باید فضای کنشگری سالم را در مدارس ایجاد کرد/ سوپاپ اطمینان برای تخلیه تنش های موجود فراهم نشده است

به گزارش خبرنگار ایلنا، علت اینکه برخی از دانش‌آموزان اعتراضاتی دارند، پرسشی جدی است و به نظر می رسد آنها آموزش های لازم برای طرح مطالبات و خواسته های خود به صورت مسالمت آمیز و به شیوه اعتراض مدنی را فرا نگرفته اند. احتمالاً یکی از دلایل منجر به اعتراض دانش آموزان این است که آنها در 2 سال گذشته با شرایط کرونایی با آموزش غیرحضوری و دوری از محیط های آموزشی مواجه شدند و در نتیجه دسترسی آنها به شبکه های مجازی و اینترنت راحت تر شده است.

سئوال جدی تر این است که چرا دانش‌آموزان به این شکل اعتراض خود را بروز دادند و چرا آموزش ندیده اند که به شیوه مدنی‌ اعتراض خود را نشان دهند، تا دولتمردان و مخاطبان اصلی نیز بتوانند به شیوه مدنی‌، مطالبات آنها را بشنوند. به این معنا که از یک سو بستری را برای اعتراض مدنی مهیا کنند و از سوی دیگر گوشی برای شنیدن منتج به عمل داشته باشند. دانش آموزان برای اعتراض مدنی در مدارس با توجه به اهمیت جامعه پذیری سیاسی، آموزش ندیده اند و به عبارت درست‌تر به آنها یاد نداده‌ایم که چگونه در سنین بالاتر اعتراض بر حق خود را بروز دهند. این در حالی است که باید در سنین دانش آموزی به آنها یاد می‌دادیم و یاد بدهیم که چه حقوقی دارند.

سوپاپ اطمینان جهت تخلیه تنش‌های موجود فراهم نشده است

یک حقوقدان و فعال مدنی با اشاره به اینکه مستند به اصل 27 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تشکیل اجتماعات و راهپیمایی‌ها، بدون حمل سلاح، به شرط آنکه مخل به مبانی اسلام نباشد آزاد است، گفت: با اشاره به این اصل از قانون و با تاکید بر اینکه «در این اصل گفته نشده که کیفیت این موضوع را قانون تعیین کند و قانونی نوشته شود تا برای برگزاری تجمعات مجوز اخذ شود»، لذا هر قانونی که قرار باشد برای این اصل قانونی در نظر گرفته شود، باید از همان درجه آزادی که در قانون اساسی لحاظ شده، تبعیت کند.

رحمانعلی قره باغی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، افزود: از سویی دیگر علیرغم اصل فوق تاکنون مجوزی جهت برگزاری تجمعات برای معترضان به سیاست‌ها اعم از اجتماعی، سیاسی و ... صادر نگردیده و در واقع سوپاپ اطمینانی جهت تخلیه تنش های موجود در بین مردم به ویژه نسل جوان فراهم نشده است. اگر به ماده 13 قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی، احزاب و گروه‌های سیاسی و صنفی نیز نیم نگاهی داشته باشیم، گروه ها و احزاب می‌توانند از کمیسیون ماده 10 احزاب تقاضای مجوز برگزاری راهپیمایی یا تجمع کنند.

وی ادامه داد: همچنین در تبصره ماده 11 آیین‌نامه اجرایی ماده 13 قانون نحوه فعالیت احزاب و گروه‌های سیاسی، آمده است که شورای تامین محل‌های مناسبی انتخاب کرده و سعی شود تجمعات در این محل‌ها برگزار شود. در ادامه این تبصره آمده است که احزاب می‌توانند محل‌های دیگری را نیز برای برگزاری راهپیمایی یا تجمع پیشنهاد دهند و پس از تأیید کمیسیون ماده 10، تجمع یا راهپیمایی در این محل پیشنهادی احزاب برگزار شود، بنابراین الزامی نیست که راهپیمایی‌ها و تجمعات تنها در محل‌هایی که از پیش تعیین شده است، برگزار شود.

این حقوقدان و فعال مدنی تصریح کرد: اما آنچه که به عنوان محل مناقشه قرار گرفته این است که تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده و معترضان مجالی برای بیان نظرات و مخالفت‌ها پیدا نکرده‌اند. طبیعتاً بالاخره خواسته ها در زمانی و در مکانی فوران کرده و بغض های فرو خورده خود را به اشکال مختلف نشان خواهد داد. اگر برای صداهای مخالف که قریب به اتفاق از روی دلسوزی است توجه شود و مسئولان گوش شنوایی برای آن داشته باشند، مانند بسیاری از کشورها مردم به صورت دموکراتیک حرف خود را خواهند زد. در واقع مغفول ماندن این اصل قانونی موجبات بروز التهاب در فضای کشور می شود.

باید تا جایی که می شود فضای کنشگری سالم را در مدارس ایجاد کرد

یک دکترای جامعه شناسی و مدرس دانشگاه با تأکید بر اینکه یکی از مهم ترین نهادهایی که می تواند در جامعه انسجام ایجاد کند آموزش و پرورش است، گفت: تقریباً هیچ خانواده ای نیست که با نهادی با عنوان آموزش و پروش در ارتباط نباشد. بنابراین خانواده ها ارزشمندترین دارایی خود که فرزندانشان هستند را به چنین نهادی می فرستند تا راه زندگی و مهارت گذر از پیچ و خم های روزگار را بیاموزد.

