آلبوم بی‌کلام «سه‌تار مست» رونمایی شد/تحلیلی بر موسیقی و چالش‌های تولید در ایران
آلبوم بی‌کلام «سه‌تار مست»، به آهنگسازی «محمدرضا برزین»، در موزه موسیقی تهران رونمایی شد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، آئین رونمایی از آلبوم بی‌کلام «سه‌تار مست»، به آهنگسازی «محمدرضا برزین»، در موزه موسیقی تهران برگزار شد.
در این مراسم که جمعی از هنرمندان، کارشناسان موسیقی و اصحاب رسانه حضور داشتند، محمدرضا برزین، آهنگساز این آلبوم، به همراه صادق شیخ‌زاده، پژوهشگر و دانش‌آموخته زبان و ادبیات فارسی، به بررسی ابعاد هنری و چالش‌های تولید این اثر پرداختند.
در این برنامه، امین کردبچه چنگی، خبرنگار فعال عرصه فرهنگ و هنر و مجری برنامه، ضمن اداره جلسه، به موضوع اهمیت موسیقی بی‌کلام و چالش‌های آن در ایران پرداخت. در ادامه، تحلیل‌های ارائه‌شده درباره وضعیت موسیقی و مشکلاتی که تولید آثار موسیقایی با آن مواجه است، بررسی خواهد شد.
چالش‌های تولید آثار موسیقی در ایران
محمدرضا برزین، آهنگساز این آلبوم، با اشاره به سختی‌های تولید یک اثر موسیقایی در ایران، گفت: «تولید یک آلبوم موسیقی، به‌ویژه در حوزه موسیقی سنتی و بی‌کلام، با چالش‌های بسیاری همراه است. از موانع مالی گرفته تا مسائل مربوط به اخذ مجوز، همگی موجب می‌شوند که روند انتشار آثار هنری، بسیار دشوار و زمان‌بر شود.»
وی ادامه داد: «در فرآیند تولید یک آلبوم موسیقی، تأمین هزینه‌های استودیو، ضبط، تدوین و پخش، به‌عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی هنرمندان مستقل محسوب می‌شود. این در حالی است که حمایت‌های مالی از سوی نهادهای مرتبط، به میزان کافی وجود ندارد و اغلب هنرمندان مجبورند با سرمایه شخصی، اثر خود را تولید کنند.»
برزین خاطر نشان کرد: «علاوه بر مسائل مالی، مسئله دریافت مجوز نیز یکی از موانع جدی در مسیر انتشار آثار موسیقایی است. فرآیند اخذ مجوز معمولاً پیچیده و طولانی است و مشخص نیست که چرا برخی آثار بدون مشکل منتشر می‌شوند، اما برخی دیگر با محدودیت‌های مختلف مواجه می‌شوند.»
وی افزود: «در این میان، هنرمندان جوان با مشکلات بیشتری روبه‌رو هستند. نداشتن تجربه کافی در زمینه روند اداری اخذ مجوز وعدم شناخت کافی از مسیرهای انتشار، باعث می‌شود که بسیاری از آن‌ها از ادامه فعالیت در این حوزه منصرف شوند که این امر، آسیب بزرگی به بدنه موسیقی کشور وارد می‌آورد.»
نقش انسجام گروهی در تولید آثار هنری
صادق شیخ‌زاده، پژوهشگر و دانش‌آموخته زبان و ادبیات فارسی، با بررسی ابعاد فرهنگی و اجتماعی تولید آثار موسیقایی، اظهار داشت: «یکی از چالش‌های مهمی که در مسیر تولید یک اثر هنری وجود دارد، حفظ انسجام و انگیزه در میان اعضای گروه است. موسیقی، یک هنر جمعی است و اگر گروهی از هنرمندان تصمیم به اجرای یک اثر بگیرند، باید بتوانند تا پایان مسیر، در کنار یکدیگر بمانند. اما روند فرسایشی تمرینات، عدم قطعیت در زمان اجرا و مشکلاتی که در مسیر دریافت مجوز وجود دارد، باعث می‌شود که اعضای گروه، دلسرد شوند و پروژه نیمه‌کاره رها شود.»
وی ادامه داد: «گاهی ممکن است گروهی از نوازندگان، ماه‌ها برای یک اجرا تمرین کنند، اما به دلیل موانع اداری و یاعدم هماهنگی سالن‌های اجرای موسیقی، برنامه آن‌ها لغو شود. این امر باعث سرخوردگی در میان هنرمندان می‌شود و ادامه مسیر را برای آن‌ها دشوار می‌کند.»
شیخ‌زاده تصریح کرد: «در کشورهای پیشرفته، حمایت‌های نهادی از هنرمندان باعث می‌شود که فرآیند تولید آثار هنری، با اطمینان و امنیت بیشتری همراه باشد. اما در ایران، این حمایت‌ها بسیار محدود است و هنرمندان، خود باید راهی برای عبور از موانع موجود پیدا کنند.»
مشکلات اخذ مجوز برای کنسرت و انتشار آلبوم
محمدرضا برزین با اشاره به مشکلاتی که در مسیر برگزاری کنسرت و انتشار آلبوم موسیقی وجود دارد، خاطر نشان کرد: «ما در شرایطی زندگی می‌کنیم که حتی برای انجام ساده‌ترین فعالیت‌های هنری، با موانع متعددی روبه‌رو هستیم. به‌عنوان مثال، اگر فردی بخواهد مجوز تخریب و نوسازی یک ساختمان را دریافت کند، این فرآیند، در بهترین حالت، بین شش تا هفت ماه طول می‌کشد. اما برای انتشار یک آلبوم موسیقی، ممکن است این روند بیش از یک سال به طول بینجامد.»
