عکس جهان پهلوان تختی؛ تنها چیزی که از مرام و مسلک او در نسل امروز باقی مانده است

به گزارش ایلنا، ما ایرانی ها به احساساتی بودن شهره ایم. البته خصوصیات منحصر دیگری هم داریم که شاید منشأ آن از همین احساسات عموما غالب بر منطقمان باشد. برای همین است که پیش از آن که به دنبال بار معنایی کلماتی مثل اسطوره، پهلوان، جوانمرد و اصطلاحاتی از این دست باشیم، به دنبال یک ما به ازای بیرونی هستیم که مصداق این کلمات در رفتار و وجهه او نمایان باشد. یا به شکل بهتر می توان گفت به جای ارائه تئوریک معنی این کلمات، با مثال زنده به آن معنی می بخشیم.

***

سوای این خلق و خویی که به درست یا اشتباه بودنش کاری نداریم، تختی مصداق بارز یک پهلوان و یک جوانمرد بود. کسی که شاید به دلیل معاصر بودنش خیلی برایمان غیر ملموس نباشد و البته برخی اغراق ها و بزرگنمایی ها (مانند نسبت دادن مسائل کذب به او) باعث شده نسبت به چیزی که باید از آن در اختیارمان قرار می گرفت کمی دست نیافتنی تر به نظر برسد.

تختی با همه اسطوره های از جنس خود که نقل محافل و داستان ها و افسانه ها هستند، تفاوت بزرگی دارد. و آن واقعی بودنش است. او از جنس مردم و در کنار مردم بود. مثل آنها زندگی می کرد و جلوی چشمشان بود. همین باعث می شد حداقل مردمی که هر روز او را از نزدیک می دیدند، تختی شدن را افسانه ندانند و هر کدام حداقل به اندازه خود چیزهایی از او بیاموزند که شاید حلقه گمشده جامعه امروزی ما باشد.

البته در ورزش و در بین مشاهیر چهره های فراوانی بودند که بعد از مرگشان با اغراق و بزرگنمایی، چهره اسطوره به خود گرفتند ولی این که تختی در زمان حیات خود به چنان محبوبیتی رسیده بود که حاکمیت وقت آن را برای خود خطرناک میدید و به دنبال حذف او از صحنه اجتماع و از دل مردم شد، او را از سایرین متمایز میکند. حتی شائبه هایی در مورد مرگ او به گوش می رسد که شاید تصدیق چنین جریانی باشد. البته گذر زمان نشان داد که چهره هایی مثل او به این راحتی حذف نخواهند شد.

***

اگر امروزه به دنبال یک تصویر از تختی باشیم که آینه تمام نمای شخصیت او برای نسل جدید باشد باید به سراغ کدام تصویر برویم؟ تصویر سر خم نکردنش مقابل محمدرضا پهلوی هنگام دریافت مدال؟ تصویر او روی سکوی المپیک؟ تصویری که در حال بوسیدن دست مادر است و یا گونی بزرگی که به دست گرفته تا برای آسیب دیدگان زلزله کمک های مردمی جمع آوری کند؟ هیچ کدام از این تصاویر به تنهایی پاسخ گوی یک معرفی جامع و کامل از تختی نیست و شاید بهترین تعریف از او نام خودش باشد که مجموعه صفات انسانی و پهلوانی را در خود جای داده است. تصویری که در بین هزاران ورزشکار امروزی (بلاخص بین مشاهیر) شاید به ندرت بتوان یکی از آن ها را یافت.

***

بازهم به هفدهم دی ماه رسیدیم و باز هم یادمان افتاد جهان پهلوانی بود که حداقل (یا شاید حداکثر) سالی یک بار برای او بزرگداشت می گیریم، بدون آن که بیاندیشیم هدف تختی جا انداختن چه پس زمینه ای در دل ورزش بوده که جوانمردی و پهلوانی حداقل باید هدف اصلی آن باشد؟ چقدر سعی کردیم تختی و مرام و مسلک او را به نسل جدید بیاموزیم که از بد حادثه قهرمانان امروزی شان پورشه سوار می شوند و حوصله ای برای پرداختن به خیل مشتاقان خود ندارند؟ به راستی چه شد که از تختی به جایی رسیدیم که هر روز باید یک نفر پیدا شود تا برای گرفتن مجوز بازی یکی از چهره های ملی ورزش ما که به خاطر تخلفات غیر اخلاقی گوناگون ممنوع الفعالیت شده ریش گرو بگذارد؟ چه به روزمان آمده که دوشنبه شب هر هفته (پیشتر در برنامه نود و حالا در فوتبال برتر) باید منتظر بنشینیم و ببینیم این بار نوبت چه کسانی است که از پشت خط تلفن به جان هم بیافتند. بهتر که نگاه می کنیم میبینیم از تختی به جز یک سالگردی که هر سال برگزار میکنیم و مجمسمه ای که از او در میدان تجریش ساخته ایم، فقط یک عکس سر در ورزشگاه ها از او باقی گذاشته ایم و نسلی پرورش داده ایم که دقیقا عکس او هستند.

سعید رضی‌پور