اسرافیل شیرچی:
نقاشی به نیازهای درونی من پاسخ نمی‌داد
آنانی که مبانی و پایه هنرهای تجسمی را نمی‌دانند کار بسیار مشکلی دارند، شاید این دوستان برای خلق اثری فاخر با تاسی از مکاتب گوناگون چند نمونه کار انجام دهند اما بعد از مدتی باشکست مواجه می‌شوند.
نمایشگاه خوشنویسی «اسرافیل شیرچی» پنجم دی ماه با حضور جمعی از اهالی فرهنگ و هنر در نگارخانه اصلی فرهنگسرای نیاوران گشایش یافت و تا امروز با استقبال زیادی از سوی علاقمندن مواجه شده است.
به گزارش ایلنا، اسرفیل شیرچی هنرمند صاحب نام حوزه هنرهای تجسمی کشور که با سبک ویژه خوشنویسی در آثارش همواره در این حوزه اثرگذار بوده همزمان با برگزاری این نمایشگاه به سوابق کاری خودش، دلیل تمایل به هنر خوشنویسی و خطاطی و همینطور شرایط حاکم بر جامعه هنری خصوصا در هنرهای تجسمی اشاره کرد.
شیرچی با اشاره به علت گرایش خود به خوشنویسی گفت: من از دوران کودکی به دلیل لکنت زبانی که داشتم به نقش روی آوردم و حرف‌های درونم را به صورت خط روی کاغذ پیاده می‌کردم. این خطوط آرام آرام موسیقایی شد و جان گرفت و کم کم در دوران تحصیلیم آن خطوط به صورت‌های هم کلاسی‌هایم تبدیل شد. در واقع روستایی که در آن بزرگ شدم تاثیر بسیار خوبی در آنتومی و ریتم حرکات داشت. من همیشه از رنگ و لعاب اقلیمم در کار‌هایم استفاده می‌کردم و می‌کنم. در دوران کودکی علاقه زیادی به نقاشی داشتم و اولین کار نقاشی رنگ روغن که من هنوز آن کار امپرسیونیستی را دارم سال ۵۷در رابطه با پیرمردی بود که به درخت کهن بی‌برگی تکیه داده و با دست دارد به نهالی اشاره می‌کند که در حال روییدن است. در آن دوران احساس کردم که نقاشی به نیازهای درونیم آن طور که می‌خواهم پاسخ نمی‌دهد به همین دلیل به شعر و ادبیات وخطاطی گرایش پیدا کردم و متوجه شدم هنر خطاطی و نوشتن آثار بزرگان ادبیات فارسی خلسه خوبی را در من ایجاد می‌کند. البته همیشه از مبانی نقاشی استفاده خوبی کرده‌ام و اقلیمی که در آن رشد کرده‌ام نیز اثرات خوبی برای من داشته است.
وی در پاسخ به سوالی در ارتباط با تحلیل هنر خوشنویسی از دهه‌های ۴۰ به بعد اظهار کرد: به نظر من استادان خوبی در هنر خطاطی بودند همچون برادران میر خانی، کاوه فرزین خط و… که پایه‌های انجمن خوشنویسان ایران را در سالهای ۴۷ و ۴۸ بنا کردند و باید گفت به هر حال یک اتفاق خوبی رقم خورد و این مهم باعثگردید یک عده از سرآمدان این هنر روانه شهرستان‌ها شوند که از جمله این سرآمدان می‌توان به استاد غلام حسین امیر خانی اشاره کرد. ایشان هر ماه به یک استان سفر می‌کرد من در سال ۵۶ اولین بار این استاد ارزشمند را در مازندران دیدم. نگاه ژرف عمیق ایشان به هنر من که در آن دوران ۱۵ سالم بیشتر نبود باعثهدایت من به هنر خوشنویسی گردید. در آن زمان بحثآکادمیک هنر خطاطی تازه رواج پیدا می‌کرد.
