در گفتگو با ایلنا مطرح شد؛
افزایش نرخ ارز راحتترین راه برای سودجویی عدهای خاص است!
یک کارشناس مسائل اقتصادی گفت: مشاورانِ آقای پزشکیان که از طیف کارگزاران هستند از همان روز اول به دنبال افزایش نرخ ارز بودند و این سهل الوصولترین راه برای فقیر کردن مردم است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، طی هفتههای گذشته نرخ دلار روند افزایشی داشته است. رئیس کل بانک مرکزی افزایش نرخ دلار را نتیجهی عملیات روانی دشمن خواند و گفت: «هر وقت میخواهیم کاری بکنیم دشمن دست به عملیات روانی میزند و برخی که از افزایش قیمت ارز در کشور نفع میبرند بر گسترش شایعهها دامن میزنند.»
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز افزایش نرخ دلار را نتیجهی التهابات این روزهای جامعه دانست و گفت: «تقاضا برای سفرهای پایان سال میلادی و اوایل سال نو، به همراه محدودیتهای صادرات نفت و نگرانیهای موجود، همچنین، التهابات سیاسی و امنیتی در منطقه تأثیر قابل توجهی بر بازار ارز دارد.»
با این حال نرخ دلار طی سالها شوکهای قیمتی قابل توجهی داشته و تاثیر بسیاری بر معیشتِ مردم گذاشته است. برخی از کارشناسان معتقدند افزایش نرخ دلار نتیجه تصمیم مستقیم دولت است. احسان سلطانی (کارشناس مسائل اقتصادی) در پاسخ به این سوال که آیا افزایش قیمت دلار، راهحل دولت برای تأمین منابع مورد نیاز خود است، به ایلنا گفت: ای کاش این افزایش برای تأمین منافع دولت بود، اما این افزایش قیمت نتیجهی همان سیاستهای آقای همتی است. سیاستهایی که قبلا هم اجرا کرده است و حالا دوباره به دنبالِ اجرای آن است. این وسط اتفاقا دولت کمترین منافع را میبرد و منافعِ اصلی برای گروههای خاص است.
سلطانی گفت: حتی بحث تحریم هم مطرح نیست؛ در سال ۱۳۹۷، ما ۱۲۰ میلیارد دلار درآمد ارزی و ۱۰۰ میلیارد دلار ذخایر ارزی داشتیم. اما آقای همتی بهصراحت اعلام کرد که دست به ذخایر ارزی نخواهد زد. این چه استدلالی است؟ ذخایر ارزی در واقع حاصل فروش نفت است که باید بهدرستی مصرف شود. کشورهای دیگر نیز درآمد نفتی خود را به نحوی خرج میکنند که به توسعه اقتصادی آنها کمک کند. اینکه ما نفت را بفروشیم و پول آن را خرج کنیم حتی در کشورهای پیشرفته هم چیز عجیبی نیست. مسئله این است که آن درآمد خرجِ چه شود؟ ایشان آن زمان ارز بانک مرکزی را به بازار نداد و قیمت ارز را افزایش داد و چیزی به نام ارز ترجیحی درست کردند.
اگر در شرایطِ جنگی هستیم، چرا سیاستهایمان مخصوص شرایطِ غیرِجنگی است؟
این کارشناس مسائل اقتصادی تاکید کرد: اینها برنامههایی برای تأمین منافع عدهای خاص است و این سیاستها مردم را تحت فشار قرار میدهد. بله درست است که ما در شرایط تحریمی قرار داریم و شرایط سخت است اما خب در این دورهی سخت باید سیاستهایی توسط دولت و بانک مرکزی اجرا شود که مختصِ شرایط جنگی است. در حالیکه این سیاستها بهویژه در شرایط تحریم، بهجای کمک به مردم، به افزایش فشار بر آنها منجر شده است.
وی تاکید کرد: در حال حاضر، افزایش قیمتها بهطرز چشمگیری ادامه دارد و این به معنای غارت منابع مردم است. با وجود افزایش درآمدهای ارزی از سال ۹۱، چرا باید شرایط زندگی مردم به این شدت تحت تأثیر قرار گیرد؟ کل مخارج کشور با ۳۰میلیارد دلار بسته میشود و ما در بدترین شرایط ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار ارز داشتهایم.
سلطانی اظهار کرد: اگر در شرایط جنگی هستیم، باید سیاستهای متناسبِ این زمان را پیاده کنیم. در زمان جنگ ۸ساله، نفت ۱۰ دلار شد و دلار نیزدر طول ۸ سال ۴ و نیم برابر شد، در حالیکه الان فقط طی یک سال دلار را چهار برابر کردهاند. دلیل این افزایش چیست؟ در زمان جنگ هزینههای غیرضروری در کشور وجود نداشت و کالاهای خارجی بهندرت دیده میشد. پس الان هم دلیلی وجود ندارد که کالای لوکس خارجی در سوپرمارکتها باشد.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: دولت میتواند اقداماتی انجام دهد، مانند اعلام اینکه هر کسی کالای خارجی دارد، باید منشا آن را اعلام کند و به شدت با قاچاق مبارزه کند. اگر در شرایط جنگ هستیم، واردات باید محدود به کالاهای ضروری باشد.
