در گفت‌وگو با ایلنا مطرح شد؛
ایجاد نخستین نمونه وقفِ مهارت‌آموزی و اشتغال در استان خراسان/ساختاری برای مردمی شدن کمک به مهارت‌آموزی و اشتغال
مدیرکل فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی می‌گوید: با هدف ایجاد منابع پایدار برای مهارت‌آموزی و جهت‌دهی به واقفان کشور به سمت وقف‌های مهارت‌آموزی و کارآفرینی و ترویج فرهنگ مهارت‌آموزی و اشتغال، وقفی را برای اولین بار در خراسان رضوی به نام وقف مهارت‌آموزی و اشتغال تشکیل داده‌ایم.
به گزارش خبرنگار ایلنا، دامنه وقف خیلی گسترده است؛ بدون محدودیت. فقط کافی‌ست ایده‌ای گره‌گشا داشته باشی تا وارد میدان شوی و راهی را برای آنهایی که در بن‌بست زندگی گرفتار شده‌اند، باز کنی. این بار این راه را سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای استان خراسان رضوی در حوزه وقف باز کرده است؛ راهی به نام: «وقف مهارت‌آموزی و اشتغال».
داستان آن نیز به سال 1395 بازمی‌گردد که نخستین مراحل رایزنی برای ایجاد این وقف با اداره کل اوقاف و امور خیریه خراسان رضوی انجام شد و در نهایت تفاهم‌نامه‌ای در 26 مهر همان سال به امضای مدیران کل فنی و حرفه‌ای و اوقاف و امور خیریه استان رسید.
هدف وقف مهارت و اشتغال ایجاد منابع پایدار برای مهارت‌آموزی است
حال افشین رحیمی گل خندان (مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی) درباره جزئیات این وقف، اهداف و چگونگی آن به ایلنا می‌گوید: با هدف ایجاد منابع پایدار برای مهارت‌آموزی و جهت‌دهی به واقفان کشور به سمت وقف‌های مهارت‌آموزی و کارآفرینی و ترویج فرهنگ مهارت‌آموزی و اشتغال، وقفی را برای اولین بار در خراسان رضوی به نام وقف مهارت‌آموزی و اشتغال تشکیل داده‌ایم.
وی با اشاره به پیشینه پرقدمت وقف در حوزه‌های مختلف درمان، مدرسه‌سازی، نگهداری از بچه‌های یتیم، مسجدسازی و...، تصریح می‌کند: با این حال تاکنون هیچ فردی در حوزه مهارت‌آموزی و اشتغال وقفی انجام نداده زیرا ساختار آن وجود نداشته است.
رحیمی با بیان اینکه وقف مهارت‌آموزی و اشتغال با هدف پایه‌ای هدایت واقفان و ایجاد منابع پایدار ایجاد شده است، توضیح می‌دهد: جامعه هدف اداره کل فنی و حرفه‌ای استان افراد بیکاری است که به دنبال مهارت‌آموزی و اشتغال از طریق آن هستند که با اعتبارات و منابع دولتی نمی‌توانیم همه نیازهای جامعه را پاسخ بدهیم.
مهارت‌آموزی به اشتغال و کیفیت زندگی مردم کمک می‌کند
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی، ایجاد این وقف را در راستای توسعه مهارت‌آموزی در ایران و کمک به کیفیت زندگی مردم بیان می‌کند و می‌گوید: کیفیت زندگی مردم وابسته به کیفیت خدماتی است که از جامعه دریافت می‌کنند که افزایش کیفیت خدمات و محصولات مصرفی مردم در گرو مهارت‌آموزی است.
وی با تاکید بر اینکه مهارت‌آموزی به اشتغال و کیفیت زندگی مردم کمک می‌کند، با ارائه مثالی تاثیر مهارت‌آموزی را در کیفیت زندگی مردم نشان می‌دهد: مثلا کارگری مهارت لازم و کافی را برای جوشکاری اسکلت ساختمان نداشته باشد، آن ساختمان کیفیت و استحکام لازم را نخواهد داشت و در برابر حوادثی همچون زلزله دوام نمی‌آورد.
رحیمی از این مباحث اینگونه نتیجه می‌گیرد که هدف اداره کل فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی از تلاش برای ایجاد منابع پایدار، توسعه مهارت‌آموزی است.
فروردین 97، شروع به کار رسمی وقف مهارت‌آموزی و اشتغال
اما اینکه به راستی وقف مهارت‌آموزی و اشتغال از چه زمانی اجرایی می‌شود، سوالی است که مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی اینگونه به آن پاسخ می‌دهد: وقف مهارت مراحلی دارد که ابتدا یاوران وقف مهارت‌آموزی تشکیل شود سپس تبلیغات لازم برای وجود چنین وقفی انجام شود تا مردم در جریان کار قرار بگیرند.
وی در تکمیل توضیح خود اضافه می‌کند: رونمایی اصلی وقف مهارت‌آموزی و اشتغال در فروردین 97 یعنی یک سال و چند ما بعد از مبادله تفاهم‌نامه و انجام مقدمات آن توسط معاونت وزیر و ریاست سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای انجام شد.
دو واقف زمینی را در بردسکن برای مهارت‌آموزی وقف کردند
نکته قابل توجه این است که به گفته رحیمی، همزمان با آغاز به کار این نوع وقف، دو واقف در بردسکن زمینی را برای مهارت‌آموزی اهدا کردند.
