بازاریابی برای فروش محصولات پژوهشی؛ مشکل امروزِ دانشگاه‌ها

به گزارش ایلنا، فرهاد رهبر با ابراز خرسندی از حضور در جمع علمی معاونان پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی گفت: بدون شک نتایج برگزاری این گردهمایی در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های دانشگاه تاثیر خواهد داشت.

رهبر با تاکید بر آسیب شناسی در حوزه علم، فناوری و پژوهش ، گفت: براساس این آسیب شناسی می توان برنامه ریزی برای رفع مشکلات و موانع انجام داد تا به این وسیله راه برای حرکت پژوهشگر و رسیدن به اهداف پژوهشی هموار شود.

مهمترین چالش حوزه پژوهش، مدیریت دانش است

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه اولین و مهمترین مشکل و چالش در امر پژوهش، مدیریت دانش است، گفت: مدیریت دانش در ستوه مختلف می تواند مورد توجه قرار گیرد. بخشی از این موضوع مربوط به معاونت های پژوهش و فناوری واحدها و بخش دیگر آن مربوط به سطح ملی و کلان می شود.

وی افزود: ما در سطح ملی یک الگوی مدیریت علمی و پژوهشی مناسب در مراکز علمی و پژوهشی در دانشگاه ها نداریم، به این صورت که راهبردهای تحقیقاتی درازمدت تعریف نشده یا اگر تعریف شده به صورت روشن و شفاف مطرح نشده و این راهبردها در سطح کشور ترویج و به اطلاع عموم نرسیده است.

رهبر با تاکید بر اینکه امروز اولویت های تحقیقاتی خود را در سطح کشور گم کرده ایم، گفت: اولویت های تحقیقاتی ما غیرواقعی است و دلیل این موضوع نبود یک رویکرد نظام‌مند و سیستماتیک در تحلیل و تبیین نیازمندی هاست. مصداق بارز این امر وجود بیشمار رساله های دکتری و پایان نامه های کارشناسی ارشد است که هرساله در کشور به اتمام می رسد، اما چند درصد از این پژوهش ها منطبق بر نیازهای کشور است؟

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به ضعف مدیریت پژوهشی ، گفت: نتیجه این امر آن است که ما تمام امکانات پژوهشی خود را در نبود مدیریت دانش و پژوهش هدر می دهیم.

وی با بیان اینکه یک دیوار بی اعتمادی بین عمل و اجرا و دانش و پژوهش وجود دارد، گفت: هرکدام از این موضوعات به یک سمت خاصی می رود و این موضوع بسیار مخرب است.

رهبر با اشاره به اینکه امروز بسیاری از پژوهش ها و نتایج آن، واقع بینانه و منطبق بر نیاز کشور نیست، اظهار داشت: امروز دانشگاه های ما در خلاء دانشگاه های نسل دوم مانده اند به طوری که دانشگاه های کشور رتبه خوبی در تولید مقاله و تحقیقات دارند، اما بسیار اندک از این مقالات برای حل مسائل کشور بهره برداری می شود.

وی خاطرنشان کرد: مقصر این موضوع از یک طرف ما به عنوان پژوهشگر هستیم که منطبق بر واقعیات تحقیقات خود را انجام نمی دهیم و از یک طرف بی توجهی و بی اعتمادی مدیران اجرایی کشور نسبت به یافته های تحقیقاتی است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به بی اعتمادی مدیران اجرایی کشور به استفاده از دانش و یافته های پژوهشی گفت: یکی از مصادیق این موضوع این است که سالانه ۸۰میلیارد دلار واردات وارد کشور می شود که بخش قابل توجهی از آن با هزینه کمتر امکان تولید در کشور را دارد، اما این امر تحقق پیدا نمی کند. دلیل این موضوع منفعتی است که در واردات برای برخی دستگاه ها وجود دارد که این منفعت مانع تأمین محصولات از داخل خواهد شد.

دکتر فرهاد رهبر افزود: این منافع باید با شفاف سازی از بین برود، چرا که به کشور آسیب می رساند.

