چشم انداز روستایی مبنایی برای توسعه روستایی

به گزارش خبرنگار ایلنا، در نشست تخصصی توسعه روستایی استان( الزامات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی) که با حضور اساتید و صاحب نظران این عرصه در سالن آمفی تئاتر سازمان برنامه و بودجه استان برگزار شد، چند تن از فعالان و پژوهشگران نیز به ارائه مطالبی در این حیطه و وادی پرداختند.

عضو هیات علمی دانشگاه کردستان که گرایش اقتصاد کشاورزی را محور مطالعات خویش قرار داده با بیان این مطلب که بخش کشاورزی بیشترین تغییر و تحول را در فرایند توسعه شامل می شود، افزود: دلیل این تغییر و دگرگونی به ماهیت و هویت این بخش بر می گردد که سایر مولفه های تابع و پیرو این حوزه نیز دگرگون می شود.

حامد قادر زاده اظهار داشت: در فرایند توسعه کشاورزی نیازمند شناسایی چالش ها و مشکلات در راستای ارتقای هر چه بیشتر این بخش هستیم از این جهت می طلبد در سیاست گذاری های کلان کشور اهتمام بیشتری در عملیاتی کردن برنامه های بلند مدت صورت گیرد.

وی به برخی مشکلات فراروی این بخش نیز گریزی زد و گفت: عدم سیاست گذاری در قیمت های محصولات کشاورزی که بعضا موجب متضرر شدن به کشاورزی می شود و روبه رو شدن با تعداد وسیعی از بهره برداران این حوزه که نیاز به ساز و کار جدی جهت ساماندهی دارد و همچنین مواجه شدن با مهاجرت بی رویه حوزه روستایی به مناطق شهری و نیز ناکارآمدی در اجرای طرح هادی که تبعات خاص خود را در پی دارد مشکلات این بخش قلمداد می شود.

قادر زاده ادامه داد: عدم زیر ساخت های فیزیکی و نبود شبکه مناسب بازار رسانی نیز دیگر چالش حوزه بخش کشاورزی عنوان می شود.

دیگر عضو هیات علمی دانشگاه از زاویه دید خویش مسئله را مورد واکاوی قرار داد و گفت: پاشنه آشیل توسعه روستایی تزریق پول و اعتبارات نیست بلکه تغییر نگرش در اندیشه مدیرانی است که در معرفت شناسی دچار خبط و خطا شدند که این امر هم به تسری و نفوذ جامعه مدرنیته در کشور بر می گردد.

رشید احمدی ره ش نگاه جامع گرانه به مباحث را مهم و بلکه ضروری دانست و گفت: توسعه همه جانبه معطوف به ابعاد مختلف جامعه روستایی است که این مهم  نیز در کشور مورد غفلت قرار گرفته است.

وی عنوان کرد: توسعه اقتصادی صرفا مبتنی بر سرمایه گذاری مالی و پولی نیست چرا که اموری چون ماندگاری طرح های توسعه ای و تعدیل مهاجرت و اشتغالزایی که الزامات فرهنگی و اجتماعی و ارزشی را می طلبد مورد غفلت واقع شده است که دلیل آن نیز چنانچه ذکر شد به نقش بارز جامعه مدرنیته بر می گردد.

به گفته احمدی ره ش نگرش سیستمی و کلی به انسان و محیط می تواند راهگشای حل مشکلات فراروی بخش های مختلف باشد.

اما محمود حاجی رحیمی دیگر فعال این عرصه که در پاره ای از موارد هم عقیده و هم نظر همکار و هم صنف خود یعنی احمدی ره ش است، می گوید: توجه به دو مقوله ی اشتغال و درآمد کافی به عنوان پدیده های اقتصادی در توسعه روستایی و ملی کلیدی و هم است و چنانچه به این مهم بها داده نشود دیگر شاخص های توسعه نیز ممکن نخواهد شد.

عضو هیات علمی دانشگاه کردستان با بیان اینکه توسعه را سهل الوصول فرض می کنیم، افزود: به لحاظ ساختاری نیز تعریف در خوری از روستاهای کشور صورت نگرفته همان طور که دیر هنگام به نقش وفور روستا در توسعه پی بردیم.

حاجی رحیمی دلیل بیکاری در روستا ها را مورد توجه قرار داد و گفت: علت بروز مشکلات فعلی نیز فقدان طرح جدید و جامعی برای حل مسئله کشاورزی و روستا های کشور است از این جهت برخی طرح های اجرا شده که خروجی قابل توجهی نداشته است نیازمند بازنگری و تحلیل بیشتری است.

وی معتقد است: نه تنها در حال توسعه روستایی هستیم بلکه در تحلیل روستایی نیز حرکت می کنیم چرا که عاملی چون مهاجرت بی رویه و نبود شغل مناسب بر تمامی طرح و برنامه هایی که تاکنون اجرا شده سایه افکنده است. 

حاجی رحیمی همچنین درآمد محدود و اندک کشاورزان کردستانی را از نظر دور نداشت و گفت: با این شرایط دور از ذهن نیست که مهاجرت اتفاق بیفتد پس می طلبد برای ماندگاری روستاییان به ظرفیت های مناطق جهت بهره وری عمده توجه شود.

در این نشست عضو دیگر هیات علمی دانشگاه به ارائه مطالبی در این خصوص پرداخت و گفت: روستا های کشور همچون مناطق شهری توان و ظرفیت جمعیت رو به افزایش را ندارند و با پدیده هایی چون آمار طلاق که گریز ناپذیر و اجتناب ناپذیر است مواجه است از این جهت بایستی با لحاظ برنامه های بلند مدت مانع از بروز و ظهور چنین وجوهی در روستا ها باشیم.

حسین دانش مهر با عقیده ی همکارش در خصوص لزوم تدابیری برای ماندگاری روستاییان در روستا هم نظر است و گفت: طرح این پرسش که چند درصد از مالکان روستا پس از اتمام فعالیت کشاورزی در روستا ماندنی هستند بحثی است که باید مورد توجه واقع شود چرا که نیمی از این اشخاص در روستا حضور ندارند.

وی با بیان اینکه تعداد روستا های استان از متوسط میانگین کشوری بالا تر است، افزود: وجود تفکر نظام برنامه ریزی از بالا به پایین و سطحی نگری و عدم تعریف مسائل اجتماعی و فرهنگی و و نیز سد سازی از جمله چالش های کنونی روستا های کردستان تلقی می شود.

دانش مهر اظهار داشت: یکی از مشکلاتی که در کشور نمود و عینیت دارد این است که نسخه واحدی را به تمام نقاط و مناطقی که هر کدام ویژگی مخصوص به خود را دارد ارائه می کنیم که نتیجه اش چنین می شود که هم اکنون مشهود است.