نامزدهای دوازدهمین جایزه گلشیری اعلام شد

ایلنا: نامزدهای دوازدهمین دورۀ جایزۀ هوشنگ گلشیری اعلام شد.

به گزارش ایلنا و به نقل از سایت بنیاد گلشیری، این جایزه در این دوره فقط نخستین مجموعه ­داستان و نخستین رمان نویسندگان را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است.

مدیران این بنیاد درباره تفاوت جایزه دوره دوازدهم با دیگر ادوار این جایزه آورده اند: چنان­که پیشتر اعلام شد، تا اطلاع ثانوی در جایزۀ گلشیری فقط نخستین مجموعه ­داستان و نخستین رمان نویسندگان بررسی خواهند شد. داوران این دوره، پس از خواندن تمامی کتابهای واجد شرایط این دوره (یعنی مجموعه­ داستان­ها و رمان­های اول که برای نخستین بار در سال 1390 در ایران منتشر شده­ اند و فهرست شان در سایت بنیاد درج شده است) و بحث دربارۀ آنها در جلسات متعدد، آثار زیر را در دو بخش به عنوان نامزدهای این دوره معرفی کردند. برندگان این دوره پس از بحث و بررسی نهایی داوران تا ماه آینده اعلام خواهند شد.

بخش رمان اول (شامل رمان، داستان بلند، مجموعۀ داستان­های به­ هم­ پیوسته)

(از نویسندگانی که پیشتر رمان منتشر نکرده­ اند)

(به ترتیب الفبایی نام کتاب)

خروج، علیرضا سیف­ الدینی، افراز

شکارکبک، رضا زنگی­ آبادی، چشمه

قلعه­ مرغی؛ روزگارهرمی، سلمان امین، هیلا و ققنوس

داوران: فرشته احمدی، محمد حسینی، کامران سپهران، عنایت سمیعی، بهناز علی­پور گسکری

بخش مجموعه­ داستان اول

(از نویسندگانی که پیشتر مجموعه ­داستان منتشر نکرده ­اند)

(به ترتیب الفبایی نام کتاب)

تمساح بودایی نیوزلندی محبوب من، آسیه نظام­شه یدی، هیلا

جایی به نام تاماساكو، فلامک جنیدی، چشمه

فارسی بخند، سپیده سیاوشی، ترکمان و قطره

قبرستان سقف ندارد، سامان آزادی، چشمه

من ژانت نیستم، محمدطلوعی، افق

داوران: هلن اولیایی­­نیا، شاپور بهیان، علی خدایی، مهدی ربّی، فرهاد کشوری

چهارشنبه 20 دی 1391

بیانیـﮥ گروه کاری دوازدهمین دورۀ جایزۀ هوشنگ گلشیری نیز به این شرح است:

جایزۀ گلشیری دوازدهمین دورۀ خود را آغاز می­ کند. در مراسم اهدای جوایز برندگان یازدهمین دوره گفتیم که «شرایطی که گاه بر بنیاد تحمیل می­ شود... کار را از استانداردهای مورد نظر دست­ اندرکاران این جایزه دور می­ کند». بر کسانی که از نزدیک با روند کار آشنا هستند پوشیده نیست که تلاش دست­ اندرکاران جایزه در یازده دورۀ گذشته همواره معطوف به حفظ سطح کیفی مورد نظر بنیاد بوده است. با مروری بر دوره­ های پیشین درمی­ یابیم که از دورۀ سوم به بعد در روش انتخاب آثار نامزد دریافت جایزه تغییری دادیم، به این معنا که گذشته از ارزیابان که موظف به خواندن کتاب­ها بودند، فرم­ های نظرخواهی نیز تهیه می­ شد و در اختیار صاحب­نظران قرار می­گرفت. با اتکا به آرای هر دو گروه بود که شماری از آثار به مرحلـﮥ دوم می رسید و داوران از میان این کتاب­ ها برندگان هر دوره را انتخاب می­ کردند. این شیوۀ دومرحله­ ای تضمینی بود برای تقویت کیفیت فرایند انتخاب. اما رفته­ رفته از تعداد کتاب­ هایی که اهل نظر در فرم­ های نظرخواهی به آن­ها امتیاز می­ دادند، کاسته می­ شد. این روندِ رو به کاهش اسباب نگرانی ما را فراهم می­ کرد، زیرا اگر جریان به همین منوال ادامه می­ یافت، چه بسا برای در نظر گرفتن امتیازهایی که نظردهندگان داده بودند، دچار دردسر می­ شدیم، زیرا از پیش قرار گذاشته بودیم که آرای نظردهنده­­ای را در ارزیابی آثار به حساب آوریم که دست­ کم پنج کتاب را خوانده باشد و از آن میان آثاری را برگزیده باشد. حال شرایط چنان داشت دگرگون می­ شد که برای حفظ کیفیت فرایند انتخاب کتاب­­ های برتر می­­ بایست در روش کار خود بازبینی می­ کردیم. در عین حال، به این نکته اذعان داشتیم که دیگر نمی­ شود با فشار آوردن بیش از اندازه بر نظردهندگان و نیز ارزیابان آن­­ها را موظف به خواندن تعداد بیشتری از کتاب­ها کرد، زیرا تا همین­ جا نیز سخت مدیون همکاری صمیمانـﮥ ایشان بودیم. از این­ رو، گروه کاری جایزۀ گلشیری با برگزاری چندین نشست مشورتی، ضمن گفت­­ وگو و بحث دربارۀ علت بروز این وضعیت، به این نتیجه رسید که پافشاری بر ادامـﮥ همین روش در شرایط کنونی به بهای از دست رفتن بخشی از کیفیت جایزه تمام خواهد شد و این چیزی است که برای بنیاد پذیرفتنی نیست. پس به جستجوی راهکاری جدید برآمدیم تا هم جایزه را حفظ کنیم و هم کیفیت آن را در سطح مطلوب خود تا حد امکان نگاه داریم.

