متخصصان شرکت مهندسی و توسعه نفت چشم انتظار لغو مصوبه شورای اداری صنعت نفت هستند/ نادیده گرفتن تجارب کارکنان باسابقه

به گزارش خبرنگار ایلنا، کارکنانِ نفت به عنوان مهم‌ترین و بنیادی‌ترین صنعت بالادستی کشور، مشکلات فراوانی را از سر می‌‌گذارنند. ممکن است که عده‌ای بگویند، صنعت نفت به سبب تحریم‌ها، روزهای بدی را طی می‌کند و اگر از یومیه خود برآید، کار شاقی کرده است؛ چه برسد به اینکه پاسخگوی توقعات نیروهای خود باشد؛ اما گذر زمان ثابت می‌کند که نیروهای متخصص و فنی در اولویت هستند و اگر نیازهایشان برآورده نشود، صنعتِ عظیمِ نفتِ ایران مضمحل می‌شود.

در حال حاضر کارفرمایان صنعت نفت و پیمانکاران و در راس آنها وزارت نفت کمتر بهایی به نیروهای غیررسمی می‌دهند و آنها را در کوران بحران اقتصادی تنها گذاشته‌اند. به همین خاطر هر از چندگاهی شاهد تجمع صنفی کارکنان این صنعت مقابل ادارات کار، استانداری‌ و... هستیم. معترضان به دفعات به وزرای نفت نامه نوشتند و به آنها هشدار دادند؛ اما کمتر گوش شنوایی یافته‌‌اند. در صنعت نفت سه دسته نیرو داریم: ارکان اول (نیروهای رسمی)، ارکان ثانی (قراردادی‌ها و پیمانی‌ها) و ارکان ثالث گروه (الف) و(ب). هم ارکان ثانی‌ها و هم ارکان ثالث‌ها زیر بار مشکلات کمر خم کرده‌‌اند و کم از یکدیگر مشکل ندارند. 

با اینکه ارکان ثالثی‌های (ب) شرایط بهتری از گروه (الف) دارند و دستمزدهای به مراتب بالاتری را دریافت می‌کنند؛ اما به سبب اینکه نیروهای متخصص صنعت نفت محسوب می‌شوند و در میادین مشترک کار می‌کنند به مراتب بیشتر به آنها اجحاف می‌شود. از این رو هرچندوقت یکبار با اشاره به اجحافی که در حق آنها می‌شود به وزیر نفت یا مدیران شرکت‌‌ها نامه می‌نویسند و دادخواهی می‌کنند.  

در آخرین دست از اعتراض‌ها نیروهای ارکان ثالث (ب) شرکت دولتی مهندسی و توسعه نفت خبر دادند که حدود ۱۷۰ نفر از آنها در ماه‌های آینده به تدریج تعدیل می‌شوند. مصوبه جلسه شماره ۸۸  شورای اداری صنعت نفت که وزارت نفت در راس آن قرار دارد، بر این موضوع تاکید دارد.

در متن مصوبه آمده است: «موضوع فوق پیرو تصمیات جلسه شماره (۸۵) شورا مبنی بر تکمیل آمار در رابطه با نیاز واقعی آن شرکت به نیروهای مورد اشاره بر اساس تفکیک عناوین طرح‌ها و پروژه‌ها، درصد پیشرفت، تعداد نیروی انسانی تخصیص یافته و مورد نیاز با رویکرد کاهش حداکثری نیروهای پیمانکاری گروه ب شرکت مهندسی و توسعه نفت و با مقایسه دو سناریو برای گروه‌های ۱۶۹ نفر و ۱۱۸ نفر ارائه و مقرر گردید.»

در بند ۱ این سناریوها قرارداد (۱۶۹) نفر نیروهای پیمانکاری گروه (ب) شاغل در پروژه‌های شرکت مهندسی و توسعه نفت از شهریورماه سال ۱۳۹۷ تا پایان شهریورماه ۱۳۹۸ تمدید می‌شود. در بند ۲ هم تاکید شده است که برای تجدید قرارداد از شهریور ۹۸ به بعد از مجموع  ۱۶۹ نفر فعلی به دلیل اتمام/ توقف برخی از پروژه‌ها صرفا با (۸۰) نفر تجدید قرارداد شود، بنابراین (۸۹) نفر باقیماند می‌بایست به عنوان نیروهای مازاد، اتمام قرارداد شوند.

