پس گرفتن عنوان« شهر خلاق» از رشت در یونسکو درست نیست

به گزارش خبرنگار ایلنا از رشت، امین مسعودی مشاور معاون وزیر راه و شهرسازی در پنجاه و دومین نشست تخصصی توسعه در سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی گیلان ، اظهار داشت: در دهه‌های گذشته در نظام برنامه‌ریزی شهری در کشورهای پیشرفته و همین‌طور در کشورهای کمتر توسعه‌یافته و درحال‌توسعه اتفاقات جدیدی رخ‌داده است.

وی بابیان اینکه نظریه‌پردازان و صاحب‌نظران حوزه شهری همواره به دنبال این بوده‌اند که بتوانند برای چالش‌هایی که مشکلات برای شهر به وجود آورده‌اند فکری کنند و جلوی این مشکلات را بگیرند گفت: این مشکلات به‌هرحال اثرات مختلف محیط زیستی ،اقتصادی، فرهنگی را به وجود آورده است و الان زمان آن است تا جلوی این مشکلات بایستیم و با آن‌ها مقابله کنیم و تا حدی بتوانیم اثرات منفی این مشکلات را کاهش دهیم.

مسعودی بابیان اینکه واژه شهر خلاق به یک موتور محرک در شهرها تبدیل‌شده است اظهار داشت: شهرها در ذات خود پتانسیل‌های نهفته‌ای دارند که متأسفانه توجه کمتری به این پتانسیل‌ها شده است و زمان آن رسیده است تا به دنبال این پتانسیل‌ها برویم.

مسعودی بابیان اینکه محیط خلاق محیطی است که افراد خلاق در آن وجود دارند و درنهایت به صنایع خلاق می‌رسند، گفت: این موضوع ویژگی‌های مختلفی دارد که بر اساس آن‌ها محیط خلاق، صنایع خلاق و شهر خلاق به وجود می‌آید.

وی با تصریح بر اینکه از میانه دهه 90 میلادی به بعد، ابتدا در بریتانیا و بعد در آمریکا مفهوم شهر خلاق به یک انگاره معمول تبدیل و به یک الگو برای برنامه‌ریزی سیاست‌های شهری مبدل شد، افزود: شهر خلاق را یک مجتمع شهری توصیف می‌کنند که فعالیت‌های فرهنگی بخش عمده‌ای از فعالیت‌های اقتصادی و کارکرد اجتماعی شهر را به خود اختصاص می‌دهد؛ و در حقیقت مرکز ثقل اشتغال خلاق و سرمایه‌گذاری‌هایی است که اتفاق می‌افتاد.

این پژوهشگر حوزه شهری بابیان اینکه دو نظریه‌پرداز در  زمینه شهر خلاق خیلی نظریات‌شان راهگشا بوده است، تصریح کرد: آقای فلوریدا شهری را شهر خلاق می‌داند که بیشترین پتانسیل را برای جذب طبقه خلاق و سرمایه‌گذار خلاق دارد و سه عامل استعداد، تحمل‌پذیری و فنّاوری را به‌عنوان زمینه‌های شکل‌گیری شهر خلاق معرفی می‌کند.

مسعودی افزود: آقای لندری هم شهر خلاق را یک روش جدید در برنامه‌ریزی شهری می‌داند که در آن می‌توان با بهره‌گیری از تفکرات و مهارت‌های مردم، خلاقیت شهری به وجود آورد و درنهایت باعث ایجاد سرزندگی و زیست پذیری در شهرها شد.

مشاور وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه ابعاد و شاخص‌های مختلفی در بررسی و رتبه دهی به شهرهای خلاق توسط نهادها و یا نظریه‌پردازان مختلف مطرح‌شده و تجاربی در این زمینه شکل‌گرفته است، خاطرنشان کرد: یونسکو در سال 2004 برنامه شهرهای خلاق را مدنظر خود قرارداد و هدف این برنامه ایجاد یک شبکه به‌هم‌پیوسته از شهرها در 7 زمینه ادبیات،سینما،موسیقی،هنرهای مردم و صنایع‌دستی،طراحی،اغذیه و هنرهای رسانه‌ای بود که در اقتصاد و فرهنگ شهرها تأثیرگذار هستند.

