در گفت و گو با ایلنا مطرح شد؛
میزبانی روز جهانی تالابها در خوزستان، بدون حضور سمن ها و تشکلهای مردمی/صدای جوامع محلی شنیده نشد
دبیر انجمن دوستداران طبیعت و محیط زیست استان خوزستان گفت: متاسفانه امسال با بی برنامگی سازمان حفاظت محیط زیست کشور و اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان، سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی و جوامع محلی تالابها از حضور در این رویداد مهم که وجهه مردمی آن نادیده گرفته شده، حذف شدند.
هژیر کیانی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا با اشاره به این موضوع که میزبانی خوزستان در روز جهانی تالاب ها برای اولین بار نیست و پیش از این در سال ۱۳۹۵ نیز این رویداد در استان برگزار شد، گفت: همواره در چنین رویدادهایی نقش پررنگ سمنها، نمایندگان جوامع محلی، فعالان حوزه تالابی، سازمانهای مردم نهاد محیط زیست و منابع طبیعی از نکات قابل توجه برگزاری چنین رویدادهایی هستند و برگزاری اینگونه برنامهها در خوزستان تازگی ندارد، اما حذف و کنار گذاشتن انجمنها را باید به عنوان یک زنگ خطر جدی مد نظر گرفت و نمیتوان به سادگی از کنار چنین اتفاقاتی گذشت.
کیانی ادامه داد: متاسفانه امسال با بی برنامگی سازمان حفاظت محیط زیست کشور و اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان، سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی و جوامع محلی تالابها از حضور در این رویداد مهم که وجهه مردمی آن نادیده گرفته شده، حذف شدند. اینکه این رویداد مهم صرفا به عنوان یک حرکت دولتی انگاشته شود و نقش مردم حذف و نادیده تلقی شود، بیشتر به یک عدم باور به مردم و سرمایههای اجتماعی میماند و باید یکبار برای همیشه جلوی تکرار چنین وقایعی ایستاد و آن را مورد ارزیابی ساختاری قرار داد.
این فعال محیط زیست افزود: تالابها بدون جوامع محلی معنی پیدا نمیکنند و استان خوزستان به عنوان قطب تالابی کشور با دو تالاب بینالمللی هورالعظیم و شادگان و تالابهای بامدژ، شیمبار، میانگران، بُندون، مجموعا با وسعتی بیش از نیم میلیون هکتار، به عنوان قطب تالابی کشور شناخته میشود. با برآورد جمعیتی جامعه محلی ۲۰ هزار نفری و وابستگی معیشتی آنها به این تالابها، این ضرورت وجود دارد که صدای جوامع درگیر با تالابها شنیده شود و از تلاش برای هرگونه انکار نقش سازمانهای مردم نهاد تا دیر نشده جلوگیری شود.
وی گفت: شایستهتر این بود که پیش از برگزاری این رویداد، نشستی تخصصی از سوی اداره کل محیط زیست خوزستان با سمنها و نمایندگان جوامع محلی تالابی برگزار میشد تا نقطه نظرات آنان در این روز مطرح شود. با توجه به عدم پذیرش نقش انجمنهای فعال در حوزه تالابی کشور و نبود تمهیدی برای حضور علاقمندان در این نشست، از همین جا مراتب اعتراض رسمی خود را طی نامهای به استاندار خوزستان در جهت پاسخگویی مدیر کل سازمان حفاظت محیط زیست استان اعلام میکنیم.
کیانی تصریح کرد: "زمان احیای تالابها فرا رسیده است" به عنوان شعار امسال روز جهانی تالابها، پیامی است که همه ساله دست اندرکاران برگزاری روز جهانی تالاب ها با توجه به مخاطرات و تهدیدها و کارکردهایی که تالاب ها برای زیست کره و جوامع محلی دارند، برای همه جهانیان مخابره میکنند تا تهدیدها و اهمیت تالابها را به دولتها و مردم آگاهی رسانی کنند و امروزه بیش از هر زمان دیگری تالابهای خوزستان نیازمند رسیدگی جدی و تدوین برنامه نجات بخشی و احیاء هستند چراکه تالابهای این استان با تهدیدهای جدی از جمله عدم تامین حقابه و مسئولیت گریزی شرکتها و صنایع و رهاسازی پسابها در این تالابها مواجهاند و رویداد مهم روز جهانی تالابها فرصت مغتنمی بود برای بیان این مشکلات، که با بیتدبیری سازمان حفاظت محیط زیست و اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان در نادیده گرفتن سازمانهای مردم نهاد و جوامع محلی، صدای تالاب ها یک بار دیگر شنیده نشد.
این فعال شناخته شده محیط زیست با شرح این موضوع که تالابها علاوه بر کارکردهای اکولوژیکی و حفظ ذخایر ژنتیکی نقش مهمی در گردشگری تالاب، صیادی و تغذیه دامهای جوامع محلی دارند و بر اساس پژوهشهای کارشناسان، ارزش هر هکتار عرصه تالابی ۲۰۰ برابر یک هکتار زمین کشاورزی و بیش از ۱۰ برابر یک هکتار عرصه جنگلی است، افزود: روز جهانی تالابها هر سال در تاریخ دوم فوریه (۱۳ بهمن) با هدف افزایش آگاهی جهانی در مورد "نقش حیاتی تالابها برای مردم و زیست کره" برگزار میشود. تعیین این روز در ۲ فوریه ۱۹۷۱ در شهر رامسر ایران در کنوانسیون رامسر به امضا رسید. روز جهانی تالابها برای اولین بار در سال ۱۹۹۷ جشن گرفته شد. ۲ فوریه ۲۰۲۲ اولین سالی بود که روز جهانی تالابها پس از تصویب آن توسط مجمع عمومی (در ۳۰ اوت ۲۰۲۱) و در قطعنامهای با حمایت ۷۵ کشور عضو به عنوان یکی از روزهای بینالمللی سازمان ملل متحد شناخته شده و برگزار میشود.
پیمان کنوانسیون مربوط به تالابهای مهم بینالمللی با تلاش زنده یاد اسکندر فیروز رئیس وقت سازمان محیط زیست ایران تهیه شد و در سال ۱۳۴۹ در شهر رامسر به تصویب رسید. در حال حاضر این کنوانسیون ۲۴۱۲ تالاب به وسعت بیش از ۲۵۴ میلیون هکتار را پوشش میدهد.