به گونه ای منعطف باشد که سبب بازآفرینی و احیا بافت شود، ادامه می دهد: با توجه به منابع محدود دولت در صورتی که بافت تاریخی شیراز و خانه هایی موجود در آن به ثبت ملی برسند و هیچ کمکی به این محدوده نکند در نهایت منجر به ایجاد مشکلات می شود که این شیوه قابل دفاع نیست. 

 ثبت کل بافت تاریخی اجازه ورود به این منطقه را سلب می کند

عضو کمیسیون برنامه و بودجه با بیان اینکه ثبت کل بافت تاریخی اجازه ورود و کوچکترین دخالتی به این منطقه را سلب می کند، می گوید: با توجه به منابع محدود کشور نمی توان اقدامی به جز حفاظت از آثار و ابنیه و کلیت ساختار بافت تاریخی شیراز انجام داد. 

عضو مجمع نمایندگان فارس با اشاره به اینکه به ثبت نرسیدن کل بافت تاریخی شیراز و انجام اقداماتی مانند بازسازی و احیاء خانه های غیر میراثی با الگوی معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی برگرفته از ابنیه میراثی بافت و تبدیل به مجموعه های گردشگری و اقامتی و مسکونی منجر به خالی نشدن سکنه بافت می شود، می افزاید: اما ثبت تمام بافت تاریخی شیراز باعث می شود نتوان هیچ دخالتی در این مجموعه کرد. 

نماینده شیراز و زرقان در ادامه با بیان اینکه متاسفانه بودجه و منابع کافی در هیچ دوره ای و دولتی در اختیار سازمان و وزارتخانه میراث و فرهنگی نبوده است، می گوید: ذکر این واقعیت ضروری است که وزارت میراث فرهنگی و گردشگری با این منابع محدود نمی تواند انتظارات را بر آورده کند. 

عضو کمیسیون برنامه و بودجه با بیان اینکه متاسفانه منابع قابل توجهی در اختیار وزارت میراث فرهنگی نیست، خاطر نشان می کند: متاسفانه حفظ آثار و ابنیه تاریخی و احیای ظرفیت های گردشگری جزو اولویت های نخست دولت ها نبوده و نیست و در شرایطی که کشور با مشکلات و موضوعات اولیه ای مانند آب، برق، گاز تلفن و .... مواجه است مجلس و دولت همراهی لازم را جهت حفظ و احیا بافت های تاریخی انجام نداده اند .

نماینده شیراز و زرقان با اشاره به اینکه  واگذاری توسعه زیرساخت ها به بخش غیر دولتی و اختصاص منابع دولتی جهت فراهم کردن زیر ساخت های گردشگری از موضوعات مهم و منطقی است می گوید: متاسفانه برای تقسیم کار ذکر شده این آمادگی در کشور وجود ندارد در حالیکه واگذاری توسعه زیرساخت های گردشگری به دولت و سرمایه گذاری در سایر زیرساخت ها به بخش غیردولتی یکی از ضرورت های کشور است.