تحلیل صنعت گردشگری ایران در سایه کرونا و ضرورت گردشگری مسئولانه و پاک

در این نشست خبری که با حضور اهالی رسانه و خبرگزاری‌های مطرح کشور به صورت از راه دور برگزار گردید، علی طالشی، کارشناس حوزه‌ی گردشگری و مدیرعامل مجموعه‌ی اتاقک در این رویداد در طی سخنرانی ابتدایی خود ضمن اشاره به اهمیت صنعت گردشگری در رشد و توسعه‌ی جامعه و عدالت اجتماعی و توزیع ثروت گفت: «از اوایل دهه‌ی 80 در کشور که مردم با گردشگری محلی و داخلی به واسطه‌ی تورهای تفریحی و ظهور اینترنت آشنا شدند و به واسطه‌ی ظهور اماکن اقامتی کوچک همچون بومگردی‌ها، دیگر مقاصد گردشگری منحصر به سواحل شمال و جنوب و شهرهای بزرگ نیست، بلکه کم‌کم اقتصادی شکل گرفته که تبدیل به شریان‌ها، رگ‌ها و مویرگ‌های رشد اقتصادی در جوامع کوچک و محلی شد.

این جریان اقتصادی که به نوعی سرریز درآمد مناطق شهری و پردرآمدتر به مناطق کمتر توسعه یافته و روستایی بود، با خود نه فقط درآمد برای جوامع محلی و کسب‌وکارهای مستقر در آنها فراهم کرد بلکه به عدالت اقتصادی و توسعه مناطق کمتر توسعه یافته، احیای جوامع محلی، مهاجرت معکوس و حفظ محیط زیست کمک کرد.»

وی در زمینه‌ی اثرات کلی کرونا بر جامعه و اقتصاد محلی و کوچک گردشگری گفت: «امروز همه‌ی ما در خانه‌ها و محل کارهایمان در شهرها، از عوارض مبارزه با کرونا در امان نبوده‌ایم. از بیماری که متاسفانه جان هزاران نفر از هموطنان ما را گرفته تا بیکاری و مشکلات اقتصادی و استرس‌های تنهایی و سفر نرفتن. اما آن وجهه از اثرات کرونا که هنوز از معرض دید اکثر ما پنهان مانده، اتفاقی است که برای میلیون‌ها ایرانی شاغل در کسب‌وکارهای کوچک گردشگری در شهرهای کوچک و روستاها افتاده و آسیب‌هایی است که به آنها خورده است. حتی پس از واکسیناسیون گسترده و کاهش ابتلا به کرونا هم صنعت گردشگری تا سال‌های سال تحت تاثیر ویروس کرونا خواهد بود و عادات سفر هیچگاه به قبل باز نمی‌گردند. به همین دلیل اگر همین امروز تمامی مسئولین، کارشناسان و کسب‌وکارهای بزرگ ملی، برای آن اقدامی نکنند، باید منتظر فاجعه‌ای بزرگ در کشور بود ولی از طرفی دنیایی از فرصت‌ها در سایه‌ی تغییر عادات سفر همچون تغییر اجباری از گردشگری بین‌المللی به داخلی و سفرهای نزدیک ایجاد شده است که می‌توان در سایه‌ی آنها رشد گردشگری را شاهد باشیم.»

در ادامه‌ی برنامه، مدیرعامل اتاقک اقدام به ارائه‌ی آماری از کرونا و گردشگری و پلتفرم اتاقک به عنوان بزرگترین فعال رزرو اقامتگاه‌ها در ایران داد که نمایانگر روندهای گذشته و فعلی و آینده‌ی کرونا در جهان و ایران بود: تمایل مردم به خرید آنلاین که به صنعت گردشگری هم وارد شده، گردشگری داخلی به جای گردشگری بین‌المللی، تکثر و تعدد سفرهای کوتاه به جای سفرهای بلند و فصلی، تمایل مردم به سفرهای به مناطق نزدیک (سفر به نزدیک یا Go Near)، استفاده از ماشین شخصی به جای هواپیما و قطار و اتوبوس، افزایش سفرهای برنامه‌ریزی نشده و یا برنامه‌ریزی شده در زمان کم، تمایل به استفاده از پلتفرم‌های رزرو جا و اماکن اقامتی به هدف افزایش ضریب اطمینان از بهداشت سفر، سفر به مناطق متنوع‌تر و دوری از مراکز شهری، از اتفاقاتی است که در صنعت گردشگری در حال وقوع است.»

وی به رشد سفر در اواسط اردیبهشت و شهریورماه در پلتفرم اتاقک به اماکن اقامتی اشاره کرد که البته آن را جایگزین سفرهای بین‌المللی و همچین تغییر ذائقه مردم به خرید آنلاین برشمرد و خاطر نشان کرد که نمی‌توان آن را به عنوان شاخص رشد سفر در کشور اندازه‌گیری کرد. وی در این زمینه گفت: «به زودی چه بخواهیم چه نخواهیم، شاهد انفجار سفر در کشور و به خصوص نوروز 1400 خواهیم بود که در آن هم همچنان کرونا با ماست و باید برای توزیع سفر به جای مناطق توریستی عادی به مناطق متنوع‌تر، آموزش سفر مسئولانه و حفظ بهداشت و نظارت بیشتر آماده شویم که نقش پلتفرم‌های گردشگری همچون اتاقک در این زمینه حائز اهمیت و تاثیرگذار خواهد بود.»