وی با بیان اینکه ساختار اداری معیوب کشور باید مورد توجه قرار گیرد، گفت: برای حل مشکلات پژوهشی این موضوع باید در دستورکار قرار گیرد. یک مشکل دیگر نبود جایگاه و سازمان برای بکارگیری نتایج تحقیقات و عرضه آنها در دانشگاه هاست که این موضوع باید مورد توجه قرار گیرد.

دکتر فرهاد رهبر با بیان اینکه در اکثر دانشگاه های معتبر دنیا اساتید در حال ارتباط با صنعت برای حل مسائل جامعه هستند، گفت: این اساتید با تشکیل یک تیم تحقیقاتی از دانشجویان خود سعی در حل مسائل کشورهای خود دارند که این موضوع باید در دانشگاه های کشور نیز مورد توجه قرار گیرد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی افزود: چند درصد از اساتید ما این اقدام سیستماتیک را در کشور انجام می دهند و یا اینکه دانشگاه ها به چه میزان این امکان را برای اساتید فراهم کرده اند؟ متاسفانه درصد بسیار کمی به این امر اختصاص می یابد.

مشکل فرهنگی و ساختاری در درون دانشگاه یکی از موانع کشور در امر پژوهش است

رهبر با تاکید بر اینکه نظام آموزش عالی کشور صرفاً آموزش برای آموزش است، گفت: یکی دیگر از مشکلات ما در امر پژوهش، مشکل فرهنگی و ساختاری در درون دانشگاه است. نظام آموزش عالی کشور یک نظام آموزش‌محور نه پژوهش‌محور است. این نظام فاقد یک ساختار مناسب برای پرورش محقق تواناست.

وی با بیان اینکه در کشور ما پژوهش صرفاً برای تولید مقاله صورت می گیرد، گفت: درصد کمی از امر پژوهش برای تولید محتوای آموزشی انجام می شود که این موضوع بسیار تاسف‌برانگیز است چرا که در دانشگاه های برتر دنیا اساتید با انجام پژوهش از نتایج آن برای استفاده از محتوای آموزشی بهره‌مند می شوند.

تحول در نظام آموزش عالی کشور حتما از محل دانشگاه آزاد اسلامی خواهد بود

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه این دانشگاه حدود ۵۰درصد آموزش عالی کشور را برعهده دارد، گفت: اگر قرار است تحولی در نظام آموزش عالی کشور صورت گیرد، حتماً از محل دانشگاه آزاد اسلامی خواهد بود و اراده مجموعه این دانشگاه، این امر را محقق خواهد کرد.

 رهبر با بیان اینکه ما باید اول مشکلات امر پژوهش را مطرح کرده و بعد برای آنها راهکار ارائه دهیم، گفت: نتیجه عدم بهره برداری از امر پژوهش، ضعف سرمایه گذاری برای تولید دانش و عدم توجه به تفکر و اندیشه خواهد بود.

خلاقیت و ابتکار در نظام آموزش کشور بسیار اندک است

وی با بیان اینکه در حال حاضر آموزش در کشور ما صرفاً یک آموزش حافظه‌محور است، گفت: سهم خلاقیت، ابتکار و زایش اندیشه و فکر در نظام آموزش کشور بسیار اندک است، به این دلیل که اساساً باور به پژوهش و حل مسئله در سطح ملی و کشور وجود ندارد.

 رهبر با بیان اینکه ما دانشگاهیان نیز نیازسنجی مناسبی انجام نداده ایم، گفت: ‌کار پژوهشی یک امر تیمی است و متاسفانه کار گروهی در کشور ما بسیار ضعیف است و باید راهکارهایی برای حل این مسئله اندیشید.

وجود دیوان‌سالاری اداری بسیار پیچیده در امور پژوهشی و تحقیقاتی در کشور

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به یک دسته دیگر از مشکلات مربوط به امر پژوهش گفت: قوانین و مقررات در امر پژوهش یکی دیگر از مشکلات اساسی ماست. دیوان‌سالاری اداری بسیار پیچیده ای در امور پژوهشی و تحقیقاتی در کشور وجود دارد که دست و پای همه محققان را بسته است. استانداردهای پژوهشی در کشور بسیار ضعیف و فاقد توانایی لازم برای هدایت پژوهش و پژوهشگر است. آیین‌نامه های موجود در دانشگاه نیز منطبق با اهداف پژوهشی نیست.

