مدیرعامل پتروشیمی جم:
تبعیض در دریافتیها ریشههای مقرراتی دارد/ آییننامه جامع حقوق و دستمزد فاصلهی مزدی کارگران با نفتیها را جبران میکند/ دستگاههای اجرایی در سیاستگذاری ناهماهنگ هستند
محمدرضا سعیدی میگوید: یکی از کارهای سختی که از سال گذشته شروع کردیم، رفع تبعیضهایی است که حاصل قوانین و تصمیمات مختلف هستند.
به گزارش خبرنگار ایلنا، وجود دهها پتروشیمی در نقاط مختلف کشور، این صنعت را مهم کرده است. تقریبا تمام دولتها حاضر شدهاند که سرمایهگذاری قابل ملاحظهای را در این صنعت وارد کنند. برخی از شرکتهای پتروشیمی با سرمایهگذاری مستقیم صندوقهای بازنشستگی بوجود آمدهاند مانند «پتروشیمی جم» که نتیجهی سرمایهگذاری «صندوق بازنشستگی کشوری» است. محمدرضا سعیدی (مدیرعامل شرکت پتروشیمی جم) که در سال ۹۸ به این سمت منصوب شده، با حضور در خبرگزاری ایلنا، به پرسشهای طرح شده درباره عملکرد این شرکت در حوزه بازنشستگی، منابع انسانی و مسئولیتهای اجتماعی پاسخ داد.
قبلا عنوان کرده بودید که پتروشیمی جم افتخار میکند با تولید بیشتر، به افزایش حقوق بازنشستگان کشوری کمک کرده است. با توجه به اینکه عمده حقوق بازنشستگان کشوری از بودجهی عمومی کشور تامین میشود، سهم پتروشیمی جم از این افزایش حقوقها چقدر است؟
صندوقهای بازنشستگی پولی را که از بازنشستگان میگیرند، سرمایهگذاری میکنند. حاصل این سرمایهگذاری این است که در ایام بازنشستگی آرام آرام به بازنشستگان حقوق پرداخت میکنند. پتروشیمی جم یکی از بازیگران مهم صندوق بازنشستگی کشوری است. بخشی از سرمایهی این صندوق در پتروشیمی جم متمرکز شده است. همینجا میتوانم به شما بگویم که در صندوق بازنشستگی کشوری، پربازدهترین عملیات اقتصادی متعلق به پتروشیمی جم است. ما روند رو به رشدِ سالهای گذشته را حفظ کردیم و ارتقاء دادیم و از حیث بازدهی داراییها و بازدهی آورده سهامداران، بهبودهای خیلی خوبی را دادیم. بخشی از درآمد و سودآوری پتروشیمی جم متعلق به صندوق بازنشستگی کشوری است که صرف بازنشستگان میشود. از این حیث چند کار را انجام میدهیم: ۱. کارآفرینی ۲. انجام صادرات و کمک به حوزه غذا و دارو ۳. اگر سودآوری خوبی داشته باشیم بازنشستگان را پوشش میدهیم. پس از هر حیث کاری میکنیم که مطلوب ذینفعان باشد و فکر میکنم که مجموعه پتروشیمی جم، یکی از مطلوبان ذینفعان است؛ از جمله بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشوری.
کارگران پتروشیمی جم در سالهای گذشته همواره به سطح نازل حقوقهای خود معترض و خواستار افزایش دستمزدها و حذف پیمانکاران بودهاند. به منظور حل مشکلات معیشتی کارگران، جذب نیروهای جدید و حذف پیمانکاران چه دستور کاری دارید؟
سال گذشته و امسال جذب نیروی خوبی داشتیم؛ هم در حوزه متخصصان و هم در حوزه کارگران. پتروشیمی جم در شرکتهای تابعه خود شرکتی برای تامین نیروی انسانی دارد. این شرکت حدود ۱۷۰۰ نیروی انسانی پتروشیمی را تامین میکند. به جرات میتوانم بگویم که شرکت تامین نیروی انسانی «جم صنعتکاران» یکی از بهترین شرکتهای تامین نیروی انسانی در حوزهی «پارس جنوبی» است و کارگران پیمانکاران دیگر درخواست دارند که وارد مجموعه جم صنعتکاران شوند اما از طرفی کسانی که در جم صنعتکاران کار میکنند هم خودشان را با کسانی مقایسه میکنند که پیش از این جذب پتروشیمی جم شدهاند.
