قالیباف در شورای شهر تهران:
شهرداری نمی‌تواند مراکز تجاری را تعطیل کند/خسارت کسبه را چه کسی پرداخت کند؟/مدیریت بحران دچار بحران است
شهردار تهران گفت: شهرداری نمی‌تواند مراکز تجاری تعطیل کند، زیرا در این شرایط چه کسی باید خسارت کسبه را پرداخت کند؟
به گزارش خبرنگار ایلنا، محمدباقر قالیباف با حضور در صحن علنی شورای شهر تهران با تبریک دهه فجر و تسلیت شهادت مظلومانه تعدادی از آتش‌نشانان گفت: از تمامی دستگاه‌ها و سازمان‌های دولتی، غیردولتی و مردمی قدردانی می‌کنم، زیرا حادثه پلاسکو نمادی از همکاری در تمام سطوح بود.
شهردار تهران با تاکید بر اینکه همه ما مسئولیت داریم، عنوان کرد: قانون برای هر دستگاهی مسئولیتی مشخص کرده که باید در خصوص آن فعالیت کرده و پاسخگو باشد.
وی افزود: اما همه ما مسئولیت اجتماعی و انسانی هم داریم و در مقابل هر حادثه‌ای که برای همنوع ما در هر کجا اتفاق می‌افتد، مسئولیت داریم و باید دقت کنیم که این دو مسئولیت نافی هم نیستند.
قالیباف در ادامه با اشاره به بند 14 ماده 55 قانون شهرداری‌ها مصوب 1334 و اصلاح شده در سال 1345 گفت: در این بند مقرر شده که شهرداری اقدامات لازم را برای حفظ شهر از خطراتی همچون سیل و حریق انجام دهد.
وی با بیان اینکه شهرداری تهران در این بخش اقدامات خوبی انجام داده است، اظهار کرد: بیش از چند صد کیلومتر کانال برای آب‌های سطحی ا یجاد کردیم. در گذشته در هر بارندگی بیش از 700 نقطه شهر دچار آب گرفتگی می‌شد که در حال حاضر این رقم به پایین‌تر از 150 نقطه رسیده است.
شهردار تهران تصریح کرد: ما برای پیشگیری از تکرار مجدد سیل فاجعه‌بار سال 64 در تهران برای روددره‌ها چندین حوضچه آرامش آب قرار دادیم. همچنین در حوزه حریق نیز اقداماتی انجام دادیم.
وی اضافه کرد: در سال 84 ، شهر تهران تنها 72 ایستگاه آتش نشانی داشت که از این تعداد 21 ایستگاه دارای ساختمان‌های فرسوده و آسیب دیده بودند که همه آنها را تخریب و بازسازی کردیم. همچنین 50 ایستگاه جدید آتش نشانی احداث کردیم به نحوی که امروز 123 ایستگاه آتش نشانی در شهر تهران داریم.
قالیباف با تاکید بر اینکه در گذشته عمر متوسط خودروها 18 سال بوده و ما 280 خودروی آتش‌نشانی داشتیم، اما امروز عمر متوسط این خودروها 6 سال است و ما بیش از 930 خودرو و تجهیزات عملیاتی در آتش نشانی داریم.
در حوزه رفع خطر دچار مشکلاتی هستیم
شهردار تهران با تاکید بر اینکه ما در حوزه رفع خطر دچار مشکلاتی هستیم، گفت: وقتی برای رفع خطر اقدام می‌کنیم، اگر صاحب ملک حضور داشته باشد؛ ممانعت کرده و حتی از ما شکایت نیز می‌کند.
وی ادامه داد: به نظر من اگر ساختمانی در شهر مشکلات بالقوه دارد؛ یعنی سازه ساختمان مشکل دارد، مثلا پله فرار ساختمان نقص دارد، شهرداری نمی‌تواند مرکز تجاری را تعطیل کرده و بگوید می‌خواهم؛ پله اضطراری بگذارم و هزینه‌اش را دریافت کنم، زیرا در این شرایط چه کسی باید خسارت کسبه را پرداخت کند؟
شهردار تهران همچنین در خصوص این موضوع که چرا مساله ساختمان پلاسکو به کمیسیون ماده 100 ارجاع نشده بود، گفت: موضوع این کمیسیون تخلف ساختمانی است نه مساله ایمنی به علاوه شهرداری در این خصوص تصمیم نمی‌گیرد یعنی قاضی ماده 100 و نماینده وزارت کشور در این باره تصمیم می‌گیرد و شهرداری با این حکم نسبت به پلمپ ساختمان اقدام می‌کنند.
