فرجی راد در گفت‌وگو با ایلنا:
ترامپ درصدد استفاده مرکب از تعرفه‌ها است/اخلال در رشد اقتصادی چین در صدر اهداف واشنگتن
استاد ژئوپلیتیک گفت:اقدام رئیس‌جمهوری آمریکا یک اقدام میان‌مدت است و نتیجه‌ای که در میان‌مدت می‌دهد، در آینده محسوس خواهد بود. یعنی این‌طور نیست که ظرف چند ماه آینده یا حداکثر یک سال آینده بخواهد نتیجه مثبت بدهد ولی در اینکه آمریکا در انزوا قرار می‌گیرد، شکی نیست.
عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپلیتیک در تشریح ابعاد و پیامدهای وضع تعرفه‌های جدید از سوی ایالات متحده در گفت‌وگو با ایلنا اظهار کرد: اولین تأثیر سیاسی این تعرفه‌ها، که متفاوت هستند و تا حدی هم ترامپ به گونه‌ای در آنها پارتی‌بازی کرده، این است که برای آن‌هایی که خیلی به او نزدیک هستند، حتی از نظر تفکری، درصد پایین‌تری در نظر گرفته شده است. نمی‌خواهم بگویم در همه موارد این‌طور است، اما اگر کسی ارزیابی دقیقی از جدول تعرفه‌ها داشته باشد، مشخص می‌شود که حتی کشوری که دورتر از آمریکا و ترامپ است، تا حدی درصد تعرفه‌اش بالاتر است. لذا اولین تأثیری که این موضوع دارد، ایجاد بی‌اعتمادی گسترده نسبت به آمریکا است و کشورها را به این فکر می‌اندازد، به‌ویژه کشورهایی که صادرکننده کالا به آمریکا هستند که یک استراتژی جدیدی را تعریف کنند. نکته دوم اینکه تأثیرات سیاسی عمیق‌تری ایجاد می‌کند؛ مثلاً کشورهایی مثل کره جنوبی، تایوان و ژاپن متحدان اساسی ایالات متحده هستند. ۷۰ درصد سرمایه‌گذاری‌ها در کره جنوبی، سرمایه‌گذاری آمریکایی بوده که کره توانسته به پیشرفت و توسعه برسد و این مسائل همه باعث می‌شود که در واقع روابط سیاسی‌شان هم با آمریکا، حداقل در دوره ترامپ، تأثیرپذیر باشد.
وی ادامه داد: سومین تأثیری که می‌گذارد این است که نهادهای بین‌المللی و جهانی‌شدن کم‌ارزش می‌شوند. اساساً کشورها تجارت آزاد را بین خودشان رواج داده‌اند و همه جزو سازمان تجارت جهانی شده‌اند تا بتوانند تجارت آزاد داشته باشند و تعرفه‌ها را یا کنار بگذارند یا به حداقل برسانند. اما ترامپ کلاً، با توجه به ذهنیتی که خودش و اطرافیانش دارند، جهانی‌شدن و سازمان‌های جهانی را که به همکاری‌های اقتصادی بین کشورها کمک می‌کنند، تضعیف می‌کند. اگر ترامپ کوتاه نیاید, این سیستمی که به‌تدریج بعد از جنگ جهانی دوم شکل گرفت و رو به رشد بود، به نوعی تضعیف می‌شود و به هم می‌خورد. اما باید در نظر گرفت که کار هنوز تمام نشده است. یعنی ممکن است ترامپ دست بالا را گرفته باشد تا در نهایت بتواند برای خود منافعی کسب کند. به عنوان مثال تعرفه‌های نسبتاً بالا را در نظر می‌گیرد که وارد گفت‌وگو شود و از آن به عنوان اهرم فشار استفاده کند و در نهایت از دل این گفت‌وگو، عدد مطلوب خود را بیرون بیاورد.