مسعودی با اشاره به اینکه در حقیقت این شبکه به توسعه توانایی‌های اقتصادی و تنوع فرهنگی در شهرها کمک می‌کند، گفت: موضوع پیوند با دانشگاه‌ها و دانشکده‌هایی که می‌توانند خلاقیت شهری را بروز بدهند، در ایجاد شهرهای خلاق موردنظر است و همچنین برگزاری فستیوال و رویدادهای مختلف در خصوص زمینه‌ای که آن شهر به‌عنوان شهر خلاق معرفی‌شده است می‌تواند به توسعه شهر خلاق کمک کند.

این پژوهشگر حوزه شهری در ادامه به برگزاری اکسپوها اشاره و بابیان اینکه اکسپوها نمایشگاه‌های دوره‌ای طولانی‌مدتی هستند که زمینه‌ساز بروز خلاقیت‌های مختلف می‌شوند، گفت: در دو سه سال اخیر اکسپوی میلان در مورد غذا و فرهنگ‌های غذایی ملل  برگزارشده است.

این  بحث در یونسکو مطرح نیست

وی با اشاره به اینکه در ایران هم 4 شهر در سال 2015 و 2019 در قلمرو شهرهای خلاق توسط یونسکو وارد شدند بیان داشت: شهر اصفهان به دلیل صنایع‌دستی خلاق و شهر رشت به دلیل تنوع غذایی به شبکه جهانی شهرهای خلاق اضافه شدند و همچنین اخیراً دو شهر سنندج و بندرعباس به‌عنوان شهرهای موسیقی و صنایع‌دستی به این شبکه پیوستند.

مسعودی با تأکید بر اینکه یونسکو استاندارهای را برای پذیرفتن یک شهر به‌عنوان شهر خلاق مدنظر خودش قرار می‌دهد تصریح کرد: اخیراً مباحثی مطرح‌شده که ممکن است عنوان شهر خلاق از شهر رشت گرفته شود  اما  خیلی مدنظر یونسکو نیست که همانند حوزه میراث فرهنگی، اگر الزاماتی را رعایت نشود ممکن است آن اثر از لیست یونسکو خود خارج شود. وقتی‌که یک شهر به استاندارهایی برسد آن نام و برند را روی شهر می‌گذارند تا بتوانند بعدازآن خودش بر اساس برنامه‌هایی که روی آن‌ها سرمایه‌گذاری می‌کند خلاقیت خودش را بروز بدهد.

وی گفت: بحثی که داریم این است که شهر رشت بتواند با برنامه‌های مدونی که پایه‌گذار آن شهرداری و میراث فرهنگی هستند شهر خلاق را درزمینه غذا بروز بدهد.

مشاور وزیر راه و شهرسازی سپس به فقدان اطلاع‌رسانی درست و عدم برگزاری برنامه‌های مناسب برای توسعه برند شهر خلاق در رشت اشاره و خاطرنشان کرد: اطلاع‌رسانی به شهروندان و نصب تبلیغات محیطی می‌تواند در بروز اتفاق شهر خلاق و بسترسازی برای تقویت طبقه خلاق مبتنی بر غذا مؤثر باشد.

 اصلی‌ترین موانع در پرورش شهرهای خلاق در ایران

مسعودی با تأکید بر اینکه شهر رشت پتانسیل‌های بسیار زیادی را دارد و اسم شهر رشت جهانی شده که می‌تواند برای برنامه‌های آتی و رویدادهای آتی از آن استفاده کند خاطرنشان کرد: اصلی‌ترین مانعی که در جذب و پرورش شهرهای خلاق در کشور ما وجود دارد نبود تضمین بازگشت سرمایه در صنایع خلاقی که طبقه خلاق روی آنها تأکید دارند  و همین‌طور رفع مشکل از طریق آگاهی عمومی و تبلیغات است.

وی ادامه داد: یکی دیگر از مشکلات در این حوزه این است که مدیران شهری در حقیقت تفکرشان نسبت به مسائل فرهنگی و اجتماعی یک تفکر مهندسی است .