در ادامه شهاب شهوازیان، مدیر بازاریابی پلتفرم اتاقک به اقدامات نوآورانه و خلاق این سامانه در طی بحران کرونا اشاره کرد و گفت: «مردمی که از طریق پلتفرم‌ها سفر و مقصد گردشگری خود را انتخاب می‌کنند، به بهداشت و رعایت پروتکل‌ها حساسیت بیشتری دارند و بنابراین از اقدامات موثر اتاقک که می‌تواند کمک و یا فرهنگ‌سازی و الگو برای شرکت‌ها سازمان‌های مسئول و سفر مسئولانه و پاک باشد، افزایش نظارت و آموزش‌هایی است که هم به میزبانان و هم مهمانان برای حفظ پروتکل‌های بهداشتی مبارزه با کرونا در سفر داده شد. در این زمینه کمپین اتاقک پاک راه‌اندازی شد که در آن با سخت‌گیری‌های گسترده، گواهینامه اتاقک پاک به برخی اماکن اعطا شد و مردم نیز می‌توانند با اعتماد کامل از این اماکن استفاده کنند.»

وی همراهی میزبانان و مالکان اماکن اقامتی و گردشگری همکار اتاقک را بسیار شاخص و برجسته دانست و فاصله انداختن بین رزروها، هزینه کردن برای محصولات ضدعفونی، اجاره ندادن اتاق‌های مختلف یک مجتمع یا مجموعه به افراد مختلف، اجازه نظارت و بررسی از طرف اتاقک برای حفظ استانداردها و همینطور گزارش‌های مردمی و مسافران را عواملی دانست که نزدیک به 90 درصد مسافران از رعایت نکات بهداشتی در سفرها راضی باشند و پس از تماس با تک‌تک مسافران و میزبانان در هفته‌های بعد از سفر، حتی یک مورد از آلودگی میزبان یا مهمان به کرونا به علت سفر و در جریان آن از طریق پلتفرم اتاقک گزارش نشده است.

وی مسئولیت اجتماعی پلتفرم‌های گردشگری را در این شرایط بسیار حائز اهمیت دانست و از ارائه‌ی بیش از 1 میلیارد تومان هدیه به هزاران کاربران اتاقک در طی کمپین «سفر به وقتش» به عنوان نمادی از آن خبر داد که در طی آن از کاربران خواسته شده بود بابت سفر نرفتن و به جای آن در زمان مناسب‌تر سفر رفتن، هدیه دریافت کنند.

امیر شیبانی، مدیر محصول اتاقک نیز از سرمایه‌گذاری گسترده این پلتفرم در توسعه‌ی محصول و امکانات آن در شرایطی خبر داد که صنعت گردشگری در زیان بوده و بسیاری از کسب‌وکارهای مرتبط اقدام به تعطیلی یا تعدیل نیروهای خود کردند و در این شرایط این سرمایه‌گذاری و توسعه باعث شده این پلتفرم بتواند در آینده و با افزایش شدید سفرها پس از کرونا، پاسخگوی نیاز مسافران و میزبانان به صورت نظارت شده و بهداشتی باشد.

از اتفاقات دیگر این کنفرانس خبری، رونمایی از مسابقه‌ی فیلم کوتاه موبایلی بوم توسط پلتفرم اتاقک بود که در جریان آن قرار است، با هدف حمایت از میزبانان و مالکان اماکن اقامتی و بومگردی در سراسر کشور، تا آخر مهرماه برگزار شود.

پژمان فخاریان، مستندساز و کارگردان و برنده‌ی جشنواره‌ی نیویورک و رئیس هیات داوران این مسابقه، حضور و همراهی برترین فیلمسازان و کارگردان و اساتید کشور در کنار ده‌ها فعال گردشگری و تولید محتوا به عنوان هیات انتخاب را اقدامی بسیار نوآورانه و جذاب در کشور برای ایجاد و نشاط و شادابی در گردشگری آسیب دیده از کرونا و مردم تشنه‌ی سفر برشمرد و گفت: «قرار است به لطف جوان‌های خلاقی که یک گوشی هوشمند دارند و با آموزش‌هایی که به رایگان ارائه می‌شود، نه تنها مردم را به صورت مجازی در حال و هوای سفر قرار دهیم و از طرفی به کشف استعدادهای فیلمسازی کمک کنیم، بلکه قرار است داستان و روایت و قصه‌های میزبانان و مالکان خانه‌های اقامتی و بومگردی ایران در سطح ایران و جهان روایت شود که برای تشویق به این امر جوایز متنوعی از سوی اتاقک در نظر گرفته شده است.»

در پایان این برنامه که در استودیو ایده‌پردازان به عنوان حامی برگزار شد، از پوستر رسمی مسابقه‌ی فیلم کوتاه موبایلی بوم رونمایی گردید که علاقه‌مندان برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد آن می‌توانند به سایت این مسابقه به آدرس BoomFestival.ir مراجعه کنند.