انتخاب شهردار شایسته، نشان شورای شهر متخصص است

ایلنا: در کشور ایران و به ویژه در کردستان؛ حضور در انتخابات بیشتر در راستای پروسه‌ای احساسی و از جنس عشیره‌ای بوده و هست. در جوامعی که احساس بر ادراک غلبه دارد کمتر می‌توان انتظار داشت که منتخبین مردم؛ اهل فن و متخصص در زمینه شهر سازی و دفاع از حقوق مردم باشند. با نگاهی کوتاه به شعار انتخاباتی برخی از شوراهای فعلی؛ چه آنهایی که نوشته بودند مدیریت فتوکپی و چه آنهایی که با شعار تغییر آمدند و در تعریف تغییر ماندند و ماحصل اولین اقدامشان تعویض شهردار بود که اوج اقتدار شوراهای شهر فقط همین است و…
آیا دوستان پارلمان نشین شهر به خود اجازه فکر کردن دادند؟ دلیل انتخاب یک مسئول که در مدیریت یک منطقه از شهر دچار مشکل بود به عنوان شهردار آیا کار شایسته‌ای است؟ باری به هر جهت به شرح جایگاه شهردار و وظایف شهردار می‌پردازیم شاید فرجی حاصل شد و این حکم سرپرستی به شهرداری تبدیل نشد.
اگر جامعه را به کمان تیراندازی تشبیه کنیم منتخبین شورای شهر را می‌توانند نقش پیکان(تیر) داشته باشند و شهردار منتخب می‌تواند نقش نوک پیکان را بر عهده بگیرد.
بر اساس ماده۷۱، شوراهای شهر وظایف مهمی دارند و مهم‌ترین آن، انتخاب شهردار است. با توجه به اینکه مدیریت شهری دارای مسایل و مشکلات خاص خود است پس شهردار باید دارای خصوصیات خاصی باشد. به زبان ساده‌تر، شهردار باید نسبت به سایر مدیران آن شهر کارآمد‌تر باشد و بتواند این وظیفه بسیار مهم را به طور شایسته ایفا کند ودر مباحثمتفاوت مدیریت شهری تخصص، تبحر و تجربه داشته باشد. چون که شهردار با عوامل و مسایل متعدد و متنوع سخت افزاری و نرم افزاری سروکار دارد و مسایل شهری چند وجهی و پیچیده هستند.
برای اثبات تی‌تر مطلب که «انتخاب شهردار شایسته، نشان شورای شهر متخصص است» مناسب است به عنوان شروع مطلب به بخش نرم افزاری مدیریت شهری و اینکه کار شهردار فقط عمران نیست بلکه شهرداری درجای خود باید نهادی اجتماعی و فرهنگی باشد، شهردار باید به عوامل اجتماعی، فرهنگی، مدیریتی و بطور ویژه به عوامل انسانی(تیم انتخابیش) توجه بیشتری کند و سپس به مقوله سخت افزاری کار بپردازد.
شهردار باید مدیر و مسؤل شهر باشد و به ساختن، مرمت و… شهر در تمام ابعاد همت گمارد. دکتر آنتاناس ماکوس(یک استاد فلسفه و ریاضیات) در اکتبر سال ۱۹۹۴ به عنوان شهردار بوگوتا انتخاب شد. در آن زمان، این شهر به عنوان پایتخت قتل جهان معروف بوده است و مقامات شهر در فساد مشهور بوده‌اند.
دکتر ماکوس برای مقابله با ناهنجاری‌های شهر بوگوتا از روش‌های جالبی استفاده کرد. مثلاً در سر چهار راه‌ها گروه‌های پانتومیم که متشکل از دانشجویان تئاتری بودند به کار گماشت که صورت خود را سفید و سیاه کرده بودند و هر کسی را که تخلفی می‌کرد او را مسخره می‌کردند. با گذشت بیش از ۵ ماه، تعداد افراد پیاده‌ای که به علائم راهنمایی توجه و مطابق آن‌ها رفتار می‌کردند از ۲۶ درصد به ۷۵ درصد رسید. در حقیقت استقبال از این طرح و موفقیت آن در کاهش خلاف چنان چشم گیر بود.
ذکر این نکته ضروری است که نه تنها باور‌ها و فرهنگ کردستان با بوگوتا کاملاً تفاوت دارد. پس نباید براین باور بود که سبک موفق در بوگوتا در رفع مشکل شهر سنندج جوابگو است اما می‌خواهم تأکید کنم که همه مسایل و معضلات شهری فقط سخت افزاری نیست و شهردار شایسته شهرداری است که مسایل مختلف را دسته بندی کند و به فراخور امکانات و مسایل محیطی و فرهنگی و اجتماعی و سیاسی و اقتصادی و… برای حل هر مسئله‌ای مناسب‌ترین راه حل را ارایه نماید.
با گذشت ۱۴سال از تشکیل شورا‌ها، تعامل با یکدیگر و پرهیز از کشمکش میان اعضاء شورا؛ باید به نیازهای شهروندان توجه داشت. ساکنان شهر، عملکرد شهردار را رصد می‌کنند و آن را به شورا‌ها نسبت می‌دهند، چون شهردار منتخب شوراست.
زمانی شورا می‌تواند شهردار مناسب انتخاب کند که قبل از اینکه گزینه‌ها را مورد بررسی قرار دهند، ملاک‌ها و معیارهای معقول و تخصصی را با لحاظ موقعیت و وضعیت شهر، نمایان کنند و سپس مصداق‌های آن را پیدا کرده و بدون لحاظ کردن مسایل فرعی و حاشیه‌ای بهترین را بر گزینند.
این بهترین، همان شهردار شایسته است. در اینجا منظور از «شهردار شایسته»، کسی است که مجموعه امتیازهای او با توجه به معیارهای اصولی، علمی و… بیشتر از سایر موارد باشد. هرچند این شیوه دربیان آسان و در عمل دشوار است اما باید دانست که محال نیست و با تعامل و تمرین دمکراسی و شایسته سالاری است.
نکته پایانی اینکه چه آن‌هایی که شهردار منتخب دارند و چه آن‌هایی که هنوز در حال طی کردن این پروسه هستند این است که هرچه بکارید‌‌‌ همان را می‌دروید.

شورش عزیزی