افزایش نرخ دلار برای تامین منافعِ افراد و گروههای خاص است
وی گفت: باید تأکید کنم که سیاستهای کنونی نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی کمک نمیکند، بلکه فشار بیشتری بر اقشار ضعیف جامعه وارد میآورد. ترامپ هنوز نیامده است و این افزایش نرخ دلار برای این است که منافع عدهای خاص تامین شود و مشکل ناترازی بانکهای فاسد خصوصی حل شود تا به بنگاههای فاسد رانتی سود بدهند.
سلطانی تاکید کرد: دولت میتواند نوسانات نرخ ارز را کنترل کند. باید به جای اینکه به فکر فیلتر کردن و مسائلی از این دست باشند، این مسائل مهم را حل کنند. متاسفانه در اینجا هر کس به گونهای به مردم آسیب میزند. مثلا عدهای مردم را با مسائلی مثل فیلترینگ سرگرم میکنند، عدهای هم به فکر سودجویی خود هستند.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: در همهی جای دنیا اگر شرایط جنگی باشد، باید به قاعده خرج شود. در اینجا اما اینطور نیست. دائم روی بازار آزاد تاکید میکنند. این چه سیاستی است؟! در این ۷ سال فقط حدود ۲۰میلیارد دلار از پول ما وارد ترکیه شد. یعنی پول کشور توسط همین الیگارشی و گروه خاصِ وابسته، از کشورخارج شد.
هدف، تأمین منافع عدهای خاص است
وی گفت: باید سیاستهای اقتصادی بهگونهای تنظیم شود که به نفع مردم باشد، نه اینکه طبقه متوسط ضعیف شود، طبقات پایین از هستی ساقط شوند و فقط عدهای قدرتمندتر شوند. در این سالها، بسیاری از خانوادهها با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم کردهاند. آنها نمیتوانند هزینه کرایه خانه بدهند و در این حال، پروژههای غیرضروری در حال انجام است.
سلطانی گفت: بهنظر میرسد که هدف از این بحرانها، تأمین منافع عدهای خاص باشد. در این کشور هزاران آپارتمان لاکچری ساخته شده که خالی است. اما در مقابل، عمده مردم به خاطر اجارهخانه از صبح تا شب مشغول کارند. به نظر میرسد هیچ کس برای حل آنها اقدام نمیکند.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: مشاورانِ آقای پزشکیان که از طیف کارگزاران هستند از همان روز اول به دنبال افزایش نرخ ارز بودند و این سهل الوصولترین راه برای فقر کردن مردم است.
افزایش قیمتِ بنزین یعنی افتادن در چرخهی گرانی قیمتها
سلطانی در رابطه با تاکید دولت بر ناترازی و احتمال افزایش نرخ بنزین گفت: همه چیز ناتراز است، حالا میخواهیم بنزین را تراز کنیم؟ اگر چرخهای یک ماشین پنچر است، میتوان با گرفتنِ پنچری تنها یک چرخ، ماشین را راه انداخت؟ اگر قرار است درست کنند همه چیز را با هم باید تراز کنند. نمیشود فقط روی تراز کردنِ چیزی دست بگذارند که به نفع خودشان است. من هم با قیمت فعلی بنزین موافق نیستم، اما بحث این است که آیا میتوانند تعهد بدهند که بعد از افزایش نرخ بنزین و تورم حاصل از آن، دوباره دلار را گران نکنند؟ در واقع با این کار روی چرخهی گرانی میافتیم.
این کارشناس مسائل اقتصادی گفت: هیچ حسن نیت و اراده و صداقتی برای درست کردنِ امور نمیبینم. سیاستِ سالها این بوده که به جای حلِ مشکلات به شکل ساختاری، سیاستی پیش میگرفتند که تنها به نفع عدهای خاص باشد. بانکهای فاسد و دیگر نهادهای اقتصادی فقط به دنبال حفظ منافع خاص خود هستند، در حالی که وضعیت مردم هر روز بدتر میشود.
سلطانی گفت: حداقل حقوق با تمام مزایا بین ۱۰ تا ۱۲ میلیون تومان است و خیلی از کارگران حتی همین را هم نمیگیرند. اگر یک خانواده سه نفره بخواهد در روز یک شیشه شیر بخورد در ماه یک و نیم میلیون تومان باید کنار بگذارد. بعد در این شرایط میخواهند سال دیگر ۲۰درصد حقوق را افزایش دهند. قیمت مواد غذایی در دنیا ده درصد افزایش یافته است با این اوضاع قیمت مواد غذایی ۳۰ تا ۴۰ درصد بالا میرود، یعنی همین چیزی که امروز داریم را سال بعد نداریم.