یکی از کارهایی سختی که سال گذشته آن را شروع کردیم، رفع تبعیضهایی است که حاصل قوانین و تصمیمات مختلف هستند. تلاش ما در این مجموعه این است که تبعیضها را از حیز انتفاع ساقط کنیم. مجموعه جمع صنعتکاران و نیروهای کارگری پتروشیمی جم را اگر با سایر نیروهای پیمانکاری مقایسه کنیم، میفهمیم که وضعیت بهتری را دارند اما آنها خود را با نیروهای غیرپیمانکاری پتروشیمی جم مقایسه میکنند. آنها میخواهند که از نظر مزایای شغلی به سایر نیروهای شرکت نزدیک شوند. اساسا فلسفه وجودی یک شرکت تامین نیرو این است که هزینهها کاهش پیدا کند اما علیرغم اینها هیات مدیره پتروشیمی جم در تلاش است که تبعیضهای تاریخی که وجود دارد و ربطی به این دوره ندارند، را حل کند.
کارگران قراردادی پتروشیمیها همیشه خود را با همکاران مشمول مقررات نفت خود مقایسه میکنند و میگویند که چرا آنها باید چنین حقوقهایی دریافت کنند و ما نه. آیا تصمیم دارید که به نوعی فاصلهی بوجود آمده میان این دو گروه را جبران کنید؟
تبعیض؛ ریشههای مقرراتی دارد. گرچه پتروشیمی جم متعلق به مجموعه وزارت نفت نیست اما بالای ۲۰۰ نفر نیروی نفتی دارد. این عده از سالها قبل از مجموعههای وزارت نفت به پتروشیمی جم منتقل شدند. قاعدتا مقرراتی که شامل حال آنها میشود با نیروهای مشمول قانون کار متفاوت است؛ اما گروه دوم خود را با آنها مقایسه میکنند. اینکه این وضعیت پیش آمده، محصول تصمیم پتروشیمی جم نبوده است اما من در حکمی به مسئول مدیریت منابع انسانی اعلام کردم تا «آییننامه جامع حقوق و دستمزد» را تهیه کند، به دنبال آن هستم تا بتوانیم به سمتی حرکت کنیم که کمترین تبعیض را شاهد باشیم. هرچند از نظر من؛ برخی از این مقایسهها معالفارق است اما پتروشیمی جم در راستای مطلوب بودن برای ذینفعان، برای حمایت از نیروی انسانی خود از حیث فنی یکی از بهترینهای منطقه است و تبعیضها را رفع میکند.
مشخصا تا این لحظه چه اقداماتی را برای رفع تبعیض انجام دادهاید؟
از سال گذشته ۲ یا ۳ اقدام مهم انجام شدهاند. مثلا رفاهیات نیروهای کارگری را که در جم صنعتکاران کار میکردند، کاملا با رفاهیات کارگران پتروشیمی برابر کردیم؛ درحالیکه تا پیش از این دو رقم متفاوت پرداخت میشد؛ البته انجام این کار هزینه مالی بالایی را دارد اما چون مجموعه پتروشیمی جم ارتقای خوبی در تولید داشت، فرصت اجرای آن بوجود آمد.
در مورد رفع تبعیض میان نیروهای مشمول مقررات نفت و مشولان قانون کار چه چالشی وجود دارد؟
در حال حاضر پتروشیمی جم با چند نهاد قانونی مواجه است؛ از یک طرف قانون کار را داریم و از طرفی مقررات وزارت نفت؛ که به هر حال در مواردی تعارضاتی میان آنها بوجود میآید. اخیرا هم وزارت نفت بخشنامهای زده است که باید میزانی به حقوق نیروهای نفت اضافه شود اما در مورد مشمولان قانون کار به یکباره از اینگونه بخشنامهها صادر نمیشود. در نتیجه نیروهای کارگری احساس میکنند که میان آنها و نفتیها تفاوتی بوجود آمده است. مشکل اینجاست که در سطح کلان؛ دستگاههای مختلف در سیاستگذاری ناهماهنگ هستند و به صورت بخشی کار میکنند که ترکشهای آن را مجموعههای دیگر میخورند. به هرحال پتروشیمی جم در این حوزه کار میکند. خوشبختانه فردی در مقام مدیر منابع انسانی شرکت قرار گرفته است که سابقه خوبی در این زمینه دارد و با توانمندی، این موضوع را پیگیری میکند.