وی با تاکید بر اینکه نظام آموزش عالی کشور یک ساز ناهماهنگ می زند و دارای هارمونی در رفتار نیست، گفت: ما باید بتوانیم مشکلات امر پژوهش را در کشور حل کرده و راه را برای پژوهشگران هموار کنیم. در آن صورت می توانیم از دانشجویان دکتری برای حل مسائل کشور از طریق انجام پژوهش بهره برداری کنیم.

دکتر فرهاد رهبر خطاب به معاونان پژوهش و فناوری واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی گفت: ‌برای مشکلات امر پژوهش راه‌حل پیدا کنید تا بتوانید در مجموعه دانشگاه تحول به وجود آورید.

لزوم احترام به پژوهشگر و امر پژوهش

فرهاد رهبر با تاکید بر لزوم احترام به پژوهشگر و امر پژوهش گفت: در این صورت است که می توانیم بهره برداری از پژوهش، سازماندهی پژوهشگران، استفاده از تجارب پژوهشگران برجسته در امر پژوهش، انتقال این تجارب به پژوهشگران جوان و... را در پیش گیریم، بنابراین اولین و مهمترین موضوع این است که پژوهشگر احساس غرور کرده و بداند از طرف مسئولان مورد احترام است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: دانش مرز نمی شناسد بنابراین ما باید یک فضای همکاری بین‌المللی فراهم کرده تا بتوانیم از تجارب سایر پژوهشگران در دنیا نیز بهره مند شویم.

لزوم ایجاد یک سازوکار برای اعتماد بین دانشگاه و صنعت

وی با تاکید بر لزوم ایجاد یک سازوکار برای اعتماد بین دانشگاه و صنعت گفت: دولتمردان باید بدانند که برای حل مسائل جاری دستگاه های خود نیاز به فکر و اندیشه دارند و این موضوع باید از طریق ارتباط بین دانشگاه و صنعت به سرانجام برسد.

فرهاد رهبر با بیان اینکه یکی از مسائل جدی امروز دولت مشکل بیکاری و افزایش بدهکاری های دولت به بانک هاست، گفت: یکی از مشکلات جدی مردم، معیشت آنان است. دولتمردان باید در حل مسئله و این مشکلات تلاش کنند. حال این سوال مطرح است که چقدر دولت و دولتمردان در اتاق فکر خود از اندیشمندان و صاحبنظران دانشگاهی استفاده کرده اند؟

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به بودجه سال ۹۷ دولت گفت: در تدوین این بودجه که باید مشکلات جدی کشور را حل کند، چقدر از صاحبنظران، کارشناسان و دانشگاهیان در حل مسئله استفاده شده است؟

وی با تاکید بر اینکه دانشگاه ها باید از دانشگاه نسل دوم به سمت دانشگاه های نسل سوم که دانشگاه های کارآفرین هستند، حرکت کنند، گفت: دانشگاه ها باید بتوانند برای محصولات پژوهشی خود بازارایابی انجام دهند.

 فرهاد رهبر تاکید کرد: مشکل امروز دانشگاه های کشور بازاریابی برای فروش محصولات پژوهشی است. بنابراین یکی از ماموریت های اصلی معاونان پژوهش و فناوری دانشگاه، ایجاد بازاریابی برای فروش این محصولات خواهد بود.

وی با بیان اینکه مدیران پژوهش در دانشگاه آزاد اسلامی باید پا به پای پژوهش و محقق حرکت کنند، گفت: باید از پژوهشگران حمایت کنیم تا راه رسیدن به هدف های آنها و حل مسائل کشور هموار شود.

رئیس دانشگاه آزاداسلامی با تاکید بر اینکه برنامه ریزی باید براساس محدودترین عامل در اختیار باشد، گفت: محدودترین عامل ما مدیریت دانش، فرهنگ دانش، آیین‌نامه و قوانین و مقررات دست و پا گیر و در آخر منابع و محدودیت مالی است.

وی در پایان ابراز امیدواری کرد مسائل و مشکلات پژوهشی در این گردهمایی مورد بررسی قرار گرفته و راههای برون‌رفت از چالش ها و موانع برای برنامه ریزی بهتر مشخص شود.