در گفتوگو با ایلنا مطرح شد:
"نهاد سیاست" تشکلهای کارگری را مهجور کرده است/ بدون نهادهای مدنی واقعی جامعه تابآوری خود را از دست میدهد
عضو هیات مدیره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران، گفت: تشکلهای کارگری اساس پیش بردن جامعه از نقاط بحران بهسوی وضعیتهای تابآوری و حتی ایجاد وضعیتهای بهتر محسوب میشوند.
«علیرضا فتحی» در گفتگو با خبرنگار ایلنا، با انتقاد از رویکردهای سیاستی و نگاه بالا به پایین نهادهای سیاسی به تشکلهای کارگری و نهادهای صنفی، گفت: این در شرایطی است که تشکلهای کارگری اساس پیش بردن جامعه از نقاط بحران بهسوی وضعیتهای تابآور و حتی ایجاد وضعیتهای بهتر محسوب میشوند.
وی افزد: منزلت کارگران در هر جامعه و نظام سیاسی، از چنان اهمیتی برخوردار است که میتوان آنها را معیاری برای سنجش حقانیت و موفقیت جوامع و نظامهای سیاسی به شمار آورد اما نهاد سیاست، تشکلهای کارگری را مهجور کرده است.
عضو هیات مدیره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران با بیان اینکه این تصور در میان جناحهای سیاسی وجود دارد که نهادهای کارگری نمیتوانند میانجی کارآمدی برای ارتباط کارگران با حاکمیت باشند، گفت: شاهد مثالش هم دخالت سیاستمدارن در تنظیم روابط تشکلها با کارگران و جایگزین کردن آنها با نهادهای کارگری دولت ساخته است.
فتحی افزود: این نگرش قیممابانه سبب میشود که تشکلها نتوانند راهبری درستی در جامعه داشته باشند. درنتیجه دولتها دچار خطای محاسباتی میشوند و نمیتوانند به موقع از طریق میانجیهای اجتماعی، تابآوری جامعه در مقابل تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی را بسنجند.
وی با بیان اینکه تجربهی کشورهایی که نهادهای مدنی را گوشهگیر کردهاند، نشان میدهد که مردم قادر به انتخابهای دموکراتیک نیستند، گفت: برای نمونه برخی از کشورهای غرب و شرق آسیا به منظور تحقق اهداف توسعهای، نهادهای کارگری مستقل را کنار بگذارند و نهادهای دیگری را جایگزین آنها کنند اما یک دهه بعد و در زمانی که به اهداف خود دست یافتند، فهمیدند که کارکردهای دموکراتیک جامعه مدنی را تضعیف کردهاند.
عضو هیات مدیره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران، افزود: در نتیجه جامعه توانگری خود را از دست داد و با طوفانهای سیاسی سست بنیان شد؛ درحالیکه این تصور وجود داشت که ایمنسازی اقتصادی جامعه میتواند مدنیت را تقویت کند. بدون نهادهای مدنی مردم قادر به انتخابهای دموکراتیک نیستند.
فتحی با تاکید بر اعتبار طبقهی مولد در بازسازی چهرهی جامعه، گفت: در کشو ترکیه پس از کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ دولت به سمت ایجاد محدودیتهای بیشتر برای تشکلهای صنفی حرکت کرد تا در نتیجه بتواند پایههای قدرت و آرامش اقتصادی را تحکیم کند اما جامعهی ترکیه دیگر نمیتواند تصویری شفاف از خود عرضه کند. در نتیجه از لحاظ اقتصادی هم آسیبهای بسیاری را متحمل شده است.
وی افزود: به اعتبار رفتار دولتها با نهادهای مدنیشان، جامعه قدرتمند میشود و تابآوری آن در مقابل آسیبهای خارجی و داخلی افزایش مییابد. شیوع کرونا، نشان داد که در بسیاری از کشورها دولتها هیچ نقشی برای نهادهای مدنی خود مانند تشکلهای کارگری، قائل نشدهاند؛ چراکه اگر این اتفاق رخ داده بود، تشکلهای صنفی میتوانستند خواست جوامع را به درستی بازتاب دهند و دولتها هم به موقع به کمک آسیبدیدگان بیایند.
عضو هیات مدیره کانون شوراهای اسلامی کار استان تهران، افزود: هر جامعه و نظام سیاسی که در پی پیشبرد توسعه همهجانبه باشد باید مبانی و مؤلفههایی مانند تحقق عدالت اجتماعی، تأمین حقوق اساسی، رعایت لوازم و اقتضائات دموکراسی و برآوردن خواستهها و رضایت عمومی را رعایت کند. اصل بر این است که نهادهای مدنی اسباب تحقق این موارد هستند و بدون آنها نمیتوانیم دولتی که با تمام ظرفیت جامعه را نمایندگی کند، داشته باشیم.
فتحی با اشاره به نتایج موج سوم سنجش سرمایه اجتماعی در ایران، گفت: بر این اساس کارگران، دومین گروه صاحباعتبار در جامعه هستند. بر اساس نتایج این تحقیق، معلمان، کارگران، پزشکان و استادان دانشگاه از بالاترین سرمایه اجتماعی در ایران برخوردار هستند. این نکته بیانگر این است که نگاه جامعه به کارگران از سر حرمت است و به نظر میرسد که جامعه بر نقش مثبت و ایجابی کارگران و نیز به سختیهایی که در معیشت آن بروز پیداکرده واقف است و به آن توجه ویژهای دارد.
وی افزود: به همین نسبت، این انتظار در اذهان عمومی شکلگرفته که بهتناسب نقش ایجابی کارگران، آنها باید از موقعیت و منافع اقتصادی و اجتماعی درخور نیز برخوردار باشند و کرامت آنها صیانت شود. بیان اینکه ضروری است که بدون نهادهای مدنی واقعی جامعه تابآوری خود را از دست میدهد.