انزلی بهشت واردات یا منطقه ای برای صادرات؟
در سه ماهه نخست سال۱۴۰۳ بیش از ۳۰۸ هزار تن کالای اساسی از طریق مجتمع بندری انزلی به کشور وارد شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۰ درصد رشد را نشان میدهد.
ایلنا؛ بندر انزلی دومین بندر مهم و دهمین بندر پرتردد کشور است، این بندر مهم‌ترین بندر دریای خزر محسوب می شود، هر چند نزدیکی به استان‌های صنعتی همجوار در نگاه اول نوید توسعه اقتصادی و اجتماعی میدهد و قرار بر این بود تا این بندر به عنوان هاب توسعه ای تعاملات اقتصادی میان ایران و اوراسیا باشد اما این پیش‌بینی‌ها محقق نشد و به نظر می رسد این بندر به ایستگاهی برای واردات تبدیل شده است.
بر اساس گزارش ها در ۹ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲، ۱۴۰ کشتی و ۴۷۸ هزار و ۳۰۸ تن کالای خارجی وارد شده است و تولیدکنندگان به همین میزان واردات از چرخه اقتصادی کشور بازماندند.
سهم اندک کالاهای ایران از بازار روسیه
هر چند روسیه، می‌توانست میزبان بسیار خوبی برای تولیدات ما به حساب بیاید و در اختیار کالاهای ایرانی قرار گیرد، اما متاسفانه فرصت ما در این بازار هم از دست رفته است.
بر اساس آمارها سرمایه‌گذاران نیز علاقه چندانی به حضور در منطقه آزاد انزلی ندارند و اغلب به دنبال سرمایه‌گذاری‌های زودبازدهی نظیر ساخت مال‌ها و مراکز تجاری، هستند و به نظر می رسد برای بهبود اوضاع باید نگرش ها، مدیریت ها و انتخاب‌ها اصلاح شود تا نگاه به مناطق آزاد به عنوان مبدائی برای واردات کالا تغییر کند.
فقدان زیرساخت‌های لازم
عدم وجود تجهیزات زیرساختی لازم در بندر انزلی می‌تواند به عنوان مهم‌ترین معضل این شهر به شمار رود بر اساس بررسی‌ها ساخت این تجهیزات ده سال به طول می‌انجامد و متاسفانه منطقه آزاد انزلی هر روز شاهد پسروی است که همین مسئله باعث ناامیدی مردم نیز شده است.
افزایش رانت در منطقه آزاد انزلی
متاسفانه رانت در این منطقه به بیشترین میزان خود رسیده است به گونه‌ای که عده‌ای با استفاده از امکاناتی که دارند در صددند تا گیلان را به منطقه آزاد تبدیل کنند تا از این طریق سودهای کلانی ببرند که همین موضوع باعث اختلاف‌های حقوقی در مورد زمین‌های اطراف و همجوار این منطقه نیز شده است.
همچنین آمار بیکاری در شهرستان انزلی علی رغم وجود منطقه آزاد به بیشترین حد خود رسیده است این در حالی است که هر منطقه آزاد یک ماموریت ویژه دارد که باید بیشتر از بقیه سیاست ها به آن بپردازند اما منطقه آزاد انزلی برخلاف وظایف تعیین شده اش نه تنها سعی بر صادرات نداشته بلکه واردات کالا را در اولویت خود قرار داده است به گونه ای که بر اساس گفته های مجتبی نظری، معاون امور بندری اداره کل بنادر و دریانوردی گیلان در سه ماهه نخست سال۱۴۰۳ بیش از ۳۰۸ هزار تن کالای اساسی از طریق مجتمع بندری انزلی به کشور وارد شده است که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۰ درصد رشد را نشان میدهد.
ماموریت ویژه منطقه آزاد انزلی
هادی حق شناس، نماینده دوره هفتم مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با خبرنگار ایلنا در مورد شرایط منطقه ازاد انزلی گفت: هر چند منابع و امکانات کافی در کشور وجود دارد و در حالی که در مناطق آزاد می بایست با قیمت ارزان‌تری تکنولوژی وارد شود و تولید و صادرات کالایی و حتی صادرات مجدد انجام گیرد اما این فلسفه نادیده گرفته شده است.
وی افزود: در کلیه مناطق آزاد وظایف و عملکردها تعریف شده اند به عنوان نمونه در منطقه آزاد کیش گردشگری در اولویت قرار دارد و در منطقه آزاد انزلی ترانزیت کالایی در اولویت است. البته این به این معنا نیست که بقیه کارها و وظایف را انجام نمی دهند اما هرکدام یک ماموریت ویژه و خاص دارند.
او ادامه داد: متاسفانه آنچه رخ داده این است که در منطقه آزاد انزلی واردات بیشتر از صادرات شده است، گرچه در مجموع در تمام مناطق آزاد کمابیش چنین روندی شکل گرفته است و نباید فراموش کنیم برای مثبت شدن تراز تجاری میزان صادرات باید بیشتر از واردات باشد ضمن آنکه اشتغال مردم محلی و بومی را هم باید مد نظر قرار دهند. اما متاسفانه در طول یک دهه گذشته میزان واردات در مقایسه با صادرات حدود دو برابر افزایش داشته است.
حق شناس ادامه داد: تراز تجاری کشور در سال گذشته به شدت منفی شده و با غلبه واردات بر صادرات، کسری ۱۷ میلیارد دلاری داشته که در چندین سال گذشته بی‌سابقه بوده است و صادرات نیز کم رونق‌تر شده است اما با انتخاب رئیس جمهور جدید این امید به وجود آمده که با گشایش‌های جدید ارزی راهکاری در این زمینه به وجود بیاید که طبیعتا انتظار ما از دولت چهاردهم نیز این است که راهبردی انتخاب کند تا حجم تجارت کشور با توجه به امکانات افزایش پیدا کند.
وی در خاتمه افزود: بخشی از چالش‌های این حوزه مربوط به بحث‌های مدیریتی، قوانین و مقررات، بهره‌وری و تنش‌های منطقه‌ای است که هرکدام می‌تواند در صورت تغییر اثرات مثبتی بر منطقه آزاد انزلی گذارد.