دو تبصره هم به این متن افزوده شده است: تبصره (۱): شرکت مهندسی و توسعه نفت موضوع را کتبا تا پایان خردادماه ۱۳۹۸ به اطلاع نیروهای پیمانکاری مازاد (۸۹ نفر) رسانده و اعلام نماید که آن شرکت در قبال این افراد تعهدی برای ادامه اشتغال نخواهد داشت. تبصره (۲) شرکت پتروپارس موظف است حداقل تعداد (۲۰) نفر از (۸۹) نفر افراد معرفی شده توسط شرکت مهندسی و توسعه نفت را بر اساس نیاز و صلاحیت علمی و فنی این افراد در پیمانکاری‌های خود بکارگیری کند.

در بند ۳ هم تاکید شده است که ضروری است روند کاهش نیروی انسانی پیمانکار شاغل در شرکت مهندسی و توسعه نفت جهت قراردادهای سال آتی نیز با در نظر گرفتن ضریب کاهشی  ۳۰ درصد با توجه به نیاز طرح‌ها مدنظر قرار گیرد.

نیروهای ارکان ثالث (ب) شرکت مهندسی و توسعه با اعتراض به این تصمیم شورای اداری صنعت نفت، به ایلنا گفتند: شرکت قصد دارد ۸۹ نفر از نیروهای متخصص و کاربلد خود را بیکار کند. ۸۰ نفری هم که تجدید قرارداد می‌شوند به احتمال فراوان تنها تا پایان سال ۹۸ قراردادهایشان تمدید می‌شوند. در نتیجه به احتمال فراوان هر ۱۶۹ نفری که شورای اداری صنعت نفت تعیین کرده بیکار می‌شوند.

معترضان افزودند: منتها از آنجا که تعدیل یکباره این تعداد نیروی متخصص منجر به هرج و مرج و مسائل دیگر می‌شود، وزارت نفت فعلا تصمیم گرفته که بر تمدید نشدن قرارداد ۸۹ نفر متمرکز شود. از سویی شورای اداری صنعت نفت اعلام کرده است که ۲۰ نفر از میان ما که شرکت مهندسی و توسعه نفت لیست آنها را اعلام می‌کند برای کار به پیمانکاری‌های پتروپارس معرفی می‌شوند. این در حالی است که مشخص نیست که نیروهایی که معرفی می‌شوند در همان رده شغلی فعلی به کار گرفته شوند و شانشان رعایت شود؛ ضمن اینکه هیچ یک از نیروها مایل نیست که پس از بیش از یک دهه سابقه کار و ثبات شغلی از مهندسی و توسعه نفت به جای دیگری اعزام شود. 

تازه امسال حقوق‌هایمان ترمیم شد

کارکنانی که مهندسی و توسعه نفت قصد تعدیل آنها را دارد، تاکید کردند: امسال حقوق‌های ما ترمیم شد و فکر می‌کردیم که وضعیتمان به ثبات رسیده است؛ اما با این تصمیم وزارت نفت کام کارکنان مهندسی و توسعه نفت و خانواده‌هایشان تلخ شد. به همین خاطر تصمیم گرفتیم که به «بیت مقام معظم رهبری» مراجعه کنیم. ظاهرا در این‌باره نامه‌ای از بیت معظم‌ له برای وزیر نفت ارسال شده اما وزارت نفت تا این لحظه از تصمیم خود کوتاه نیامده است.

معترضان افزودند: همچنین به «کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی» مجلس شورای اسلامی نامه نوشته‌ایم. این کمیسیون به وزارتخانه نام برده توصیه کرده که به منظور جلوگیری از بحران از تصمیم به تعدیل کارکنان شرکت مهندسی و توسعه نفت برگردد. ما همچنین با «پلیس امنیت و اطلاعات عمومی ناجا» تماس گرفته‌‌ایم و آنها را در جریان نگرانی‌های خود قرار داده‌ایم. پلیس امنیت هم در پاسخ تاکید کرد که به این موضوع رسیدگی می‌کند. 