بنیاد گلشیری باور دارد که مطلوب­ترین شکل آن است که همـﮥ داوران بتوانند تمام آثار سال مورد نظر را بخوانند و با بررسی و مقایسـﮥ آن­ها دست به انتخاب بزنند. فراهم آوردن چنین امکانی مستلزم به­کارگیری شمار بیشتری از داوران موظف است که در شرایط کنونی جلب چنین همکاری گسترده­ای نامحتمل می­ نماید. به همین دلیل، خود را ناگزیر دیدیم از میان دو بخش اصلی جایزه، یکی را کنار بگذاریم. تصمیم برای اینکه در چنین وضعیتی تمام کوشش خود را متوجه حفظ بخش رمان و مجموعه­ داستان اول کنیم و از بررسی بخش دیگر صرف نظر کنیم، شاید نیازی به توجیه نداشته باشد. جایزۀ گلشیری از همان بدو کار خود، با تفکیک بخش رمان و مجموعه داستان اول از بخش آثار نویسندگانی که پیشتر کتابی در این دو حوزه منتشر کرده بودند اهمیت ویژه­ ای را که برای نخستین آثار نویسندگان قائل بود نشان داد و تلاش کرد تا به صورت جداگانه صداهای جدید در ادبیات را برجسته کند و حال نیز که بایست برای تداوم کار یکی از دو بخش را برگزیند، شناساندن و پشتیبانی از نویسندگان تازه­ کار را مقدم تلقی کرده است.

به دنبال چنین تصمیمی، طبعا شیوۀ بررسی کتاب­ها نیز از این دوره تغییر می­ کند. بنیاد با محدود کردن آثار مورد بررسی به آثار اول، حال می­ تواند با اتکا به روش مطلوب خود کار را ادامه دهد، یعنی داوران تمامی آثار را از ابتدا تا انتها بخوانند و دست­اندرکاران بنیاد هم امکان بحث و تبادل نظر منظم داوران دربارۀ خوانده ­هایشان و ثبت بحث­ های جلسات را با حضور نمایندۀ گروه کاری جایزه فراهم آورند. به این ترتیب روند کار یکپارچه­ تر می شود و داوری نهایی برعهدۀ همان کسانی خواهد بود که نامزدها را تعیین کرده­ اند. (جزئیات بیشتر در آیین­ نامـﮥ جدید شرح داده شده است.) بدیهی است که امیدواریم در آینده شرایطی فراهم شود که بتوانیم با همین روش بار دیگر تمامی آثار را مانند دوره­ های پیشین در جایزه بگنجانیم.

جایزۀ گلشیری کار را با دو گروه داور در دو بخش مجموعه­ داستان اول (از نویسندگانی که پیشتر مجموعه ­داستان منتشر نکرده­ اند) و رمان اول (از نویسندگانی که پیشتر رمان منتشر نکرده­ اند) پی خواهد گرفت. داورانی که لطف کردند و پذیرفتند با ما همکاری کنند در بخش مجموعه داستان خانم هلن اولیایی­ نیا، آقایان شاپور بهیان، علی خدایی، مهدی ربی و فرهاد کشوری، در بخش رمان خانم­ها فرشته احمدی، بهناز علیپور گسکری، آقایان محمد حسینی، کامران سپهران و عنایت سمیعی خواهند بود. تلاش می­ کنیم که همکاری با این داوران را در دوره­ های بعدی نیز ادامه دهیم.

آیین­ نامـﮥ جدیدی نیز برای شکل جدید جایزه تدوین شده است که پس از نهایی شدن در نخستین جلسـﮥ داوران بر اساس پیشنهادهای آنان، در سایت بنیاد انتشار خواهد یافت. فهرستی که بنیاد از رمان­ها و مجموعه­ داستان­های اول منتشرشده در سال 1390 تهیه کرده است نیز در سایت منتشر می شود تا چنانچه نیاز به اصلاح داشت، به بنیاد گوشزد شود و نویسندگانی که اثرشان در فهرست از قلم افتاده بتوانند آثارشان را به دست بنیاد برسانند.

گروه کاری جایزۀ گلشیری: یونس تراکمه (هماهنگ­کننده و نمایندۀ گروه کاری در جلسات داوران)، محمدحسن شهسواری، فرزانه طاهری، نسترن موسوی

شهریور 1391