پاسخ به پرسشهای مخاطبان «کارگر ایرانی» درمورد مشاغل سخت و زیانآور/ با چه سن و سابقهای میتوان بازنشسته شد؟
برنامه کارگر ایرانی، امروز (یکشنبه/۱۴ دی) از طریق اینستاگرام پخش شد. میهمان این برنامه به پرسشهایی در مورد مشاغل سخت و زیان آور، بیمه بیکاری، بیمه دوران خدمت وظیفه عمومی، بیمه تاکسیرانان و کارگران ساختمانی پاسخ داد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، حیدر مظاهری (دبیر اجرایی خانه کارگر ورامین) که میهمان برنامه امروز کارگر ایرانی بود، در پاسخ به پرسشی در مورد الزامات بازنشستگی در مشاغل سخت و زیانآور، گفت: «تمامی مشاغل در ردیف مشاغل سخت و زیان آور، قرار نمیگیرند؛ اما به صورت کلی برخی از مشاغل در گروه (الف) قرار میگیرند و ماهیتا سخت و زیانآور محسوب میشوند. اینگونه مشاغل به سبب ذات خود آسیبهای روحی و جسمی بیشماری را به کارگران وارد میسازند. اما مشاغل گروه (ب) به صورت محیطی سخت محسوب میشوند و میتوان سخت و زیانآور آنها را کاهش داد یا حذف کرد. به هر شکل مرجع تشخیص سخت و زیان آوری یک شغل، کمیتههای مشاغل سخت و زیانآور هستند و کلیه مشاغل از لحاظ قرار گرفتن در ردیف الف یا ب از طریق این کمیتهها تایید میشوند.»
مظاهری در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه اگر فردی به هر علت با مفقود شدن سوابق بیمهای مواجه شود، چه کاری را باید انجام دهد، و آیا با استفاده از اظهارات شهود در ادارات کار امکان احراز سوابق بیمهای وجود دارد، گفت: «شهود به تنهایی برای احراز ماده ۱۴۸ قانون کار کافی نیستند. اگر مدرکی در دست ندارید که ادعای شما را برای بیمه بودن در یک کارگاه ثابت کند، باید شکایت کنید و درخواست اجرای ماده ۱۴۸ را به جریان بیندازید. پس از ثبت درخواست و موافقت هیات، بازرسان به کارگاه میروند و ادعای شما را بررسی میکنند.»
کارشناس برنامه درباره عیدی کارگران در مدت زمان مرخصی استعلاجی گفت: «اگر کارگری در دوران مرخصی استعلاجی باشد، کارفرما موظف است که عیدی و سنوات او را پرداخت کند.»
دبیر اجرایی خانه کارگر ورامین در ادامه گفت: «بر اساس ماده ۶ قانون بیمه بیکاری، کارگری که به صورت غیرارادی از ادامه کار منع شده باشد، بیکار تلقی میشود. اگر کارگری خواهان دریافت مقرری بیمه بیکاری است، یک ماه (۳۰ روز تمام) فرصت دارد برای دریافت مقرری بیمه بیکاری اقدام کند. کارگری که خواهان دریافت مقرری بیمه بیکاری است باید شرایطی را داشته باشد. داشتن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت بیمه، یکی از این شرایط است. همچنین کارگر باید در آخرین کارگاه محل اشتغال خود، یک سال سابقه کار داشته باشد. مستمری بیکاری به کسانی تعلق میگیرد که به صورت ناخواسته از کار بیکار شدهاند، یعنی کارگاهی به دلیل کاهش تولید، تعمیرات یا هر چیز دیگری که ارتباطی با کارگر ندارد، افراد شاغل خود را تعدیل میکند. این افراد میتوانند از مستمری بیکاری استقاده کنند.»
دبیر اجرایی خانه کارگر ورامین درباره مشاغل سخت و زیانآور صنعت کشاورزی توضیح داد: «برخی از کارگران روی ماشینآلات کشاورزی مشغول به کار هستند. تمامی کارگرانی که با ماشینآلات کشاورزی کار میکنند جزو مشاغل سخت و زیانآور نیستند و تنها برخی از آنها شامل این قانون میشوند.»
