یادداشت حسین كمالی به مناسبت روز جهانی بهداشت
درمان پیچیده؛ هزینههای چند برابری به اقتصاد ملی تحمیل میکند

اگر مجموعه دولت و مردم توجه کافی و لازم را به مقوله بهداشت در ابعاد مختلف نشان ندهند و با برنامهریزی و تجهیز امکانات و منابع لازم به آن نپردازد، جامعهای سالم، با نشاط و پویا را شاهد نخواهیم بود.
ایلنا: حسین كمالی در یادداشتی به بهانه روز جهانی بهداشت، توجه به سیاستگذاری درست درمانی را یكی از اصلیترین برنامههای دولتها و كشورهای موفق برشمرد. او تاكید كرده است؛ مردم بخصوص کودکان و جوانان که سرمایه اصلی کشور محسوب میشوند در معرض عوامل متعددی که سلامت آنان را تهدید میکند، قرار دارند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، كمالی در این یادداشت؛ نوشته است:
وقتی از بهداشت و بیماری سخن به میان میآید ناخودآگاه واژه پیشگیری در ذهن تداعی میگردد. اگر ما نتوانیم در حوزه بهداشت اقدامات پیشگیری را محور فعالیتهای خود قرار دهیم، لاجرم باید منتظر عواقب بیماری و درمان باشیم. درمان که بسیار پیچیده بوده و هزینههای چندین برابر را به ساختار اقتصاد ملی تحمیل میکند. امروزه رعایت قواعد بسیار ساده در حوزه پیشگیری و بهداشت قادر است طول عمر جوامع را که ازآن به عنوان امید به زندگی نام برده میشود را افزایش داده و در عین حال جامعهای شاداب و زنده توام با نشاط هم به لحاظ جسمی و هم به لحاظ روانی داشت. در چنین جامعهای سرانه هزینه بهداشتی و درمانی با رعایت عالیترین سطح شاخصهای سلامت در زندگی افراد بسیار کاسته خواهد شد. جامعهای که از استانداردهای بالای بهداشتی در حوزه سلامت جسم و روان برخوردار است، از هزینههای درمانی پایینتری برخوردار خواهد بود لذا آموزش رکن اصلی حوزه سلامت در قالب بهداشت است که از این منظر اقدامات پیشگیرانه میتواند بسیار کم هزینهتر و کارآمدتر باشد.
در جوامعی که به اولویت اول یعنی بهداشت و پیشگیری توجه کافی نکردهاند به وضوح مشاهده میکنیم که در حوزه سلامت غذا جوامعی که به دقت به موضوع تغذیه مناسب توجه کرده و بعضا دولتها از باب وظیفه حاکمیتی برای تکمیل این فرآیند دخالت هم کردهاند آسیب کمتر وارد شده و از بیماریهای مرتبط با این موضوع کمتر رنج بردهاند و هزینههای درمانی مرتبط را کمتر متحمل شدهاند همچنین در حوزه بیماریهای واگیردار تقریبا درمان ناپذیر بطور مثال HIV (ایدز) دیده میشود. کشورهایی که به موقع با این پدیده به شکل واقعی برخورد کرده و اقدامات پیشگیرانه را با آموزش در اختیار گذاشتن امکانات لازم بشکل گسترده محور فعالیت خود قرار دادهاند، توانستهاند تا حدودی زیادی از صدمات و هزینههای آن بکاهند و منابع انسانی خود را حفظ کنند.
لذا موضوعات از این قبیل که توجه سازمانهای بین المللی در حوزه بهداشت را هم به خود جلب کرده انشان میدهد که بهداشت و پیشگیری از اهمیت فوق العادهای برخوردار است.
بنابراین کشور ما هم از این مقوله مستثنی نیست. امروزه مردم بخصوص کودکان و جوانان که سرمایه اصلی کشور محسوب میشوند در معرض عوامل متعددی که سلامت آنان را تهدید میکند، قرار دارند و این موضوع میطلبد که سیاستگذار حوزه بهداشت و سلامت که همان دولت است با اقدامات همه جانبه از منظر پیشگیری و بهداشت و در نظر گرفتن سهم مناسب در بودجه این مهم را مورد توجه قرار دهد. لازم است برنامههای کوتاه مدت، میان مدت، بلند مدت در این حوزه تدوین و منابع کافی براساس اولویتها به آن تخصیص یابد تا ما بتوانیم از مهمترین و بزرگترین سرمایه که همان سرمایه انسانی است حفاظت کافی بعمل آوریم.
از طرفی اصل ۲۹ که یکی از اصول مترقی در قانون اساسی ماست این مطلب را بیان میکند که تضمین همه نیازهای اولیه زیستی برای عموم ملت ایران وظیفه دولت است ازجمله تامین و تضمین بهداشت و درمان همگانی تعیین شاخصهای اصل ۲۹ که میتواند از تضمین خوراک و مسکن و کار و آموزش شروع شود و به مقوله بهداشت و درمان و بازنشستگی و از کارافتادگی تسری پیدا میکند. لذا بهداشت و درمان همگانی یکی از وظایف تصریح شده در اصل ۲۹ اصل است که برعهده دولت است. عدم تخصیص تضمین بودجه لازم برای دسترسی به شاخصهای بهداشتی و درمانی در لوایح سنواتی گواه ناکارآمدی دولتها در این موضوع مهم هستند و این سبب شده است که بخش قابل توجهی از هزینههای بهداشت و درمان توسط خانوارها تامین شود علاوه بر اینکه دولتها این موضوع را نادیده گرفتهاند در حوزه سیاستگذاری هم با از هم گسیختگی در این زمینه روبرو هستیم. موضوع پزشک خانواده که میتواند در عدم تخصیص بودجه لازم به این طرح ملی باشد. در مجموع میتوان اینگونه نتیجه گرفت که اگر مجموعه دولت و مردم توجه کافی و لازم را به مقوله بهداشت در ابعاد مختلف نشان ندهند و با برنامهریزی و تجهیز امکانات و منابع لازم به آن نپردازد، جامعهای سالم، با نشاط و پویا را شاهد نخواهیم بود.