در برنامه تیتر امشب مطرح شد؛
باید باور کنیم که صندوقهای بازنشستگی دچار بحران هستند/بهجز یک صندوق مابقی ورشکستهاند
معاون بیمهای سازمان تامین اجتماعی با حضور در برنامه «تیتر امشب» دوازدهمِ آذر ۹۷ شبکه خبر سیما با موضوع چالش صندوقهای بازنشستگی، با اشاره به بحث قانون اعداد بزرگ گفت: زمانی که صندوقهای بازنشستگی قرار است تشکیل شوند، باید تابع قانون اعداد بزرگ باشند.
به گزارش ایلنا، «محمدحسن زدا»، گفت: نظامِ رگولاتوری بیمه در ایران متمرکز نیست و شورای عالی بیمه نقش رگولاتوری ندارد. اما در نظام بانکی برعکس است. اگر درخواستی برای تاسیس بانک بیاید بانک مرکزی نظارت میکند و اگر درخواست دهنده شرایطش را نداشته باشد بانک مرکزی مجوزی به او نمیدهد. بیمههای خصوصی هم چنین سیستمی دارند اما در بیمههای پایه بازنشستگی اینگونه نیست
وی گفت: نظام تامین اجتماعی در تمام دنیا پیاده میشود. دولت به ازای هر بیمه شده موظف شده سه درصد حق بیمه بدهد که نقش تضمینی دارد و اگر زمانی به نقطه سربهسری رسیدیم دولت نقش ضمانتی خود را ایفا کند. در واقع نقش مشارکتی دولت، تضمینی است. در طول سالهای قبل، نقش دولت کارفرمایی شده و گفته منابع بیمه را پرداخت میکنم، اقشار مختلف بیمه شوند، اما تعهداتش را نمیپردازد و چنین وضعی رخ میدهد.
زدا با اشاره به اینکه ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار پرونده بازنشستگی و ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار مورد مستمریبگیر فردی داریم، افزود: حق بیمه را به سه بخش تقسیم میکنند؛ یک سوم به نسل قبل، یک سوم صرف درمان و یک سوم صرف سرمایهگذاری شود. از هر کارگر ۳۰ درصد حدود ۳۶۰ هزار تومان حق بیمه دریافت میشود. اگر فردا بازنشسته شود باید یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان حقوق پرداخت کنیم.
وی درباره بخش اقصادی سازمان تامین اجتماعی اظهار کرد: سرمایهگذاریهای این سازمان سودده است که ستاره خلیج فارس از این جمله است؛ اما هرجا شرکتی در قبال مطالبات به ما تحمیل شده زیان ده بودهاند. باید از بنگاهداری خارج شویم. پرتفویِ ما سنگین و کار سخت است اما در حال انجام است.
معاون بیمه ای سازمان تامین اجتماعی تاکید کرد: تا زمانی که باور نکنیم صندوقهای بازنشستگی یک ابرچالش است، اتفاقی نخواهد افتاد. مجلس دو جلسه غیرعلنی داشته و دولت صندوقها را جزو سه چالش آوردهاند. باید باور کنیم دچار بحران و چالش هستیم.
وی ادامه داد: اصلاحات پارامتریک در همه جای دنیا جواب داده است. در اصلاحات پارامتریک سن و سابقه و فرمول بازنشستگی باید دستخوش تغییر شوند. علت اینکه کسی سمت آن نمیرود، نگرانیهای اجتماعی آن است. میتوان گروههای جدید را مشمول بیمه کرد. اگر مطالب صادقانه منتقل شود قطعا همکاری و همراهی خواهند کرد.
صندوقها باید به فکر دوران پیری خود باشند
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز در این گفت و گوی تلویزیونی با بیان اینکه هر صندوقی در هر کجای جهان برای زمانهای مختلف برنامههای مدون دارد، افزود: صندوق بازنشستگیای موفق است که در ابتدای فعالیت خود با برنامهریزی صحیح به فکر دوران پیری باشد.
«سلمان خدادادی» با بیان اینکه در کشور ما قوانین مختلفی به صندوقها تحمیل شده است، گفت: نگاه حاکمیت به صندوقها نگاهِ حقالناسی نیست و حاکمیت در صندوق ها دخالت دارد. مثلا صندوقی که مخصوص کارگران است به جز رسیدگی به بازنشستگی کارگران به کار دیگری نمیپردازد.