سید محمد الحسینی در گفت و گو با خبرنگار ایلنا، افزود: متأسفانه یکی از ویژگی های نوجوان فقر مهارت های زندگی در محیط شهری و اجتماعی است، چرا که تجربه ای ندارد. از سویی دیگر در خانواده ها به دلیل کم شدن تعداد فرزندان کنشگری نیز تا سنین مدرسه، ضعیف می شود و به تعویق می افتد. این در حالی است که فرزندان ما می بایست در مدرسه یاد بگیرند که چطور به نیازهایشان پاسخ دهند و چگونه در چالش ها و مسئله ها دانش را به کار بندند.

وی ادامه داد: حوادث اخیر آنقدر ابعاد مختلفی دارد که تصور و درک آن به راحتی امکان پذیر نیست و دانش آموزان در این راستا تنها ظاهر رفتارها را می بینند. رفتارهایی که گاه خشونت آمیز است و استفاده از الفاظ رکیک و صحنه های خشن در آن وجود دارد. قطعاً این صحنه ها نه تنها در فضای شهری بلکه فراتر و بسیار بیشتر از آن در فضاهای مجازی و رسانه ای دیده می شود.

این دکترای جامعه شناسی و مدرس دانشگاه اظهار داشت: هر جریانی سعی دارد که این اتفاقات را به نفع خود نشان دهد. فارغ از اینکه چه موضوعی درست یا غلط است، از نگاه دانش آموزی که تازه به دنبال کسب تجربه و هویت می رود، چنین اتفاقاتی دلهره آور است، چون قدرت تبیین نداشته و بر حال تمرکز دارد. بنابراین تا جایی که امکان دارد باید در فضای مدرسه و خانواده از نشان دادن و دیدن این تصاویر و اخبار آنها را  بر حذر داشت.

الحسینی تصریح کرد: در نظر داشته باشیم که هر گونه حساسیت نسبت به سخنان و شعارهایی که برخی دانش آموزان از روی کنجکاوی یا تقلید در مدرسه بیان می کنند، باید با آن حساب شده برخورد کرده و تا جایی که می شود فضای کنشگری سالم را در مدارس ایجاد کرد. دانش آموزان می بایست در فضای ارتباطی و با تسهیل گری معلمان تشویق به اندیشیدن و نوشتن کنند. قطعا تقویت مهارت های شنیداری و نوشتن انسان را به بازاندیشی و تفکر درست هدایت می کند.

وی بیان داشت: البته بسیاری از این موارد در اسناد بالا دستی اشاره شده و در سند تحول بنیادین هدف تعلیم و تربیت را حیات طیبه می داند، چرا که حیات طیبه نتیجه تربیت درست است. تربیتی که بر مبنای هستی شناسی انسان بیان شده و انسانی که خلاق و کنشگر و آفریننده است. اگر این خاصیت را از انسان بگیریم تبدیل به موجودی مسخ شده می شود و دانش ارائه شده در مدارس به توهم دانایی تبدیل می شود. دانایی که در تغییرات و پیچ و خم های زندگی به درد دانش آموز نمی خورد.

این دکترای جامعه شناسی و مدرس دانشگاه تأکید کرد: حوادث اخیر پس از تعطیلی دوره 2 ساله کرونا برای نابودی فضای ذهنی و روانی و اجتماعی دانش آموزان کافی است. بنابراین باید گوش دهیم و صبور باشیم. باید پدران و مادران را آموزش داد، فضای کنشگری ایجاد کنیم، فرهنگ مطالعه درست را ترویج کنیم، جای خالی داستان و رمان و فیلم را در مدارس پر کنیم. گاهی باید دانش آموزان صحبت کنند و ما سکوت کنیم. فضای مدرسه فضای آموختن و اطاعت نیست و باید به فضایی برای تجربه یادگیری تبدیل شود.

دانش آموزان ابتدایی خارج از جامعه نیستند

یک فرهنگی بازنشسته و فعال مدنی با بیان اینکه درست است که در فرایند نامگذاری، این مقطع تحصیلی را دوره ابتدایی می نامیم، اما این دوره تحصیلی از بازتابهای رسانه ای جدا نیست، گفت: به عبارت دیگر باید عنوان کرد دقیقاً هر آنچه را که دانش آموزان دیگر مقاطع تحصیلی، دانشجویان دانشگاه ها و یا توده های مردم در فضای مجازی و رسانه ها پیگیری می کنند، دانش آموزان مقطع ابتدایی نیز آن را پیگیری می کنند.

صفرعلی بصیرت در گفت و گو با خبرنگار ایلنا، افزود: در این رابطه مشکل موجود بی مسئولیتی مسئولان کشور است. برای مثال هنگامی که برخی صحبت ها را مشاهده می کنم و یا می خوانم، به گونه ای است که خون دانش آموز مقطع دبیرستان به جوش می آید. قطعاً هنگامی که به این صحبت ها گوش فرا می دهد، برادر و یا خواهر مقطع ابتدایی او نیز در کنار آن نشسته اند و به این صحبت ها گوش می کنند و قطعاً بر روی آنها نیز تأثیر خواهد گذاشت.

این فرهنگی بازنشسته و فعال مدنی با بیان اینکه دانش آموزان ابتدایی خارج از جامعه نیستند، اظهار داشت: حتی در پارکها به وضوح می توان دید همان شعارهایی را که مردم در کف خیابان ها فریاد می زنند، دانش آموزان ابتدایی نیز آن شعارها را عنوان کرده و سر می دهند. شاید این دانش آموزان به اقتضای شرایط سنی خود از محتوای چنین شعارهایی اطلاعات چندانی نداشته باشند، اما به هر حال این شعارها ملکه ذهن آنها می شود و در خیابان چنین شعارهایی را عنوان می کنند.