قالیباف افزود: زمانی که خبر حادثه‌ای مانند پلاسکو را می‌دهند، آیا وظیفه شهرداری این است که 600 کاسب را بیرون کند و قانون هم سکوت کرده تا مردم در آتش بسوزند؟
وی با اشاره به اینکه در سال 69 قانونگذار نکاتی را در مورد بازرسی و تعقیب متخلفان به وزارت کار داده است، اظهار کرد: همچنین در ماده 105 به تشخیص بازرس کار یا کارشناس بهداشت حرفه‌ای اگر احتمال وقوع خطر در کارگاه باشد، مراتب باید کتبی به کارفرما و دستگاه ذیصلاح گزارش شود و از دادسرای عمومی محل مجوز تعطیلی و لاک و مهر گرفته شود. یعنی اینجا قانون مشخص کرده که لاک و مهر کردن بر عهده چه کسی است.
قالیباف ادامه داد: همچنین در سال 93 در زمان حادثه خیابان جمهوری دولت محترم قانونی را تصویب کرد که گزارش‌های واحدهای آتش نشانی و خدمات ایمنی در مورد کارگاه‌های ناایمن در اولویت وزارت کار باشد، یعنی آتش نشانان گزارش‌ها در مورد ناامنی را به وزارت کار نیز باید بدهند و بر اساس ماده 84 قانون کار شورای عالی حفاظت فنی نیز وظیفه پیگیری دارد.
وی ادامه داد: حال گفته می‌شود که در ساختمان پلاسکو کارگاه نبوده است، قانون سال 69 کارگاه را تعریف کرده است، براساس قانون کار کارگاه محلی است که کارگر به درخواست کارفرما یا نماینده او در آن کار می‌کند که می‌تواند اعم از موسسات کشاورزی، خدماتی، تجاری ، تولیدی و ... باشد. یعنی ما نمی‌توانیم بگوییم این کارگاه بوده یا نه زیرا قانون آن را مشخص کرده است.
وی توضیح داد: زمانی که می‌خواستیم افراد شاغل را در سرای محله بیمه کنیم وزارت کار گفت؛ باید سرای محله را به عنوان کارگاه ثبت کنیم و ما هر چه گفتیم این را کارگاه نیست، گفتند هر فعالیتی حتی فرهنگی در آنجا باشد؛ کارگاه محسوب می‌شود، بنابراین ما نیز کد کارگاهی برای سرای محله‌ها گرفتیم تا بیمه‌شان کنیم.
شهردار تهران با اشاره به ماده 17 قانون نظام صنفی تصریح کرد: قانون نظام صنفی نیز این نظام را مکلف به انجام قوانین ایمنی می‌کند و زمانی که نظام صنفی با مخالفت مالک روبرو می‌شود، می‌تواند با موافقت امور صنفی و با هزینه خود اقدامات مقتضی را در زمینه مقررات فنی، بهداشتی، ایمنی و انتظامی به عمل بیاورد.
قالیباف همچنین به قانون سازمان نظام مهندسی اشاره کرد و گفت: وقتی یک ساختمان پایان کار از شهرداری می‌گیرد و می‌رود چه کسی باید بر ایمنی آن نظارت و کنترل کند. در قانون نظام مهندسی این مساله مشخص است که مسئولیت نظارت با وزارت مسکن و شهرسازی است.
وی اظهار کرد: مسئول نگهداری از ساختمان نیز بر اساس قانون نظام مهندسی شخص حقیقی یا حقوقی دارای حق قانونی از طرف مالک یا مالکین است و بازرس نیز شخصی حقیقی یا حقوقی دارای پروانه از وزارت راه است که باید در زمینه ایمنی به مسئول نگهداری ساختمان کتبا تذکر دهد.
وی اظهار کرد: این گونه قوانین زیاد هستند و از سال 1334 تاکنون در این زمینه قانون وجود دارد و ما کمبود قانون نداریم. از ابتدای این حادثه به ما گفتند که بیایید و توضیح دهید، من گفتم اکنون وظیفه دارید که حادثه را جمع کنید، ولی اکنون بیاید سوال کنید.
