انتقاد عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی از حضور فرزندان مسئولان در خارج از کشور

«مهدی گلشنی» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا در واکنش به تحصیل و زندگی ۵ هزار نفر از فرزندان مدیران ایرانی در دانشگاه‌های خارجی اظهار داشت: دانشگاه‌های ما در سطح علمی ایرادی ندارند، اما یک نوع غرب‌پرستی در فرهنگ ما حاکم است و برخی مسئولان ما نگاهشان به آن طرف است. 

رفتارهای برخی اساتید با دانشجویان مناسب نیست

وی اظهار داشت: برخی از اساتید رسما دانشجویان‌شان را تشویق می‌کنند که به خارج از کشور بروند، از طرفی در داخل جاذبه‌های دانشگاهی خیلی خوب نبوده و بعضا رفتارهای برخی اساتید با دانشجویانی که قرار است رساله تحویل دهند، چندان مناسب نیست، در صورتی که اگر این موارد لحاظ و طور دیگری عمل شود، می‌توانند به عنوان یک مشوق قلمداد شوند. 

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: بعضا در خصوص افرادی که به کشورهای دیگر می‌روند، این عقیده وجود دارد که اطمینانشان به خود کم است و از این رو نگاهشان به آن طرف است. من معتقدم از دبستان باید احساس هویت دینی و ملی را در افراد تقویت کنیم و این در حالی است که در این زمینه مشکل داریم. ما هم می‌توانیم دانشگاه‌های خوبی مانند سایر دانشگاه‌های دنیا داشته باشیم تا افراد در آن بمانند و تحصیل کنند. 

حیرت یک دانشجوی نخبه از حضور بالای فرزندان مدیران در خارج از کشور

گلشنی در پاسخ به این سوال که آیا دانشجویانی که به واسطه رابطه و پول به دانشگاه‌های خارجی می‌روند و پس از گذراندن دو ترم در آنجا برای تحصیل در دانشگاه‌های تراز بالای کشور درخواست می‌دهند، می‌توانند در دانشگاه‌های کشور پذیرفته شوند؟ موارد در این زمینه تا چه اندازه بوده است؟ گفت: این مسئله خیلی کم رخ می‌دهد. من یک دانشجوی نخبه داشتم که برای تحصیل در مقطع دکترا به دانشگاه پیتزبورگ رفت و از آنجا برای من نوشت، زمانی که من در اینجا به اطرافم می‌نگرم، حیرت زده می‌شوم، زیرا اکثرا فرزندان مدیران ایران در اینجا هستند و حتی بسیاری از آن‌ها در اینجا خانه خریده‌اند. اتفاقا خیلی از این افراد به صورت بلندمدت در آنجا می‌مانند و البته راهش را هم یاد گرفته‌اند. 

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به حمایت از دانشجویان بالاتر از حد متوسط در کشور گفت: از طرفی برخی هم پول دارند و چون پول پرداخت می‌کنند، می‌گویند چرا آن طرف نرویم؟ در صورتی که من بارها پیشنهاد کردم باید دانشجوی خوب و بالاتر از متوسط مقطع دکترا مورد حمایت مالی قرار بگیرد، شاید این حمایت در خصوص رشته پزشکی امکان‌پذیر باشد، اما درباره سایر رشته‌ها رخ نمی‌دهد. 

گلشنی افزود: من حتی به معاون رئیس‌جمهور گفتم، شما اگر خیلی بخواهید به یک دانشجو کمک کنید، شاید هر ماه یک میلیون تومان به آن بدهید، ولی حداقل پولی که دانشجویان من که اکنون به آمریکا رفتند و ماهیانه دریافت می‌کنند ۴.۵ برابر این مبلغ است به همین خاطر خیلی‌ها می‌روند. 

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به اهمیت ایجاد انگیزه در میان جوانان گفت: مقصر اصلی محیطی است که تشخیص نمی‌دهد، باید جاذبه را زیاد کند و حداقل‌هایی را تامین کنند تا آن دسته از دانشجویانی که استعداد دارند و شاید هم متاهل هستند، انگیزه ماندن داشته باشند. 