سفیر پیشین ایران در نروژ تصریح کرد: تعرفه آمریکا در قبال چین بسیار بالا است اما باید دانست که چینی‌ها از قبل این آمادگی را داشتند. بنابراین تصور می‌کنم که بسیاری از کشورهای مهم وارد گفت‌وگو با ترامپ می‌شوند و برخی هم عکس‌العمل نشان می‌دهند. مثلاً اروپایی‌ها می‌خواهند ارزیابی کنند و دور هم بنشینند و جلسه بگذارند که چه کار باید بکنند و ممکن است به این نتیجه برسند که در این دو هفته اول باید گفت‌وگو کنند. ممکن است چینی‌ها اول گفت‌وگو کنند بعد انتقام بگیرند، یعنی آنها هم تعرفه کالاهای آمریکایی برای ورود به کشورشان را بالا ببرند. اما آنچه که مسلم است، این خواهد بود که ترامپ خطر بزرگی برای خود و آمریکا دارد. سال ۱۹۲۳ در آمریکا همین اتفاق افتاد و یک رکود بزرگی شکل گرفت و این خطر وجود دارد که حالا هم ایالات متحده با این اقدام ترامپ، وارد رکود شود. اقدام ترامپ یک اقدام میان‌مدت است و نتیجه‌ای که در میان‌مدت می‌دهد، در آینده محسوس خواهد بود. یعنی این‌طور نیست که ظرف چند ماه آینده یا حداکثر یک سال آینده بخواهد نتیجه مثبت بدهد. اینکه آمریکا در انزوا قرار می‌گیرد شکی نیست. ترامپ معتقد است که منافع ملی آمریکا به یک نوعی در مدت مشخص نادیده گرفته شده است. یعنی بسیاری از این کشورهای دنیا که رشد و پیشرفت کرده‌اند، کالای خود را به آمریکا صادر می‌کردند و سود می‌بردند اما حالا ترامپ مخالف این است.
وی افزود: ترامپ می‌گوید که باید بسیاری از کالاها در آمریکا تولید شود و هزینه تولید کاهش پیدا کند تا به صادرکننده عمده به سایر کشورها تبدیل شویم. بعضی از کشورهای کوچک مثل سریلانکا، کامبوج و غیره تعرفه‌های سنگینی را تجربه خواهند کرد؛ چراکه این کشورها از آمریکا واردات ندارند و ترامپ می‌گوید چون آنها از آمریکا کالا وارد نمی‌کنند، در واقع این مسئله باعث می‌شود که ما باید برای آنها تعرفه بگذاریم. به هر ترتیب تمام متحدان آمریکا در واقع بدون در نظر گرفتن ملاحظاتی، دچار این تعرفه‌ها شدند. حتی اسرائیل هم تعرفه شامل حالش شده است که نشان می‌دهد ترامپ در این خصوص با هیچ دولتی شوخی ندارد. در واقع ترامپ می‌خواهد با سایرین رقابت کند. ترامپ کشورهای عربی خلیج‌فارس را در این قضیه یا در نظر نگرفته یا تعرفه بسیار پایین برای آنها وضع کرده است؛ چراکه این کشورها اکثراً کالاهای آمریکایی مصرف می‌کنند و صادرات چندانی هم به آمریکا ندارند و صرفا بحث صادرات نفت از سوی آنها انجام می‌شود که همین حالا ایالات متحده بزرگ‌ترین تولید کننده نفت قلمداد می‌شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ترامپ معتقد است که دوستی با کشورها در چارچوب خود تعریف می‌شود اما در این راستا منافع اقتصادی ایالات متحده هم باید تأمین شود. به همین خاطر می‌گوید روسیه دیگر آن کشور کمونیستی نیست که بخواهد با واشنگتن یا اروپا مبارزه کند و تغییر فکر بدهد و حتی به این هم فکر نمی‌کند که در روسیه چه می‌گذرد، بلکه صرفا به دنبال منافع آمریکا است و حتی اعتقاد دارد که روسیه باید در آمریکا سرمایه‌گذاری کند. از سوی دیگر او می‌خواهد روسیه را از چین جدا کند؛ چراکه چین یک مانع برای آمریکا به حساب می‌آید و به همین دلیل است که بیشترین تعرفه هم برای چین (۵۴ درصد) در نظر گرفته تا رشد اقتصادی آن را با چالش روبه‌رو کند.
