ایلنای از اصفهان گزارش می دهد؛
نکوداشت برای رودی که دیگر زنده نیست
از سنگفرشهای روی سیوسهپل که به پایین نگاه کنید، زمینی خشک و سله بسته میبینید که در دو طرف پل امتداد دارد. این تصویر تلخ بستر خشک زایندهرود است.
به گزارش خبرنگار ایلنا از اصفهان، رودی که شریان یک زندگی و تمدن بود و حالا بیش از دوازده سال است مرده است؛ بیجان و خموش، در انتظار تحقق وعده مسئولان است بلکه بتواند چون گذشته، خروشان و پرنشاط از میان شهر گنبدهای فیروزهای بگذرد و به تالاب گاوخونی برسد.
تالابی که ازنظر زیستمحیطی و اکولوژیکی بستر مناسبی برای گونههای مختلف گیاهان و پرندگان بود؛ ولی الآن به بمب زیستمحیطی تبدیلشده و کارشناسان مرتب از مضرات خشک شدنش صحبت و فعالان محیطزیست اعلام میکنند، هر ورزش بادی در اطراف تالاب، میتواند هفت استان را دچار آلودگی ریزگردهای سمی بکند.
روز نکوداشت زایندهرود ؛ مرگ یک رؤیا
امروز هجدهم مهرماه روز نکوداشت زایندهرود است و تنی چند از شهروندان بر پیکر بیجانش ایستاده و در بهت و ناباوری به سله های بسترش چشم دوختهاند. " زایندهرود من کو؟" هم دیگر شعار کارسازی نیست و با وجود اینکه روز ملی زایندهرود است، این شعار تِرِند نشده است. چراکه دیگر امیدی برای زیست زایندهرود باقی نمانده است.
البته تعدادی از فعالان و کنشگران محیطزیست با استوری و هشتگ روز ملی زایندهرود در فضای مجازی سعی کردند تا مرگ این رود زندگی ساز را یادآوری کنند، اما یادآوری بدون تغییر نگرش و شیوه مدیریت آب حاصلی در برندارد.
سی و چهارمین جشنواره بینالمللی فیلمهای کودک و نوجوان با شعار " سینما سرزمین خیال " از روز جمعه شانزدهم مهرماه آغاز به کارکرده و جناب خان بهعنوان مهمان ویژه آیین افتتاحیه از مسئولان خواست تا برای آب اصفهان کاری انجام دهند. خواستهای که با تشویق حضار در تأیید صحبتهای این عروسک بنفش همراه بود.
ولی اخبار و میزان بارشها نشان میدهد، با شیوه مدیریت رایج آب در کشور، نباید به زنده شدن زایندهرود امیدوار بود؛ هرچه سینما سرزمین خیال است، زایندهرود مثل انیمیشن عروس مردگان، کابوس وار در وسط شهر به خود میپیچد.
به گفته حسن ساسانی مدیر آب منطقهای اصفهان ذخیره سد زایندهرود حدود ده درصد حد ماکزیمم است و نقشههای هواشناسی هم خبر از ترسالی و بارش نمیدهند. این بدان معنی است که بحران تأمین آب شرب اصفهان به فصل تابستان ختم نشده و برای پاییز و زمستان نیز این بحران برقرار است.
هاشم امینی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان هم خشکسالی سال زراعی 99- 1400 را در 53 سال اخیر کمسابقه اعلام کرده و خبر خوشی برای پاییز و زمستان پیش رو ندارد.
ریزگرد و گرد وغبار
مسئولان و مدیران توزیع آب، چندان تلاشی برای نجات زایندهرود نکرده و نمیکنند و انگار از اثرات سوء این خشکی بیاطلاعاند! وقتی زایندهرود جاری نباشد، تالاب بینالمللی گاوخونی نیز میمیرد و زیستبوم بسیاری از گونههای گیاهی و جانوری بهخصوص پرندگان از بین میرود. از سوی دیگر به گفته محمد کوشافر، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و فعال محیطزیست، به دلیل ورود پساب به تالاب، خاک این منطقه آلودهشده و هر وزش بادی میتواند سبب انتشار ریزگرد و گردوغبار آلوده به اصفهان و شش استان همجوار شود.
"کوشافر در صفحه شخصی اش نوشت: روز نکوداشت زایندهرود، برای رودی که دیگر نیست." نبود زایندهرود، فقط مرگ یک رودخانه نیست، بلکه فرونشست ناشی از عدم تغذیه آبخوانها و سفرههای آب زیرزمینی را در پی دارد و ده سال است که به این خطر اشارهشده و همچنان مدیریت آب در بالادست، به این مهم بیاعتنا است.
زمین اصفهان را میبلعد
رضا اسلامی مدیرکل زمینشناسی و اکتشافات معدنی استان اصفهان نیز با تأیید این موضوع گفت: از سال 92 بارها به خطر فرونشست زمین در اصفهان به دلیل خشکی زایندهرود و برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی اشاره کردیم، اما گوش شنوا و اتحاد برای رفع این معضل نیست.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان هم بابیان اینکه اصفهان برخوردار است اگر زندهرودش جاری باشد، گفت: فرونشست تنها یکی از آثار دهشتناک نبود زایندهرود است که زندگی در اصفهان و آثار تاریخی آن را تهدید میکند.
محمد نورصالحی اظهار کرد: 18 مهر روز زایندهرود است، اما امروز ما نهتنها آبی بر بستر رودخانه جاری نداریم، بلکه با قطع شریان حیاتی زایندهرود فریاد وا عطشای کشاورزان و دامداران شنیده نمیشود و فرونشست زمین همان پدیده شومی که از سالها قبل کارشناسان هشدار میدادند در حال اتفاق است. این فرونشست تنها یکی از آثار دهشتناک نبود زایندهرود است که زندگی در اصفهان و آثار تاریخی آن را با تهدید مواجه کرده است.
وی یادآور شد: باعث تأسف است که برخی مسئولان کشور تا نزدیک گوش مردم اصفهان میآیند، اما به اصفهان سر نمیزنند و نمایندگان استان نیز مسائل و مشکلات کوچکتر حوزه انتخابیه را بر مسائل کلان استان ترجیح میدهند.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان تأکید کرد: اصفهان برخوردار است اگر زندهرودش جاری باشد، اصفهان برخوردار است اگر کشاورزش که روزی ذکات ده بوده امروز محتاج صدقه نباشد و دامدارش به خاطر کمبود علوفه مجبور به قربانی کردن دامش نباشد و فرونشست زمین تاریخش را در خود فرو نبرد؛ اصفهان زمانی برخوردار است که اگر جوان نخبه علمی و صنعتی و اقتصادیاش به فکر مهاجرت از استان خود نباشد. اگر امروز به همفکری ننشینیم باید فردا شاهد تحلیل و بیرمقی نصف جهان باشیم.
نورصالحی اظهار کرد: از مهمترین خواستههای مردم زایندهرود است و از دولت سیزدهم دعوت میکنیم به اصفهان سفر کنند و چارهای برای این کلانشهر بی اندیشند.
مرگ زایندهرود مرگ یک رؤیا و زندگی است نبودش سبب شده، زمین، اصفهان را در کام خود بکشد تا خلل و فرج خالی از آب را با تکههایی از شهر پر کند. اصفهان در حال بلعیده شدن است.