کارکنان شرکت مهندسی و توسعه نفت در ادامه با اشاره به تجارب خود که در اثر سال‌ها ممارست در میادین نفتی به دست آمده، افزودند: دولت برای آموزش نیروهای مستعد شرکت مهندسی و توسعه نفت هزینه کرده است و حالا به راحتی می‌خواهد آنها را به خانه بفرستد یا زیردست پیمانکاران و مشاوران به کار گمارد. برای تک تک ما استخدام در وزارت نفت مانند رد شدن از هفت خوان رستم بود. نبود ما جز هزینه مالی بیشتر برای دولت حاصلی ندارد؛ چراکه به هرحال در آینده در صنعت نفت ایران سرمایه‌گذاری بیشتری صورت می‌گیرد و دولت ناچار است که با هزینه بالا نیروهای جدید استخدام کند و آنها را آموزش بدهد؛ آموزشی که سال‌ها زمان می‌برد. 

آنگونه که نیروهای شرکت مهندسی و توسعه نفت می‌گویند، نفراتی در این شرکت پیگیر این موضوع هستند تا اجحافی در حق آنها نشود. با این حال آنها از اصرار دولت برای تعدیل و جابه‌جایی خود نگران هستند و تاکید دارند که برای ادامه کار خود آینده روشنی را متصور نیستند.

نیروهایی که در حال حاضر در رده ارکان ثالث (ب) در شرکت مهندسی و توسعه نفت کار می‌کنند در زمان ریاست جمهوری «محمود احمدی نژاد» استخدام شدند. البته از همان ابتدا در این رده قرار نگرفتند؛ بلکه ابتدا به عنوان نیروی پیمانکاری، بعد به عنوان نیروی مشاور و تا امروز به عنوان ارکان ثالث (ب) به کار خود ادامه دادند.

بار شکوفایی صنعت نفت بر دوش کارکنان است

«محمد خداپرست» دبیراتحادیه کارگران صنعت انرژی که از نزدیک در جریان مشکل پیش آمده برای کارکنان ارکان ثالث (ب) شرکت مهندسی و توسعه نفت است، به ایلنا می‌گوید: در سال‌های آخر دولت نهم مدیرعامل وقت شرکت مهندسی و توسعه نفت تصمیم به جذب نیروهای متخصص گرفت. از آنجا که این شرکت جزء ۴ شرکت اول صنایع بالادستی ایران است و در بیشتر پروژهای مهم توسعه میادین نفتی حضور دارد، نیروهای متخصص در آن جایگاه مهمی دارند. در واقع بارِ شکوفایی صنعت نفت بر دوش آنهاست؛ در این تردیدی نیست.

وی افزود: به هرشکل مدیرعامل وقت ابتدا ۶۰ نیروی متخصص جذب کرد و بعد تعداد آنها را به ۱۰۰ نفر رساند که امروز تعداد آنها حدود ۱۷۰ تا ۱۸۰ نفر است. چندی است که وزارت نفت به این نتیجه رسیده است که این نیروها باید بروند؛ چرا که برای اصلاح ساختار سازمان و اجرای بهتر طرح‌ها چنین کاری لازم است.

دبیراتحادیه کارگران صنعت انرژی با اشاره به انتقال ۲۰ نفر از این نیروها به پیمانکاری‌های پتروپارس، گفت: انتقال به هر قیمتی صحیح نیست اگر هم این اقدام انجام شود باید شان افراد رعایت شود. نیروی متخصص HSE باید با همین موقعیت در پیمانکاری‌های پتروپارس مشغول به کار شود. البته گفته می‌شود که ۲۰ نفر به پیمانکاری‌های این شرکت می‌روند اما به روایتی ممکن است که تعداد آنها به ۳۰ تا ۵۰ هم برسد.

خداپرست افزود: به عقیده من اما انتقال این نیروها به پیمانکاری‌های یک مجموعه دیگر به صلاح نیست؛ چراکه دولت برای آموزش این نیروها هزینه کرده است؛ برای نمونه اگر نیروهای کلیدی واحد برنامهریزی و کنترل پروژه به پیمانکاری منتقل شوند، بسیار به ضرر شرکت مهندسی و توسعه نفت است. ما نمی‌توانیم نیروهایی که کار میدانی کرده‌اند را به سادگی به دست پیمانکاران بسپاریم. از طرفی هر نیروی جدیدی که جایگزین آنها شود مدت‌ها طول می‌کشد تا جایگاه استراتژیک میادین نفتی را درک کند و کاربلد شود. نیروهایی که ممکن است آنها را از دست بدهیم، در سالی ۳ یا ۴ دوره آموزشی که شرکت برگزار کرده شرکت کرده‌اند. نبود آنها به یقین به مهندسی و توسعه نفت آسیب می‌زند.  

