پرونده های بین المللی فوتبال و اتاق حل اختلاف فیفا (DRC)
عدم آگاهی از قوانین و مقررات نقل و انتقالات و تخصصی بودن حوزه حقوق ورزش و فوتبال یکی از معضلاتی است که تاکنون گریبانگیر باشگاه ها و بازیکنان و مربیان در ایران بوده است
به گزارش ایلنا، در سال 2001 فیفا (نهاد بین المللی حاکم بر فوتبال) مبادرت به تاسیس مرجعی به نام اتاق حل اختلاف (Dispute Resolution Chamber یا به اختصار "DRC") نمود. اتاق حل اختلاف یا DRCبه اختلافات ناشی از مقررات نقل و انتقالات و وضعیت بازیکنان فیفا (RSTP) رسیدگی می نماید؛ مقرراتی که آخرین نسخه آن در 27اکتبر2017 به تصویب کمیته اجرایی فیفا رسیده و از 1 ژانویه2018لازم الاجرا گردیده است. اتاق از زمان تاسیس خود تا به امروز نقشی فعال در حل و فصل اختلافات بین المللی فوتبالی داشته و در هزاران پرونده اختلاف فوتبالی رای صادر نموده است که بسیاری از آن هادر وبسایت فیفا قابل دسترسی هستند. در واقع،DRCیکی از ارکان حل و فصل اختلافات فیفا است که متشکل از تعداد مساوی نمایندگان بازیکنان و باشگاه ها می باشد (یک رئیس، یک نایب رئیس و 26 عضو که به تعداد مساوی نمایندگی باشگاه ها و بازیکنان را بر عهده دارند) و مطابق بند 2 ماده 46 اساسنامه فیفا، کمیته وضعیت بازیکنان فیفا (FIFA PSC) مسئولیت عملکرد آن را بر عهده دارد. شایان ذکر است که رسیدگی به اختلافات مربیان و باشگاه ها یا فدراسیون ها و همچنین اختلافات باشگاه ها با یکدیگر در بعد بین المللی در صلاحیت کمیته وضعیت بازیکنان (PSC) می باشد.
DRCدر حال رسیدگی به پرونده های بسیاری می باشد که تعدادی از این اختلافات مربوط به باشگاه های کشور ما بوده اند.بخش عمده آرای این نهاد در وبسایت فیفا منتشر می گردد و تاکنون رویه قضایی منسجم و قابل ملاحظه ای را شکل داده است. بیشترین پرونده های ارجاع شده به DRC اختلافات ناشی از قراردادهای حرفه ای فوتبال میان بازیکنان و باشگاه ها بوده است که فسخ یکجانبه ی این قراردادها از سوی هر یک از طرفین (که عمدتا از سوی باشگاه ها صورت گرفته)موضوع اصلی این اختلافات می باشد. صلاحیت DRC رسیدگی به اختلافات میان بازیکنان و باشگاه ها در بعد بین المللی و همچنین اختلافات فیمابین باشگاه ها در رابطه با حق آموزش (Training Compensation) و مکانیزم همبستگی (Solidarity Mechanism) می باشد. مقررات حاکم بر رسیدگی های اتاق حل اختلاف فیفا عبارتست از اساسنامه فیفا، مقررات نقل و انتقالات و وضعیت بازیکنان، کلیه ی سازوکارهای مرتبط، قوانین موجود در سطح ملی و نیز ویژگی های خاص ورزشی.شایان ذکر است که آراء این مرجع حل و فصل اختلاف،در مرجع داوری بالاتر یعنی دیوان بین المللی داوری ورزش (CAS) قابل استیناف می باشندو این امر در اساسنامه فیفا به رسمیت شناخته شده است. با این حال رویه ی قضایی دیوان بین المللی ورزش نشان داده است که این دیوان در اغلب آرای خود تصمیماتفیفا را مورد تایید قرار می دهد.
شاید در بادی امر مقررات نقل و انتقالات و موضوع فسخ یکجانبه مساله ای ساده به نظر برسد، لیکن پرونده های بسیار زیادی که در این رکن فیفا مطرح شده بیانگر پیچیدگی و ظرافت های حقوقی در زمینه قراردادهای فوتبال است. پیچیدگی هایی که تنها بر حقوقدانان فعال در عرصه قراردادهای حرفه ای فوتبال آشکار است. به هر ترتیب،عدم آگاهی از قوانین و مقررات نقل و انتقالات و تخصصی بودن حوزه حقوق ورزش و فوتبال یکی از معضلاتی است که تاکنون گریبانگیر باشگاه ها و بازیکنان و مربیان در ایران بوده است و باعث گردیده تا ذینفعان جامعه فوتبال متحمل ضررهای مادی و معنوی فراوانی شوند.شاهد این مدعی پرونده های بسیاری است که منجر به صدور رای علیه باشگاه های ایرانی و خسارات هنگفت مالی به منابع آن ها گردیده است و همچنان نیز پرونده های متعددی مربوط به باشگاه های ایرانی در این نهاد بین المللی مطرح می باشند.با عنایت به مطالب فوق الذکر، آگاهی از مقررات بین المللی و رویه قضائی می تواند در کاهش تعداد پرونده ها و کسب نتیجه مطلوب در دادرسی های بین المللی نزد فیفا نقش بسزائی داشته باشد.
دکتر مهرداد محمدی
عضو کمیته وضعیت فدراسیون فوتبال