در صورت داشتن وسواس، چه چیزهایی را باید بدانیم؟
وسواس از آن دسته کلماتی است که مردم معمولا برای توصیف افرادی استفاده می کنند که چیزهای بسیار تمیز یا نحوه تهیه تمیز را دوست دارند. اما اگر دارای وضعیتی واقعی یعنی اختلال وسواس اجباری باشید، نحوه تاثیرگذاری آن روی زندگیتان کاملا واقعی خواهد بود.
وسواس معمولا به یکباره اتفاق نمیافتد. علائم از موارد کوچک آغاز میشوند، سپس تبدیل به یک رفتار عادی میشوند. این علائم میتوانند به واسطه یک بحران شخصی، تهمت یا یک مورد منفی مانند مرگ عزیزتان تاثیر زیادی بر روی شما گذارند. احتمال بروز این وضعیت در حالتی که یکی از اعضای خانواده مبتلا به وسواس یا سایر اختلالات سلامت روانی مانند افسردگی یا اضطراب باشند، بیشتر میشود.
علائم وسواس شامل وسواس فکری، عملی یا هردو میشود.
به گزارش وبسایت فارس ایندکس، وسواس یک تفکر غیرقابل کنترل یا ترس است که سبب استرس میشود. اجبار، عمل یا حرکتی است که فرد مکررا انجام میدهد. اجبار تا حدی سبب آسودگی میشود اما زمان آن کوتاه است.
وسواسهای رایج
وسواسها معمولا دارای یک موضوع هستند، مانند موارد زیر:
موضوع: ترس از جرم و کثیفی
علائم: ممکن است از لمس چیزهایی که دیگران لمس کردهاند واهمه داشته باشید، مانند دستگیره در، یا نمیخواهید کسی را بغل کنید یا با دیگران دست دهید.
موضوع: نیاز شدید به نظم
علائم: وقتی اشیاء جای خود نباشند، احساس استرس میکنید. ترک کردن خانه قبل از قرار دادن هر چیزی سر جای خود، برایتان بسیار دشوار است.
موضوع: ترس از آسیب رساندن به خود یا دیگران
علائم: وقتی در حال فکر کردن درباره یک موضوع کاملا متفاوت هستید، افکاری راجع به آسیب رساندن به خود یا دیگران دارید.
موضوع: شک یا ترس شدید در انجام یک کار اشتباه
علائم: شما نیاز مکرر به تشویق یا تضمین دیگران درباره کاری دارید که در حال انجامش هستید.
موضوع: ترس از خجالت
علائم: از به زبان آوردن کلمات نامناسب در جمع یا رفتار نامناسب در موقعیتهای اجتماعی میترسید.
موضوع: ترس از افکار شیطانی و خصمانه، مانند ایدههای منحرف درباره رابطه جنسی یا دین
علائم: شما سناریوهای جنسی مشکل دار یا نادرست را تصور میکنید.
وسواسهای عملی شایع
وسواس عملی دارای علائم و موضوعات رایجی هستند:
موضوع: شستن و تمیز کردن
علائم: شما مداوما دست هایتان را می شویید یا حمام کرده و دوش میگیرید.
موضوع: بررسی کردن
علائم: در زمان ترک خانه مکررا به بررسی خاموش بودن تجهیزات برقی خانه یا قفل بودن درها میپردازید.
موضوع: شمارش
علائم: اعداد را با یک الگوی مشخص با صدای بلند یا نزد خود تکرار میکنید.
موضوع: نظم
علائم: احساس می کنید که میبایست غذاهای خاصی را طی یک نظم مشخص میل کنید. لباسها و لوازم آشپزخانه را بگونه خاصی میچینید.
موضوع: روتین
علائم: قبل از خروج از خانه، شما چیزهایی را میگویید یا مجموعهای از کارها را طبق یک روش خاص انجام میدهید.
موضوع: جمعآوری یا احتکار
علائم: خانه شما مملوء از اشیایی است که استفاده نمیکنید یا نیازی به آنها ندارید، و نمیتوانید جلوی خود را در خرید بگیرید.
این کارهای تکراری معمولا ربطی به وسواس نسبت به کاری که در حال انجامش هستید ندارد و ممکن است ساعتها طول بکشند.
تشخیص
در صورتی که فکر میکنید مبتلا به وسواس هستید، با یک پزشک یا روان پزشک مشورت کنید.
روند تشخیص به شکل زیر خواهد بود:
آزمایش جسمی برای مشاهده اینکه آیا علائم مربوط به وضعیت سلامتی هستند یا خیر.
آزمایش خون برای بررسی مقدار خون، نحوه کارکرد تیروئید و وجود سایر داروها یا الکل در سیستم بدنی شما.
تست روانی یا ارزیابی احساسات، ترسها، وسواسها، اجبارها و کارهایتان.
گاهی اوقات افراد دچار خرافات و تشریفات میشوند، یا میترسند که قبل از ترک خانه برای کار یا تعطیلات، شاید در را قفل نکرده باشند یا اجاق گاز روشن مانده باشد. اگر میتوانید این افکار را کنترل نموده یا بصورت منطقی راجع به آنها فکر کنید، پس این احتمالا وسواس نیست. اگر قادر به کنترل آنها نیستید و یا این مسایل روزانه حداقل یک ساعت از وقت شما را گرفته و سبب ایجاد مشکلاتی در زندگیتان میشود، نشانه آن است که زمان کمک گرفتن فرارسیده است.