این هنرمند تصریح کرد: بعد از انقلاب بعضی هنر‌ها دچار ایستایی شده بودند به دلیل عدم همخوانی با فضا و موقعیت ایجاد شده اما هنر خوشنویسی به خاطر ریشه و قدمتی که در تاریخ داشت در بین مردم رسوخ بیشتری پیدا کرد و به خاطر پیوندی که با ادبیات و قرآن داشت در سالهای ۵۹ و ۶۰ باعثگردید انجمن خوشنویسان گسترده شود و اساتید آن موقع دایره فعالیت را گسترده کنند و و باعثشد علاقمندانی چون ما به انجمن خوشنویسان رفت و آمد پیدا کنیم و خیلی زود اکثرمان مدرس نیز شدیم. من در سال ۶۲ مدرس انجمن شدم. این اتفاق باعثشد در دهه ۶۰ تا ۷۰ مردم در هر جا که بودند یک قلم و مرکب و یا یک کتاب که توسط انجمن خوشنویسان چاپ می‌شد را در خانه داشته باشند. در واقع به اعتقاد من به خاطر پشتوانه مدیریتی قوی و جوان و اهداف آرمانی که انجمن خوشنویسان داشت آن سال‌ها، انجمن بسیار قوی بود و اهدافش را به خوبی پیش می‌برد و این مهم به علت بذری که بود که در سالهای قبل آن توسط امثال امیرخانی‌ها پاشیده شده بود. با بیشتر شدن مدرسان انجمن خوشنویسان در واقع برگزاری نمایشگاه‌ها آغاز شد و از سال ۷۰ تا ۸۴ به این طرف دوران شکوفائی انجمن آغاز گردید که شاهد عرضه کتاب‌های خوب خوشنویسی در سطح گسترده‌ای بودیم.
اسرفیل شیرچی افزود: ما بعد از سال ۸۴ متاسفانه انجمن دچار رخوت و رنگ پریدگی شد که علت اصلی جابجایی مدیران انجمن و مسایل حاشیه‌ای بود که استادان ما به آن پرداختند و این باعثشد که خط و هنر خطاطی دچارخسران و زیانی شود که به عقیده من در طول تاریخ تا به حال تجربه نکرده بود. انجمن نتوانست خود را با معاصر بودن و تکنولوژی نوینی که در نسل فرزندان نوخیز معاصر که به ابزار ارتباط عمومی وصل هستند هماهنگ کند و با اصرار بر تفکراتی مثل اینکه اگر مثلا نستعلیق یا شکسته ننویسید خطاط نیستید، ضرر‌های زیادی به خود وارد کرد. عدم هماهنگی انجمن با نسل جوان فاصله‌ای ایجاد کرد که باعثایجاد فضای رنگ پریدگی در جامعه شد. جبران این فاصله به عقیده من مدیریت بسیار قوی می‌طلبد و اگر این مهم اتفاق نیافتد خط به سمتی که نباید برود میل پیدا می‌کند. انجمن باید خودش را وفق بدهد جوانان معاصر امروزی به یمن تکنولوژی که در اختیار دارند ارتباطات بسیار گسترده تری پیدا کرده‌اند.
شیرچی درک و فهم مبانی هنرهای تجسمی را بسیار لازم بیان کرد و گفت: به نظر من آنانی که مبانی و پایه هنرهای تجسمی را نمی‌دانند کار بسیار مشکلی دارند، شاید این دوستان برای خلق اثری فاخر با تاسی از مکاتب گوناگون چند نمونه کار انجام دهند اما بعد از مدتی باشکست مواجه می‌شوند. به نظرم آن بخشی از نسل جوان که آگاهانه دارد کار می‌کند و مبانی و مفردات خط را یاد گرفته و به قولی یک دستش به حوض صفویه ست و دست دیگرش به مدرنیه موفق‌تر از کسانی هستند که ناآگاهانه کار مدرن می‌کنند. برای مدرن کار کردن باید اطلاعات دقیقی از هنر کلاسیک داشته باشید شاید اتفاقاتی بدون آگاهی از هنر کلاسیک در خلق اثر بیافتد اما برای پیشرفت باید با آثار قدما آشنا شد.
