عماد افروغ در مراسم رونمایی کتابش:
چرا دولتها جلوی فضای نقد را میبندند؟
عماد افروغ در مراسم رونمایی از کتابش با نام "ما قال و من قال"؛ ضمن تاکید بر گسترش فضای نقد در حوزههای مختلف جامعه، انتشار کتابش را مدیون فضاهای به وجود آمده در ایام انتخابات دانست و گفت: گر فضای این روزها نبود، کتاب من نیز چاپ نمیشد و از ممیزی عبور نمیکرد.
ایلنا: عصر دیروز(20 خرداد) سی و سومین نشست زرین قلم فرهنگسرای رسانه که به رونمایی از کتاب "ما قال و من قال" با حضور نویسنده کتاب عماد افروغ(استاد دانشگاه، پژوهشگر و نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی) و جمعی از فعالان عرصه فرهنگ و سیاست ازجمله احمد توکلی، امیدوار رضایی، سعید ابوطالب، احمدرضا دستغیب، علی مطهری، امیررضا خادم،الیاس نادران و محمد سعیدیکیا برگزار شد.
افروغ در مراسم رونمایی این کتاب، انگیزه خود را در جمع آوری این کتاب بیان کرد: بسیار مشاهده شده است که در پایان هر دولتی، مویدها، منتقد و مخالف میشوند و این اتفاق کاملا طبیعی است اما این بار مساله مذکور با تغییر ناگهانی برخی مواضع شکلی پررنگتر داشت و بیشتر مورد توجه من قرار گرفت.
وی ادامه داد: من از دو ماه قبل عید تمام اطلاعاتی که از طریق اینترنت قابل دسترسی است را جمع بندی کردم بدون اینکه به عنوان و ترتیب زمانی انتشار آنها دستی ببرم. من برای روشنتر شدن موضوع کتاب عناوینی را دستهبندی کردم؛ تحریف تاریخی و انتساب برخی مواضع به افراد، موج بیاخلاقی و افراطهای کمنظیر و بیحساب و کتاب و سوءاستفاده از فقدان حافظه تاریخی مردم و در نتیجه کاشت جهل و برداشت حماقت از سوی رندان سیاسی و عاملان رسانهای و مطبوعاتی آنان، مقابله با منش سوفسطایی مسلکان و حقیقتسوزان و حافظان منافع و مصالح شخصی و گروهی و البته زیر لوای دفاع از دین و ارزشهای انقلابی و نظام جمهوری اسلامی، روشنگری نسبت به حامیان ایدئولوژیک و مفسران تعبیری خاص از دین، تعبیری که جز بندگی و تکلیف انسانها برای تحکیم منافع و جایگاه خود و البته به نام بندگی خدا و رواج اخلاق بردگی چیز دیگری را به رسمیت نمیشناسد، در واقع از انگیزههای اصلی من برای جمعآوری این مجموعه است.
افروغ ادامه داد: با انتشار این مجموعه قصد داشتم حافظه تاریخی مردم را یادآوری کنم و توجهتان را جلب کنم به اینکه چه کسانی چه مواضعی میگرفتند و امروز چه موضعی میگیرند.
افروغ در رابطه با دلیل نام گذاری کتاب اخیرش که به گفته خود تفاوت بسیاری با سایر آثارش دارد اظهار داشت: عنوان کتاب برگرفته از این سخن سرشار از حکمت امام علی است که «انظر الی ماقال ولا تنظر الی منقال»، یعنی به این نگاه کن که چه گفته میشود، نه آنکه چه کسی میگوید. ممکن است برخی بگویند که حضرت علی(ع) در جای دیگری حسب عبارت کلمه «الحق یراد بها الباطل» به آن کس که میگوید بیشتر توجه کرده است در حالی که به نظر من این دو عبارت به هیچ وجه ناهمخوانی ندارند و هر دوی آنها به «ما»(یعنی چه چیز گفته میشود) توجه کردهاند. اهمیت ماقالشناسی از منقالشناسی بیشتر است. متاسفانه هنوز نفهمیدهایم که وقتی میخواهیم کسی را نقد کنیم، باید فکر او را به نقد بگذاریم و نه اینکه شخصیت او را تخریب کنیم.