مظاهری درباره پیگیری مطالبات کارگری گفت: «در هر مقطع زمانی، کارگران میتوانند نسبت به مطالبات کارگری خود اقدام کنند. پس از بررسی مدارک ارائه شده توسط کارگر از سوی کارفرما، هیات اختلاف رای را به نفع کارگر صادر میکند.»
میهمان برنامه در ارتباط با خرید سابقه بیمه دوران خدمت وظیفه عمومی توضیح داد: «پیش از دوران سربازی، اگر کارگری تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی باشد، بیمه دوران سربازی در سابقه او ثبت میشود. قبل از دوران سربازی، اگر کارگری سابقه بیمه نداشته باشد، میتواند سابقه بیمه این دوران را خریدار کند. مبلغ پرداختی هم قسطبندی میشود.»
این کارشناس روابط کار درباره بیمه بیکاری کارگران ساختمانی گفت: «کارگران ساختمانی، نه تنها قرارداد کار ندارند؛ بلکه کارفرمای آنها نیز مشخص نیست. کارگران ساختمانی تحت پوشش بیمه بیکاری نیستند. نه تنها این گروه شغلی تحت پوشش بیمه بیکاری نیستند بلکه بیمه تامین اجتماعی آنها نیز سهمیهای است. امیدوارم نمایندگان مجلس یازدهم، تصمیمی درباره وضعیت بیمه این گروه کارگری بگیرند.»
دبیر اجرایی خانه کارگر ورامین در ادامه درباره بیمه تاکسیرانان گفت: «رانندگان تاکسی از بیمه اختیاری برخوردار هستند. هفته گذشته، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی، لیست رانندگان واقعی سازمان تاکسیرانی را مطالبه کرده بود. برخی از رانندگان تاکسی، دو شغله یا بازنشسته هستند و به همین دلیل مدیرعامل تامین اجتماعی چنین درخواستی کرده بود. پس از ارائه لیست، شرایط رانندگان تاکسیرانی مورد بررسی قرار خواهد گرفت. رانندگان تاکسیهای اینترنتی نیز مشمول این شرایط هستند.»
این کارشناس روابط کار در پاسخ به پرسشی مبنی بر آلایندهسنجی از محیطهای کار گفت: «کارشناسهای بهداشت حرفهای مسئول این کار هستند. آنها میتوانند کارگروهی را تشکیل دهند و به کارگاه بفرستند. شرکتهای خصوصی هم در صورتی که مورد تایید معاونت بهداشت باشند، میتوانند این کار را انجام دهند. اگر این شرکتها تخلفی مرتکب شوند، میتوانید تخلفات آنها را به ادارات بهداشت، گزارش دهید.»
او درباره امکان بازنشسته شدن با ۱۰ سال سابقه گفت: «قانونی در مجلس تصویب شده است؛ برمبنای آقایان با ۶۰ و خانمها با ۵۰ سال میتوانند، بازنشسته شوند. این افراد به ازای ۱۰ روز در ماه مستمری ماهانه دریافت میکنند. مردان با ۶۰ سال سن هم میتوانند بازنشسته شوند و در صورتی که آنها ۲۰ سال یا بیشتر سابقه داشته باشند، مستمری کامل را دریافت میکنند. زنان با ۲۰ سال سابقه و ۴۲ سال سن میتوانند تقاضای بازنشستگی خود را ارائه دهند اما این افراد به ازای ۲۰ روز در ماه حقوق میگیرند.»
مظاهری در مورد سخت و زیان آوری شغل رانندگان خودروهای سنگین، توضیح داد: «برخی از رانندگان جزو مشاغل سخت و زیانآور هستند. اگرچه کار آنها سخت است ولی شامل مشاغل سخت و زیانآور نمیشوند. رانندگانی که مسئولیت حمل زباله و مواد شیمیایی را برعهده دارند، شامل مشاغل سخت و زیانآور هستند. شغل رانندگان شرکت واحد نیز ماهیتا سخت و زیانآور محسوب میشود.»