هشدار نسبت به عدم بازگشت دانشجویان ایرانی نخبه به کشور/ مشکل‌مان فرهنگی است

وی افزود: من دانشجویی در رشته فیزیک مقطع دکترا داشتم که حتی بعد از دکترا نیز به خارج از کشور نرفت، در حالی که بهترین مقاله‌های دانشگاهی رشته فیزیک دانشگاه شریف و پراستنادترین مقالات مربوط به این دانشجو است. 

گلشنی بیان کرد: حضرت امام خمینی رحمةالله در همان اوایل انقلاب تاکیدشان این بود که ما می‌توانیم هماهنند کشورهای دیگر پیشرفت داشته باشیم و هیچ چیزی کمتر از سایر کشورها نداریم. 

وی تصریح کرد: یک دانشجوی ژاپنی در اواخر قرن نوزدهم برای تحصیل به اروپا رفت و از همانجا برای استاد فیزیک خود که در ژاپن بود نامه نوشت و گفت ما هیچ چیزی کمتر از اروپایی‌ها نداریم و می‌توانیم در عرض ۲۰ سال دیگر به این سطح برسیم و البته ژاپن به این مقطع رسید، اما مشکل ما فرهنگی است که باید به آن رسیدگی شود. 

مدیریت برخی دانشگاه‌ها بر اساس روابط تعیین می‌شود/ شایسته‌سالاری در مملکت حاکم نیست

عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی شریف در پاسخ به این سوال که آیا دانشگاه‌های ما برای توسعه و جاذبه در خصوص جذب دانشجو و حفظ دانشجویان خود با محدودیت مواجه است؟ گفت: خیر، من اینطور فکر نمی‌کنم، همه چیز به فرهنگ برمی‌گردد، اگر کسی بخواهد کاری انجام دهد، هزاران راه برای آن وجود دارد. در حال حاضر مدیریت برخی دانشگاه‌ها نه البته همه آن‌ها، بر اساس روابط توسط وزیر تعیین می‌شود و شرایط شایسته سالاری در مملکت ما حاکم نیست. 

وی در ادامه بیان کرد: یک دانشمند ژاپنی معتقد بود که آیا شما فکر می‌کنید، سرمایه آمریکا بمب اتمی و سلاح است؟ خیر، سرمایه آن‌ها همین مغز متفکرها هستند که از دنیا جذب می‌کنند. 

گلشنی در پاسخ به این سوال که مگر فرزندان مدیران مغز متفکر هستند که جذب این دانشگاه‌ها می‌شوند، گفت: این افراد پول دارند و یا والدین‌شان صاحب مقامات هستند. متاسفانه برخی از دانشمندان ما هم گول خوردند و فرزندانشان را به آن طرف فرستادند، ولی اگر احساس تعلق به کشور در این‌ها وجود داشته باشد، هرجوری که باشد به کشور برمی‌گردند. 

خسارات‌های فراوانی از عدم بازگشت نخبگان به کشور دیده‌ایم

وی افزود: من برای یک کنفرانس در چین بودم که رییس آکادمی علوم پزشکی این کشور گفت، ۸۰ تا ۹۰ درصد از افرادی که از چین برای تحصیل به خارج از کشور می‌روند مجدد به چین بر می‌گردند، زیرا آن‌ها فرهنگ و تعلق خاطر خاصی به کشور خود دارند، اما در فرهنگ ما توجه خاصی به این موضوع نشده است و به همین خاطر خسارت‌های فراوانی دیده‌ایم. 

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف در پایان اظهار داشت: برخی به خیال خودشان اینکه فیزیک یا هر رشته مهندسی دیگر را بخوانند کافی است، نه اینطور نیست باید فرهنگ داشته و به کشور خود علاقه داشته باشند و دینشان را نسبت به کشور ادا کنند.