وی افزود: «مشکل اینجاست که هیچ‌کس به‌صورت رسمی نمی‌گوید که اجازه انتشار داده نمی‌شود، اما در عمل، فرآیند به‌گونه‌ای طولانی و پیچیده می‌شود که بسیاری از هنرمندان، از ادامه مسیر منصرف می‌شوند. این مسئله، یکی از مهم‌ترین مشکلات موسیقی ایران است که باید برای آن، راه‌حلی جدی در نظر گرفته شود.»
برزین یادآور شد: «به همین دلیل است که آثار هنری که در چنین شرایطی تولید و منتشر می‌شوند، نیازمند حمایت بیشتری هستند. این حمایت، می‌تواند از سوی مخاطبان، رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی صورت گیرد. چرا که هر اثر موسیقایی که منتشر می‌شود، نتیجه تلاش‌های بسیار زیاد یک گروه از هنرمندان است و نباید به‌سادگی از کنار آن گذشت.»
لزوم حمایت از آثار موسیقایی مستقل
محمدرضا برزین، آهنگساز آلبوم «سه‌تار مست»، با تأکید بر اهمیت حمایت از آثار موسیقایی مستقل، اظهار داشت: «در شرایط کنونی که موسیقی مستقل با چالش‌های متعددی روبه‌رو است، حمایت از هنرمندانی که بدون وابستگی به نهادهای دولتی فعالیت می‌کنند، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. تولید یک آلبوم موسیقی، نه‌تنها به زمان و تلاش زیادی نیاز دارد، بلکه هزینه‌های قابل توجهی نیز در بر دارد که هنرمندان به‌تنهایی قادر به تأمین آن نیستند.»
وی افزود: «در بسیاری از کشورها، نهادهای فرهنگی و سازمان‌های خصوصی از هنرمندان حمایت مالی و معنوی می‌کنند، اما در ایران، این حمایت‌ها به شکل حداقلی وجود دارد. به همین دلیل، انتشار یک آلبوم موسیقی یا برگزاری یک کنسرت، با ریسک‌های بسیاری همراه است. در چنین شرایطی، نقش مخاطبان پررنگ‌تر می‌شود، چرا که استقبال آن‌ها از یک اثر هنری، می‌تواند مسیر فعالیت‌های بعدی هنرمندان را هموار کند.»
برزین ادامه داد: «انتشار آلبوم «سه‌تار مست» نیز با دشواری‌های فراوانی همراه بود، اما خوشبختانه، با تلاش‌های شبانه‌روزی تیم تولید و همراهی مخاطبان علاقه‌مند به موسیقی ایرانی، این اثر توانست به مرحله انتشار برسد. »
روند فرسایشی تمرینات و تأثیر آن بر گروه‌های موسیقی
صادق شیخ‌زاده، کارشناس برنامه، با اشاره به چالش‌های گروه‌های موسیقی در مسیر تمرین و آماده‌سازی برای اجرا، تصریح کرد: «یکی از مسائلی که در روند تولید آثار موسیقایی تأثیرگذار است، فرسایشی شدن تمرینات است. زمانی که اعضای یک گروه موسیقی برای اجرای یک کنسرت یا ضبط یک آلبوم دور هم جمع می‌شوند، نیاز دارند که در بازه زمانی مشخصی، تمرینات خود را تکمیل کنند. اما به دلیل موانع اجرایی و اداری، این بازه زمانی گاهی بیش از حد طولانی می‌شود و در نتیجه، اعضای گروه دچار خستگی و افت انگیزه می‌شوند.»
وی خاطر نشان کرد: «تمرینات مداوم، بدون داشتن چشم‌انداز مشخص برای اجرا، می‌تواند باعث پراکندگی اعضای گروه شود. در بسیاری از موارد، گروه‌هایی که ماه‌ها برای اجرای یک کنسرت تلاش می‌کنند، به دلیل تأخیرهای مکرر در دریافت مجوز یاعدم هماهنگی سالن‌ها، از هم می‌پاشند و در نهایت، پروژه‌ای که برای آن تلاش شده، به نتیجه نمی‌رسد.»
شیخ‌زاده افزود: «این مسئله نه‌تنها برای هنرمندان، بلکه برای فرهنگ و هنر کشور نیز یک آسیب محسوب می‌شود. چرا که هر اثری که به مرحله تولید و اجرا نمی‌رسد، بخشی از سرمایه فرهنگی کشور را از بین می‌برد.»
معرفی نوازندگان و اجرای پایانی
در پایان این آیین، امین کردبچه چنگی، خبرنگار فعال عرصه فرهنگ و هنر و مجری برنامه، ضمن ابراز خرسندی از برگزاری این مراسم و قدردانی از تمامی حاضرین، اعلام کرد: «در این لحظه، با افتخار از اعضای محترم گروه دعوت می‌کنم تا به روی صحنه بیایند و اجرای پایانی خود را آغاز کنند.» وی افزود: «نوازندگانی که امشب در کنار ما حضور دارند، از هنرمندان برجسته موسیقی ایرانی هستند که با عشق و تلاش، در تولید این اثر نقش داشته‌اند.»
در این بخش، اعضای گروه معرفی شدند: آناهیتا نصیریان – نوازنده، بهنوش حافظی – نوازنده، مسعود صادقی – نوازنده رباب، سهیل حبیبی – نوازنده و آهنگساز، محمدرضا ورزی – نوازنده تار
پس از معرفی نوازندگان، گروه به اجرای قطعاتی از آلبوم «سه‌تار مست» پرداختند که با استقبال گرم حاضران همراه شد.