با همه این تفاسیر مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی اظهار امیدواری می‌کند: در سال‌های آینده با پیگیری‌ها و همچنین اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی که از طریق رسانه‌ها انجام می‌شود، جامعه مطلع شود به همان اندازه‌ای که نیاز به ساخت بیمارستان و سایر موضوعات خیریه داریم، نیازمندیم که مراکز فنی و حرفه‌ای بسازیم یا تجهیزات آموزشی فنی و حرفه‌ای را فراهم کنیم تا به جمعیتی برای اشتغال؛ کمک کرده باشیم.
وقف خدمات، اقامت، خوراک و رفت و آمد در دوره مهارت‌آموزی
سوالی که پیش می‌آید این است که علاوه بر وقف زمین، ساختمان و تجهیزات، در راستای ارائه آموزش رایگان نیز برنامه وقفی وجود دارد؟ رحیمی با تائید وجود چنین مبحثی می‌گوید: البته مراحل صدور وقف به دلیل حساسیت‌هایی که اداره کل اوقاف دارد، خیلی طول می‌کشد به گونه‌ای که شاید سه ماه زمان می‌برد تا فیش‌ها مجوز بگیرد.
در حقیقت بنا به توضیح وی، قبض‌هایی برای این کار باید چاپ شود که هرکسی بنا به توان مالی و تمایلش می‌تواند تعدادی از آنها را خریداری کند که می‌توان با رقم‌های حاصل از آن خرید خدمات را نیز انجام داد.
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی توضیح خود را اینگونه تکمیل می‌کند: برای مثال فردی یک میلیون قبض خریداری می‌کند که اداره کل فنی و حرفه‌ای استان می‌تواند این پول را به آموزشگاهی بدهد و تعدادی را به آنجا برای دریافت آموزش‌های خاصی معرفی کند که آن دسته از آموزش‌ها در بخش دولتی به صورت رایگان وجود ندارد.
رحیمی همچنین یادآور می‌شود: حتی دامنه این بخش از وقف را نیز گسترده‌تر دیده‌ایم و می‌خواهیم بچه‌هایی که از روستا برای آموزش می‌آیند یا زنان سرپرست خانوار را نیز دربربگیرد و تحت پوشش قرار بدهیم.
وقف خدمات به کودکان روستایی و زنان سرپرست خانوار تحت آموزش
اینکه این کار بناست به چه شکلی انجام شود در این توضیح وی جای می‌گیرد: در حوزه بچه‌هایی که از روستاها برای آموزش دیدن می‌آیند، علاوه بر آموزش، بحث‌های جانبی همچون هزینه اقامت و خوراک آنها را نیز تامین کنیم و دامنه وقف را از عوامل مستقیم به عوامل غیرمستقیم هم ببریم.
رحیمی در خصوص شیوه پوشش زنان سرپرست خانوار نیز می‌گوید: زنان سرپرست خانوار که به زحمت هزینه‌های زندگی خود و خانواده‌شان را تامین می‌کنند در زمانی که مشغول گذران دوره سه ماهه مهارت‌آموزی رایگان برای ورود به بازار کار بهتر هستند، نیاز به تامین هزینه‌هایی همچون رفت و آمدشان دارند.
مدیرکل آموزش فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی با بیان اینکه این اداره کل نمی‌تواند به زنان سرپرست خانواری که تحت آموزش آنها هستند حقوق بدهد، تصریح می‌کند: برای اینکه بتوان در این مدت آنها را تحت حمایت قرار داد، در این نوع وقف بخشی را در حال جانمایی هستیم که هزینه‌های غیرمستقیم آنها همچون رفت و آمد و... را پوشش بدهد.
ساختاری برای مردمی شدن کمک به مهارت‌آموزی و اشتغال
اینکه این طرح چقدر به اشتغال و توانمندی جامعه هدف کمک می‌کند، سوال دیگری است که رحیمی در پاسخ به آن می‌گوید: با توجه به قدمت وقف در کشور و استان خراسان رضوی و کیفیت خوب و خدمات خوبی که از سال‌های خیلی دور تاکنون داشته است، می‌خواهم بگویم کاری که در کشور مردمی شده و به دغدغه جامعه تدبیل شود، نتیجه می‌دهد.
وی با تاکید بر اینکه اجتماعی کردن آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و امر مهارت‌آموزی باید انجام شود، تصریح می‌کند: باتوجه به نگاه مثبت جامعه نسبت به وقف و امور خیریه، اداره کل فنی و حرفه‌ای خراسان رضوی ساختاری را ایجاد کرده است که امیدواریم در کشور نیز اجرایی شود و کل ایران از این ظرفیت بهره‌مند شوند.
رحیمی با بیان اینکه باید این ساختار نظام‌مند و ساختارمند شود، توضیح می‌دهد: همه مردم دغدغه اشتغال جوانان را دارند اما نمی‌دانند که چگونه کمک کنند بنابراین اداره کل آموزش فنی و حرفه‌ای استان ساختار وقف مهارت‌آموزی و اشتغال را ایجاد کرده است که یکی از راه‌هایی به شمار می‌رود که مردم می‌توانند بنا به توان مالی خود به اشتغال دیگران کمک کنند.
وی در عین حال با اظهار اینکه این ساختار در کشور وجود ندراد که کسی بخواهد از طریق آن به مهارت‌آموزی و اشتغال کمک کند، می‌گوید: این فرصت در خراسان رضوی برای نخستین بار فراهم شده است بنابراین با توجه به وقف‌های دیگری که ایجاد شده و اتفاق‌های خوبی که در استان افتاده است، امیدوارم شاهد اتفاقات خوبی در حوزه توسعه مهارت‌آموزی و توانمندسازی نیروی کار باشیم.
گفتگو: ندا علیزاده