وی با اشاره به اینکه از ۱۸ صندوق بازنشستگی بجز یک صندوق مابقی ورشکستهاند افزود: در کشور ما بسیاری از صندوقها متکی به کمکهای دولت هستند.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس یکی دیگر از چالشهای صندوقهای بازنشستگی را تحمیل قوانین مختلف از سوی دولت و مجلس نام برد.
خدادادی افزود: مجلس قانون تعهد پرداخت حق بیمه سهم کارفرما توسط دولت را تصویب کرد که دولت هیچ وقت چنین سهمی را پرداخت نکرد. با برآورد انجام شده در سال ۹۶ دولت از این بابت مبلغ ۱۵۰ هزار میلیارد تومان به صندوق تامین اجتماعی بدهکار است.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس افزود: بازنشستگی پیش از موعد هم یکی دیگر از قوانینی است که مجلس تصویب کرد. در همه کشورهای دنیا تلاش بر این است که کارگران ۳۰ سال کامل فعالیت داشته باشند و پس از آن بازنشسته شوند اما در کشور ما با قانون بازنشستگی پیش از موعد کارگران با ۲۵ سال کار، حق و حقوق بازنشستگی ۳۰ سال را دریافت میکنند که باعث بار مالی بر دوش صندوقهایِ بازنشستگی میشود.
خدادادی با بیان اینکه یکی از مشکلات صندوق ها بازنشستگی سوء مدیریت حاکم بر آنها است، گفت: در زمان ۸ ساله یکی ازدولتها، هشت مدیر صندوق بازنشستگی تغییر کرده است. این تغییر مدیریت صندوقها نقطه ضعف است که فرصت برنامهریزی را از آنها میگیرد.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس گفت: صندوقهای بازنشستگی در تصمیم گیری مستقل نیستند در واقع حیاط خلوت دولتها هستند. صندوق تامین اجتماعی ۳۳ درصد کل سهام شرکت دارو سازی، ۳۳ درصد کل سهام صنعت سیمان، ۱۰ درصد کل سهام پتروشیمی و ۳۰ درصدسهام بورس را به خود اختصاص داده است.
سیاستگذاریهای دولت برنامهریزیها را برهم میریزد
رئیس کمیته اجتماعی کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی نیز در این گفتگو گفت: تحمیل سیاستگذاریهای دولت یا مجلس میتواند همه محاسبات و برنامهریزی صندوقهای بازنشستگی را بههم بریزد.
«عبدالرضا مصری» با بیان اینکه برنامهریزیهای صندوقهای بازنشستگی بین نسلی است و برای دو نسل آینده نیز برنامهریزی میکند، افزود: تاکنون دولت حتی یک ریال به سازمان تامین اجتماعی بودجه نداده است اما قوانین حمایتی دولتها بر تامین اجتماعی چنان خیمه زده است که سازمان تامین اجتماعی توان انجام وظایف خود را ندارد.
وی گفت: دولت بابت تعهدات قانونی به تامین اجتماعی بدهکار است. به عنوان مثال دولت به تعهدِ ۵۰ درصدی پرداخت حق بیمه رانندگان بازنشسته عمل نکرده است.
وزیر اسبق رفاه با بیان اینکه همه صندوقها قواعدی برای خود در زمانی که دریافتها زیاد بوده تعریف کردهاند، تاکید کرد: برای بیمهها یک رگولاتوری نیاز است. اسناد بالادستی درباره نظام بیمهای نداریم. لذا به مصوبات مجلس و هیأت مدیره صندوقها معطوف شده است. باید هرچه زودتر صندوقها در دل صندوق بزرگی چون تامین اجتماعی، ادغام شود.
وی ادامه داد: نهادهای عمومی غیردولتی متولی خاصی ندارند و مشخص نیست و به همین دلیل نوع استقلال و قدرت سیاستگذاریاش دستخوش تغییرات دولتها میشود. صندوق تامین اجتماعی چندنسلی است اما دولتها موقت هستند و بار مالی خود را به دوش تامین اجتماعی میاندازند.