ایلنا از فارس گزارش می دهد:
درهای دیوانخانه وکیل به روی گردشگران گشوده می شود/حذف ساختمان مخابرات در حریم دیوانخانه، مطالبه مردمی
دیوانخانه وکیل در شیراز که بیش از 250 سال قدمت دارد به رغم اینکه در قلب محور زندیه شیراز قرار گرفته اما کمتر کسی از وجود آن باخبر است.
به گزارش خبرنگار ایلنا از شیراز بنایی که به دستور کریم خان زند ساخته شد و دارای روایتهای متعدد تاریخی است اما هنوز ناشناخته باقی مانده است. دیوانخانه وکیل، نام یکی از بناهای دوره زندیه در شیراز است، بنایی که نزدیک به دو دهه مرمت آن به طول انجامید و هم اکنون با بسته شدن پرونده مرمتی آن باید دید مسئولان میراث فرهنگی فارس چه کاربری برای آن در نظر می گیرند.
بر اساس شنیده ها قرار بود این بنای ملی در قالب مزایده صندوق احیا و بهرهبرادری اماکن تاریخی کشور به بخش خصوصی واگذار شود اما در آخرین لحظات، این اثر در فهرست نفایس قرار گرفت و از مزایده این صندوق خارج شد و هم اکنون هم مقرر شده به موزه تبدیل شود.
بنابراین گزارش این بنای تاریخی روزگاری یکی از ساختمانهای وزارت وکیل الرعایا بوده و در دوره های زندیه و حتی قاجار و پهلوی اول از رونق خاصی برخوردار بود اما هم اکنون نه تنها بنایی متروکه شده و حریمش هم شکسته بلکه زیر سایه بازار وکیل و ارگ کریم خانی گم شده و به اعتقاد کارشناسان حوزه گردشگری با توجه به جایگیری دیوانخانه در محور زندیه بنا میتواند به جاذبه جدید گردشگری بدل شود به شرطی که مسئولان مربوطه تدابیر جدی برای آن بیندیشند چرا که مرمت آن به پایان رسیده و اگر کاربری برای آن تعریف نشود و دوباره درهای بنا بسته بماند روند تخریب ادامه خواهد یافت.
آن طور که نصیری معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس می گوید: عمارت دیوانخانه یکی از بناهای منحصر به فرد دوره زندیه در شیراز است که حفاظت و احیای آن سال ها در دستور کار است.
عبدالرضا نصیری در گفت و گو با ایلنا با بیان اینکه در یک ماه اخیر بنا در فهرست بناهای نفیس (نفایس ملی) قرار گرفت می افزاید: مرمت بنا به پایان رسیده و این امکان وجود دارد که هم اکنون درهای عمارت به روی گردشگران باز شود.
به گفته نصیری باید برای کاربری فرهنگی و گردشگری این عمارت تصمیم گیری شود و فعلا کاربری مشخصی نمی توان برای آن عنوان کرد.
حذف ساختمان مخابرات در حریم دیوانخانه مطالبه مردمی شود
معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری فارس با تاکید بر اینکه عمارت دیوانخانه قابلیت تبدیل شدن به مکان فرهنگی یا گالری عکس را دارد بیان می کند: فعلا برای کاربری جدید این بنای تاریخی تصمیمی گرفته نشده ولی به طور حتم درهای آن به روی گردشگران و علاقه مندان به آثار تاریخی به خصوص عمارت های دوره زندیه به زودی گشوده می شود.
وی با اشاره به حذف ساختمان مخابرات در حریم این اثر ملی ، ادامه می دهد: این ساختمان در حال حاضر خالی است و کاربری هم ندارد و حذف آن از محور زندیه مطالبه مردمی هم هست.
نصیری خاطر نشان می کند: ساختمان مخابرات در حریم این اثر قرار گرفته و به طور حتم باید از مجموعه برچیده شود.
دیوانخانه وکیل در نزدیکی ارگ کریم خانی واقع شده؛ بنایی منحصربه فرد که از آجر و سنگ ساخته شده است.
همانطور که در برخی از منابع و اسناد تاریخی گفته شده ، بنا دارای حیاط بزرگی بود که تا باغ نظر (موزه پارس) امتداد داشته. در این محل، عمارتی بنا شده است که دارای ایوان مرکزی بزرگی با سقفی بلند و مسطح است و دو ستون یکپارچه مرتفع نیز در جلو آن قرار داشته است که آغامحمدخان قاجار این دو ستون را به تهران منتقل و در کاخ گلستان نصب می کند.
در دو طرف این ایوان نیز دو راهرو وجود دارد که به اتاقک های بالایی راه دارد. با اینکه عمارت دیوانخانه در حال حاضر آبادانی خود را از دست داده و در حیاط بزرگ آن ساختمان پست مخابرات و بانک ملی ساخته شده و تنها عمارت و بخش کوچکی از حیاط آن باقی مانده است اما باز هم زیبا و منحصربه فرد است که می توان به حجاری های سنگی و خاص در این بنا هم اشاره کرد.
دیوانخانه پس از ساختش در دوره زندیه، کاربریهای متعددی داشته که می توان به تبدیل آن به یکی از وزارتخانه های کریم خان زند و یا مرکز پست و تلگراف هند و اروپا در دوره قاجار اشاره کرد.
در این بنای ملی، مقرنسکاری ها، حجاری، نقاشی های دوره زندیه و به ویژه نقاشی مکتب شیراز را می توان به وضوح دید. تزئینات نقاشی از ویژگی های معماری و هنری آن محسوب می شود. دیوانخانه در سال 1349 و به شماره 914 در فهرست ملی به ثبت رسیده است.