روسیه در نفت ایران حرفی برای گفتن دارد؟

میرقاسم مومنی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا، در ارزیابی همکاری ایران و روسیه در پروژه های نفت و گاز اظهار داشت: ما در حوزه قرارداد ۲۵ ساله با روسیه یک بحث مربوط به همکاری انرژی داریم که در خصوص تبادلات فنی و مهندسی، استخراج مشترک، سواپ و سیاستگذاری های مشترک قرار است همکاری داشته باشیم.

وی افزود: همچنین دو کشور توافقاتی در راستای مدیریت مناسب قیمت جهانی صادرات و جلوگیری از نفوذ کشورهای دیگر مثل امریکا و اروپا در قیمتگذاری و تاثیرگذاری آنها بر تصمیمات حوزه انرژی توافقاتی دارند.

این کارشناس حوزه انرژی گفت: ایران و روسیه از بزرگترین تولیدکنندگان نفت و گاز در منطقه هستند به طوری که تاکنون روسیه ۶۰ درصد گاز مصرفی آلمان و در کل ۳۰ درصد نیاز گازی اروپا را تامین می کرد که جنگ اوکراین باعث شد این صادرات تحت تاثیر قرار گیرد و البته ایران تاکنون سهمی از این بازار نداشته است.

وی بیان داشت: هر دو کشور صادرکننده نفت و گاز هستند یعنی در واقع بنا دارند در بحث فنی و سیاستگذاریهای مشترک همکاری داشته باشند اما مسئله این است که هم ایران تحریم است و هم روسیه. بعبارت دیگر صنایع نفت و گاز هر دو کشور از سوی امریکا تحت محدودیت قرار گرفته است، همچنین صادرات ما به صورت غیررسمی و از مسیر دور زدن تحریم‌ها است که در این بخش برای یافتن مشتری و فروش نفت با روسیه رقابت می‌کنیم چون هم روس‌ها و هم ایران نیاز زیادی به پول نفت دارند و بیشترین اتکای بودجه هر دو کشور به نفت و گاز است و این موضوع نه تنها محلی برای همکاری نیست بلکه رقابت شدیدی را منجر شده که از قبل هم مسبوق به سابقه است و به همین دلیل همکاری های دو کشور می‌تواند در حوزه سواپ، فنی و مهندسی و سیاستگذاری باشد که این هم به خاطر تحریم های دو کشور است.

مومنی با بیان اینکه تحریم دو کشور روسیه و‌ ایران برای کشورهای حوزه خلیج فارس فرصت ایجاد کرده است، گفت: در غیاب ایران و روسیه؛ برای امارات، قطر، عربستان  و برخی کشورهای شمال افریقا مثل لیبی و حتی عراق فرصت ایجاد شده است مثلا عراق در چند سال گذشته تعداد چاه‌های خود را افزایش داده، ترمیم و بازسازی ‌‌میادین را آغاز کرده، سرمایه گذاری‌های زیادی در حوزه نفت جذب کرده که نفت عراق به صورت حداکثری وارد بازار شود و به صادرات ۴ میلیون بشکه‌ای برسد و این نفت بازار را اشباع خواهد کرد و در این صورت نیاز دنیا به نفت ایران و روسیه کم می‌شود چون علاوه بر تولیدکنندگان و مسیرهای گذشته صادراتی؛ صادرکنندگان جدیدی مثل نفت آذربایجان، ترکمنستان و‌ حوزه خزر از مسیر باکو- تفلیس- جیجان و خط زنگزور نیز در حال بازگشایی است.

وی ادامه داد: بیشترین توافقات ایران و روسیه در بحث دور زدن تحریم، تبادل تجربیات و فنی و مهندسی است که بتوانند در استخراج مشترک در دریای خزر ‌و سرمایه گذاری در پروژه‌های مشترک همکاری داشته باشند، در غیر این صورت باتوجه به اینکه دو‌ کشور در تحریم هستند نمی‌توانند در زمینه صادرات نقش چندانی داشته باشند.

این کارشناس حوزه انرژی در ادامه با بیان اینکه قراردادهایی که ایران با روسیه دارد حرف تازه‌ای برای نفت ایران ندارد، گفت: دلیل این مدعا اینکه قراردادهایی که روس‌ها با عربستان و امارات منعقد کرده‌اند، همچنین مواضع مسکو و پکن نسبت به جزایر سه‌گانه در قبال امتیازاتی بوده که امارات به روس‌ و چینی‌ها داده است بنابراین این دو کشور با اعراب روابط استراتژیک و عمیقی دارند و روس‌ها علیرغم ارتباطات و کمک‌هایی که ایران به این کشور کرد با امارات و‌ اعراب همصدا شد.

وی تاکید کرد: از سوی دیگر و از همه مهمتر باید در نظر داشته باشیم که صنایع روسیه وابسته به غرب و امریکا است یعنی اروپا و امریکا در نفت و گاز روسیه سرمایه گذاری کرده و تکنولوژی آورده اند.

مومنی تصریح کرد: نفت و گاز نیاز به تکنولوژی روز دارد و روس‌ها از تکنولوژی اروپا و امریکا استفاده می‌کنند حال ما چگونه از روسیه که وابسته به شرکت‌های چندملیتی و اروپا و امریکا است و خود تحریم است انتظار داشته باشیم به نفت و گاز ما کمک کند؟

وی افزود: بیشترین منفعت روسها این است که با فرصتها بازی می‌کنند و درواقع اینکه ایران کنار روسیه باشد برای مسکو یک امتیاز است بعبارت دیگر اینکه ما اقدامی علیه مواضع روسیه انجام نمی دهیم یک امتیاز برای روسیه است و از این رویه برای امتیازگیری از اعراب استفاده می‌کنند یعنی مطمئنا در حوزه جزایر سه گانه امتیازات مهمی از اعراب گرفته اند و درواقع با نام ایران و از مسیر همراهی با ایران از دنیا باج‌گیری می کنند.