مدیریت حادثه پلاسکو نیازی به هلی‌کوپتر نداشت
شهردار تهران گفت: گاهی عوام مردم اظهارنظرهایی انجام می‌دهند، اما گاهی این اظهارنظرها از سوی افراد شناخته شده مطرح می‌شود که فشار غیر منطقی ایجاد می‌کند. مانند اینکه گفته می‌شد افرادی در زیر ساختمان زنده هستند.
وی ادامه داد: براساس تجربه‌ای که در دفاع مقدس داشتم به عنوان اولین کار از همه نقاط محل حادثه بازدید میدانی انجام دادم. به خاطر مسائل سازه‌ای ساختمان در زمان فروریزش نمای ساختمان مانند کاور روی آهن‌های سوخته افتاد.
شهردار تهران گفت: برای برداشتن این آوارهای سنگین جرثقیل‌های 360 تنی در محل حاضر شدند و آن وقت یک نفر در حضور خبرنگاری به من می‌گفت؛ چرا هلی‌کوپتر نمی‌آورید که آوار را بردارد و من نمی‌دانستم چگونه به او بگویم که جرثقیل 360 تنی نمی‌تواند این آوار را بردارد چه برسد به هلی‌کوپتر چرا که چنین هلی‌کوپتری در دنیا وجود ندارد و هلی کوپتر نهایتاً می‌تواند 23 تن را جابجا کند.
شهردار تهران گفت: البته برای آتش نشانی هلی کوپتر لازم است و باید به سمت استفاده از آن برویم، اما نباید در شهرداری این کار را انجام دهیم. استفاده از این هلی‌کوپتر در چنین شرایطی خلبان ویژه می‌خواهد و خلبان باید حداقل شش هزار ساعت تجربه پرواز داشته باشد و رسیدگی به این شرایط یک سازمان می‌خواهد که بهترین سازمان برای ما هلال احمر است.
وی افزود: باید هلی‌کوپترهایی در این سازمان وجود داشته باشد که برای بکارگیری در شرایط مختلف ویژگی‌هایی داشته باشد. مثلاً اگر می‌خواستیم در حادثه پلاسکو از هلی کوپتر استفاده کنیم که البته لازم نبود؛ آن هلی‌کوپتر باید واترگان داشت.
مدیریت بحران دچار بحران است
قالیباف در ادامه ارائه گزارش خود با اشاره به اینکه برخی می‌گویند باید از بالگرد برای اطفا حریق این ساختمان استفاده می‌شد، گفت: اینکه می‌بینید؛ ناگهان یک تن آب را برای اطفا حریق در محیط خارج از شهر یا جنگل به یکباره بر سر آتش می‌ریزند، کاری است که نمی‌توان در شهر انجام داد و آب را به صورت فله‌ای بر سر یک ساختمان بریزند.
وی ادامه داد: من پس از حادثه به دنبال آن بودم که یک محلی برای دسترسی پیدا کنم، زیرا پشت ساختمان باز شده بود و من شخصاً به سرعت در آتش از آوار بالا رفتم تا پشت را نگاه کنم که اگر امکان دارد کسی را بفرستیم اما وقتی میزان آتش را دیدم به این نتیجه نرسیدم چرا که آن محل 200 تا 300 درجه حرارت دارد.
قالیباف اظهار کرد: حتی از کنار بازار کویتی‌ها نیز حفره‌ای باز کردیم، اما به محض برخورد اکسیژن محل آتش گرفت و 500 درجه ثبت حرارت شد و آن وقت در چنین شرایطی می‌گویند، برخی زنده بودند که این مسائل روی ما فشار می‌آورد.
وی با اشاره به اینکه برخی از افراد بسیار فنی از شهرستان به تهران آمدند، گفت: از هر تکنولوژی برای بریدن آهن‌آلات استفاده شد.
شهردار تهران با بیان اینکه برخی می‌گفتند؛ در 48 ساعت اول کار کند بوده است، خاطرنشان کرد: حتی یک لحظه هم کار کند نبود، اما در 24 ساعت اول به خاطر سازه‌ای که روی آوار قرار داشت؛ جبهه کاری هنوز باز نشده بود که این کار با سرعت انجام شد.