این هنرمند نسل جوان را بسیار باهوش و دانا توصیف کرد و افزود: من به نسل جوان بسیار امید دارم چرا که این نسل متصل است به دانائی‌ها و دریای بی‌کران تصویر‌ها، رنگ‌ها، آنالیز‌ها طراحی‌ها و… و به راحتی می‌تواند در فضای مجازی از اتفاقات و آثار صد‌ها نمایشگاه در جهان قرار بگیرد چیزی که در دوران ما نبود. در آن زمان تنها مرجع من دو تا کتاب بود که یکی از آن‌ها کتابی بود با نام نقاشی نوین که تمام نقاشی‌ها را در آن در اندازه بسیار کوچکی می‌دیدم و وقتی همان کار‌ها را از نزدیک می‌دیدم لذت دیدن کار چند برابر می‌شد و چیز‌های زیادی یاد می‌گرفتم.
وی دلیل کم برگزار شدن نمایشگاه‌های گروهی خط توسط اساتید خطاطی را عدم همدلی بین اساتید می‌داند و می‌گوید: جدایی در خط ایجاد شد که شاکله آن مدیریت است. سال‌ها پیش برادران امیر خانی بر وحدت استوار بودن و با هم بودن اما متاسفانه تفرقه‌ای که در این چند سال ایجاد شد باعثاتفاقات ناسالمی در این حوزه گردید. تفرقه تا درست شود یا باید نسلی بگذرد یا نسلی باید تجربه کنند و یا نسلی باید بپذیر که مثلا من باید در کنار استاد محمد احصائی یا کرمعلی شیرازی کار کنم. این‌ها آدم‌های خوب روزگارند. اصولا کار اشتراکی و اجتماعی خیلی هنر‌ها را پیش می‌برد و متاسفانه در هنر خطاطی برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی کم اتفاق می‌افتد و منهای کاذبی که در وجود بعضی‌ها هست اجازه برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی را نمی‌دهد.
شیرچی در ادامه اظهار کرد: اصولا نمایشگاه خارج از کشور با استقبال خوبی مواجه می‌شود. من جز اولین نفراتی هستم که بین سالهای ۹۴ تا ۹۸ نمایشگاه‌های زیادی در اروپا برگزار کردم. به هر حال بخش بزرگی از جامعه هنری در دنیا کار‌هایم را دیده‌اند و من فکر می‌کنم آن‌ها به هنر ایرانی به دیده احترام و عزت نگاه می‌کنند و سعی می‌کنند از مجموعه‌های نقاشی خط و یا هنرهای دیگر استفاده کنند چرا که روح تغزلی که در آثار خاصه ایرانی‌ها هست و تخریب نشده برای آن‌ها حال خوبب را ایجاد می‌کند مثل خط شکسته نستعلیق و دیگر خط‌ها.
وی در پایان گفت: من برای چهارمین بار است که در فرهنگسرای نیاوران نمایشگاه برگزار می‌کنم و این فرهنگسرا را به خاطر معماری بی‌نقص آن و فضای دوست داشتنیش بسیار می‌پسندم. شما می‌توانید مجموعه‌ای از کار‌های مختلف را در این فرهنگسرا برگزار کنید که این بسیار ارزشمند است.
نمایشگاه خوشنویسی «اسرافیل شیرچی» ۵ دی ماه در فرهنگسرای نیاوران با نمایش ۸۳ اثر از این هنرمند شهیر ایرانی گشایش یافت و علاقمندان جهت بازدید از این نمایشگاه می‌توانند به فرهنگسرای نیاوران واقع در انتهای خیابان پاسداران، مقابل پارک نیاوران مراجعه کنند. این نمایشگاه تا۱۷ دی ماه، هر روز از ساعت ١٠ تا ١٩(روزهای تعطیل ١۴ تا ١٩) میزبان علاقمندان است.