مردمی که در عسلویه و مناطق نزدیک به صنایع پتروشیمی مستقر در آن ساکن هستند، میگویند سهم چندانی از درآمدهای پتروشیمیها و سرمایهگذاری آنها ندارند. عموم آنها گلایه میکنند که پتروشیمیها از منابع طبیعی منطقه استفاده میکنند اما سهمی از درآمدهای خود را به شکل سرمایهگذاری در توسعه منطقه و برای ایجاد شغل هزینه نمیکنند. پتروشیمی جم برای حل این معضل چه کرده است؟
در بین تمام پتروشیمیهای منطقه، پتروشیمی جم مجموعهای است که بالاترین هزینه را برای مسئولیتهای اجتماعی انجام داده است. در عسلویه یک «شورای راهبردی» داریم که شرکتهای پتروشیمی عضو آن هستند اما مشارکت پتروشیمی جم در شورای راهبردی یکی از بهترینهاست. جدا از ماموریتهای شورای راهبردی، خودمان هم مستقیم در حوزه مسئولیتهای اجتماعی ورود میکنیم و عرصههای مختلفی را گشودهایم. در این راستا، کمیته مسئولیتهای اجتماعی را تشکیل دادیم. در حوزه مسئولیتهای اجتماعی در چند فقره کار میکنیم: ۱. کمک به محیط زیست. در این راستا، پاکسازی کرانه نایبند را در دستور کار قرار دادیم ۲. کمک به کارآفرینی و اشتغال ۳. کمک به زیرساختهای سلامت. سال گذشته دستگاه «سی تی اسکن» را برای بیمارستان عسلویه خریداری کردیم که این دستگاه در ایام کرونا، گرههای زیادی را باز کرد. در حال حاضر هم برنامهی کمک به افراد کم درآمد را در دستور کار داریم و کمکهایی را در شورای عالی راهبردی برای ساخت مدرسه و مراکز آموزشی و درمانی طرحریزی کرده و به اجرا گذاشتهایم. شورای راهبردی با کمک ۸ تا ۱۰ پتروشیمی در سال ۹۹، بودجه بیش از ۷۰ میلیارد تومانی را تعریف کرده است؛ البته این به غیر از بودجهای است که پتروشیمی جم مستقلا در منطقه هزینه میکند. طرح جدیدی را هم برای اجرا در منطقه تعریف کردهایم و بنا داریم به جای اینکه ماهی دست مردم بدهیم، ماهیگیری را به آنها یاد بدهیم. مثلا به دنبال این کار هستیم که هر پتروشیمی تعدادی از افرادی را که مستعد هستند، برای تحصیل در دانشگاههای مختلف بورسیه کند. اگر هر یک از این پتروشیمیها ۱۰ نفر را بورسیه کنند، سالیانه ۱۵۰ نفر وارد دانشگاههای مطرح کشور میشوند و طبیعتا زمانی که فارغ التحصیل شوند، جذب پتروشیمیها میشوند. این امر به توسعه دانش نیروی انسانی کمک میکند و نیروهای مستعد را برای کار در پتروشیمیها آماده میکند.
با این حال آنچنان که باید به رفع فقر و بیکاری در منطقه کمک نشده است و همچنانی کاستیهای توسعهای وجود دارد.
موضوع این است که در منطقه عسلویه میلیاردها دلار در مناطق مختلف پارس جنوبی سرمایهگذاری شده است اما کمتر به حوزههای مهم مانند بهداشت و درمان، آموزش و فرهنگ توجه شده است و این حوزهها قطعا مغفول واقع شدهاند. درست است که پتروشیمی جم خود را به انجام مسئولیتهای اجتماعی متعهد دانسته است اما پرواضح است که توسعه منطقه جزء تعهدات حاکمیتی است و دستگاههای مختلف حاکمیتی باید به گونهای برنامهریزی کنند، که مردم به آن دست یابند. درست است که پتروشیمی جم هم نسبت به این موضوع بیتفاوت نیست؛ اما عملیات این شرکت کفاف نیازها و تقاضای مردم منطقه را نمیدهد. با این همه پتروشیمی جم در حوزه مسئولیتهای اجتماعی در منطقه پیشرو است. همین حالا سهمی از درآمدهای پتروشیمیها به حوزه محیط زیست اختصاص مییابد که باید پیگیری شود که دستگاههای متولی محیط زیست برای مردم منطقه چه کردهاند. نمایندگان هم این موضوع را پیگیری میکنند. در کل من به عنوان مدیرعامل پتروشیمی جم به فعالیتهای این شرکت نگاه ملی دارم و معتقدم که مردم منطقه باید در فرایندهای اقتصادی و خلق ارزش حضور داشته باشند و دیده شوند؛ اما پتروشیمیها مسئول توسعه منطقه نیستند و مسئول مسئولیتهای اجتماعی خود هستند. بنابراین توسعه زیرساختهای منطقه یک امر حاکمیتی است. متاسفانه یک عده فکر میکنند که پتروشیمیها باید زیرساختهای منطقه را بسازند؛ درحالیکه مجموعههای اقتصادی دیگر هم در منطقه حضور دارند اما بررسی کنید که آنها چه میزان هزینه کردهاند و پتروشیمی جم و مجتمعهای پتروشیمی دیگر چه میزان.