وی تشریح کرد: براساس قوانین تذکرات لازم را به ساختمان پلاسکو داده بودیم و در سال 93 نیز اخطارهایی در خصوص این ساختمان به مالک، صاحب، وزارت کار و هیات مدیره ابلاغ کرده بودیم. همچنین ما در سال جاری مانوری را برای اهالی این ساختمان اجرا کرده و نسبت به آموزش آتش‌نشانی به اهالی ساختمان اقدام کردیم که تنها 17 نفر از اهالی ساختمان از این دوره استقبال کردند.
شهردار تهران با بیان اینکه براساس قانون باید برای پیشگیری از بحران هزینه شود، گفت: استثنائاً در شهر تهران مدیریت بحران برعهده شهردار تهران است و من در جایگاه مدیر بحران می‌گویم که مدیریت بحران ما دچار بحران است و اگر باید عذرخواهی شود به خاطر این ناکارآمدی‌ها است و نه به خاطر حادثه پلاسکو.
شهردار تهران در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اینکه هنوز مسئله پاساژ علاءالدین را پیگیری کنیم و آیا باید همه ساختمان‌ها را به این صورت دنبال کنیم، اظهار کرد: ما در علاءالدین بحث کمیسیون ماده 100 را داشتیم .همچنین به اهالی این ساختمان آموزش اطفاء حریق دادیم.
وی اضافه کرد: یک بار این ساختمان دچار آتش‌سوزی شد که با توجه به اقدامات انجام شده و آموزش‌هایی که ارائه شده بود، این آتش‌سوزی سریعاً اطفا شد و اگر این آموزش‌ها نبود حادثه علاءالدین حادثه‌ای بزرگتر از پلاسکو بود.
شهردار تهران با بیان اینکه در حال حاضر قریب 19 هزار آتش‌نشان داوطلب داریم و بیش از چهار هزار نفر کادر آتش نشان داریم، گفت: آتش‌نشانی اولویت شهرداری تهران است.
وی با یادآوری اینکه منابع عمرانی نقدی آتش‌نشانی در سال 84، 16.7 میلیارد تومان بوده است و این رقم در سال 94 به 140 میلیارد تومان رسیده است، خاطرنشان کرد: در سال 84 سهم حریق خودرویی 15 درصد بوده که این عدد در سال جاری به شش درصد رسیده است.
قالیباف تصریح کرد: از سال 86 تا 94 بودجه کل آتش نشانی 1851 میلیارد تومان بوده است. همچنین رشد بودجه شهرداری در سال 93 به 94، 8.6 درصد و رشد بودجه آتش‌نشانی 34 درصد بوده است.
وی ادامه داد: رشد بودجه شهرداری در سال 95 نسبت به سال ،94 3.8 درصد و رشد بودجه آتش نشانی 15.5 درصد بوده است و آنچه که برای سال 96 پیشنهاد دادیم، رشد بودجه برای شهرداری 3.4 درصد و برای آتش نشانی 15.8 درصد بوده است.
شهردار تهران همچنین درباره انتخاب شریف‌زادگان به عنوان مدیرعامل آتش‌نشانی اظهار کرد: وی دارای مدرک کارشناسی مهندسی صنایع و کارشناسی ارشد مدیریت استراتژیک است و بیش از 75 ماه سابقه فرماندهی در جبهه و شرایط بحران را در حوزه عملیاتی و مهندسی دارد. این در حالی است که شبیه‌ترین سازمان به سازمان‌های نظامی آتش‌نشانی است. همچنین شریف‌زادگان حداقل در دو وزارتخانه چندسالی معاون وزیر بوده و از ورزشکاران رزمی شناخته شده است.
وی ادامه داد: ما در قوانین دچار مشکل نیستیم، اما در حوزه مقررات، آیین‌نامه‌ها و ساختارها ناکارآمدی داریم. همچنین بودجه‌ای که توزیع می‌شود؛ ناعادلانه است.
قالیباف با اشاره به اینکه کمیته‌های مختلف مجلس شورای اسلامی و شورای شهر کار بررسی حادثه پلاسکو را آغاز کرده‌اند و حالا دستگاه‌های دیگری به میدان‌آمده‌اند، اظهار کرد: دستگاه‌هایی که اقدام به بررسی موضوع می‌کنند؛ متعدد هستند اما باید توجه کرد که قضاوت و داوری در این باره در صلاحیت هیچ کس نیست و براساس قانون تنها دستگاه قضایی می‌تواند قضاوت کند و ما به دنبال نتیجه‌گیری، اصلاح روندها، پیشگیری از حوادث و کسب تجربه هستیم.