این نماینده مجلس با اشاره به نزدیک بودن انتخابات ریاست جمهوری گفت: این روزها همه جا بازار نقد داغ است اما آیا در خلال نقد شاهد بحران هستیم؟ پس چرا وقتی دولتی مستقر میشود فضای نقد را می بندند؟ به نظر من اگر این جریان مستمر باشد خیلی مفیدتر خواهد بود هر چند که اگر فضای این روزها نبود، کتاب من نیز چاپ نمیشد و از ممیزی عبور نمیکرد.
حسن سبحانی که در مجلس هفتم بر کرسی نمایندگی حضور داشت، در رابطه با نویسنده و کتاب مذکور عنوان کرد: قدر چنین اشخاصی را باید دانست. افرادی از جنس عماد افروغ که هر کس آنها را در مجلس میبیند، درمییابد که دغدغهای پیدا کرده، این روزها کمیاب هستند.
وی افزود: در همان سالهای مجلس هفتم برای بازخورد آنچه دکتر افروغ دنبال میکرد؛ دغدغههای زیادی حاکم بود این اثر هشداری است بر اینکه نقد تنها در صورتی موثر خواهد بود که از جنس تاریخ خود آن ملت باشد امیدوارم چنین افرادی تعدادشان در جامعه زیاد شود و جامعه از برکاتشان بهرهمند گردد.
در ادامه رسول جعفریان این مراسم را نمونهای از رونمایی افکار و اندیشههای سیاسی نوظهور بعد از انقلاب دانست و اشاره کرد: آنچه در اصل اهمیت دارد نزدیک کردن اخلاق به سیاست است مشکل ما اینست که خیلی سریع و زود در حوزه علوم اجتماعی درگیر عمل شدیم و ابن خلدون پرورش ندادیم.ما بین تفکر و عمل سرگردانیم اگر استعدادی داریم به جای آنکه به آن درست بپردازیم درگیر مباحثی می شویم که ما را به حاشیه می کشد. ما فرهنگ خود را درست نشناختیم و بدون پرورش افراد خود را درگیر عمل کردیم. این روزها حوزه سیاست تبدیل به حوزه اظهار نظرهای مقطعی روزانه بدون بنیادهای قوی شده است. در دانشگاهها افکار نو و سنتی در هم آمیخته است و ما جز یک سری نظریههای تکراری ابزار درستی برای ارائه نداریم و کار جدی در دانشگاهها انجام نمیشود.
حجت الاسلام پارسانیا نیز در صحبتهای خود به تیپ شناسی اشاره کرد و افزود: تطورات در حاشیه فرهنگی علمی تاریخی شکل میگیرد کاری که در این رابطه مناسب است که انجام شود تیپ شناسی است. اینکه جامعه شناسان ما بتوانند بین دو بعد شخصیتی تاریخی و علمی اجماع بر قرار کنند کار دکتر افروغ یک نمونه قابل طرح است. این اثر را اگر نگویم منحصر به فرد اما نماینده یک جریان است.
وی ادامه داد: آنچه از عملکرد افروغ مورد توجه واقع میشود اینکه هویت خود را با هویت انقلاب اسلامی تعریف میکند.
در بخش دیگری از این مراسم، محسن رفیقدوست با اشاره به این سخن امام(ره) که " من ورزشکار نیستم ولی ورزشکاران را دوست دارم"، گفت: من در مدیریت اجرایی قوی هستم و این توان را در خودم میبینم که کاری را که دیگران در یک سال انجام میدهند، در شش ماه انجام دهم ولی وقتی کتاب دکتر افروغ را خواندم فهمیدم هفتاد سال عقب هستم و تازه فهمیدم که خیلی کمبود دارم. تازه فهمیده ام که باید همت کنم، درس بخوانم و دنبال دکتر افروغها بگردم و توانایی خود را بگذارم تا علم در جامعه گسترش یابد. اگر نمیتوانیم افروغ باشیم لااقل طرفدار رشد چنین افرادی در جامعه باشیم.