دبیراتحادیه کارگران صنعت انرژی با بیان اینکه شرکت‌های بالادستی صنعت نفت به شدت به نیروهای متخصص نیازمند هستند، افزود: در صنایع بالادستی کشور که با قراردادهای «بیع متقابل» توسعه می‌یابند، نیروهای متخصص نقش کلیدی را دارند. شرکت مهندسی و توسعه نفت با همین نیروها و همین نوع قرارداد (بیع متقابل) در توسعه و بهره برداری از میادینِ آزادگان، یادآوران، جفیر، آزداگان جنوبی و میادین دیگر حضور داشته و دارد. از یک زمانی به بعد یک شرکت موثر، اعتبار خود را نه صرفا از پروژه‌هایی که در آنها مشارکت می‌کند که از نیروهای متخصص‌اش کسب می‌کند. شرکت‌های پیمانکاری و مشاورها در کمین نشسته‌اند تا این نیروها را که پیشانی صنعت نفت هستند، جذب خود کنند. به هرحال ما هشدار می‌دهیم که اگر این نیروها جدا شوند و به پیمانکار و مشاور بپیوندند، حب و بغض ایجاد می‌شود. آنها از حوزه فعلی خود اطلاعات مهمی را در دست دارند که ممکن است مشاوران از آنها برای زمین زدن فیلد استفاده کنند و حتی پیمانکاران را به جان هم بی‌اندازند؛ پرسش این است که چرا به این مسائل فکر نمی‌کنند؟ چرا به ۲ یا ۳ هزار میلیارد تومان سقف اعتبار فایننس پروژه فکر نمی‌‌کنند که با این اتفاق‌ها بر باد می‌رود. اینها به کنار درست است که مشاور امین پروژه است اما از جنس دولت و پیمانکار نیست و این برای دولت خطرناک است. پس بازهم می‌گوییم که نباید متخصصان خود را در اختیار مشاور قرار دهیم.

شرکت مهندسی و توسعه نفت هم در پاسخ به ایلنا تاکید کرد که با توجه به اینکه نوع قراردادهای توسعه میادین نفتی بیع متقابل است، این تصمیم در شورای اداری صنعت نفت گرفته شده است؛ اما مدیران شرکت مهندسی و توسعه نفت در تلاش هستند که معیشت پرسنل به مشکل برنخورد.

یک فرد مطلع در این شرکت هم که مایل نیست نامش اعلام شود، گفت: تلاش کردیم آقایان (مدیران وزارت نفت) را مجاب کنیم تا از این تصمیم‌های ضربتی نگیرند. با این حال کاهش نیروهای انسانی را در دستور کار قرار دادند.

وی در پاسخ به این پرسش که چه تعداد قرارداد استخدامی در صنعت نفت ایران وجود دارد، گفت: به غیر از رسمی‌ها، مشاوران ساعتی، پیمانکاری‌ها یعنی ارکانی‌ها، قرارداد موقت و قرارداد مدت معین را داریم که به این ترتیب یا افراد یا باید رسمی باشند یا اینکه مدت معین، موقت، ارکانی و مشاور ساعتی.

«مهدی نجاریان» سرپرست مهندسی و ساختمان شرکت مهندسی و توسعه نفت هم به ایلنا، می‌گوید: عدم تمدید قرارداد برخی از کارکنان بر اساس بخشنامه وزارت نفت انجام می‌شود؛ با این حال شرکت از وزارت نفت فرصت سه ماه‌ای را گرفته تا راه‌حل‌های بهتری را پیدا کند. تلاش می‌شود تا حتی یک نفر هم تعدیل نشود.

خودمان هم می توانیم با پیمانکاری ها مکاتبه کنیم  

 متخصصان شرکت مهندسی و توسعه نفت چشم انتظار لغو تصمیم شورای اداری صنعت نفت هستند و می‌گویند که خانواده‌هایشان هر روز با نگرانی وضعیت آنها را جویا می‌شوند. آنها می‌گویند اگر قرار بر مهاجرت به پیمانکاری‌ها باشد خودشان هم می‌توانند با ارسال رزومه و مکاتبه کردن با شرکت‌ها این کار را انجام دهند؛ اما تنها خواهان ماندن در شرکت مهندسی و توسعه نفت هستند. آنها نگران شرایط شغلی خود، زیر دست پیمانکاران پرقدرت و غیرپاسخگو نفت هستند.  

گزارش: پیام عابدی