معلولان و چالش مناسب‌سازی معابر شهری
مناسب‌سازی محیط شهری و مسکونی برای جانبازان و معلولان و لزوم معرفی منطقه بی‌مانع برای تردد معلولان مسئله‌ای است که به فراموشی سپرده شده است.
به گزارش ایلنا در خرم‌آباد، مناسب‌سازی محیط و معابر شهری، اشتغال، آموزش، مسکن و ... از جمله مشکلاتی است که معلولان با آن روبرو هستند و در همین راستا نیز بهزیستی اقداماتی انجام داده اما باز هم پاسخگوی تمامی نیازهای این قشر نیست.
متاسفانه بسیاری از معلولان نسبت به حقوق مادی و معنوی خود واقف نیستند و شاهد مشکلات عدیده‌ای برای معلولان هستیم. دغدغه‌ای بزرگ به نام رفت و آمد در شهر که هنوز به قوت خود باقی است و با تکرار روزانه آن تبدیل به چالش بزرگی برای این افراد شده است.
نبود خیابان‌های استاندارد و فضاهای مناسب برای تردد معلولان، عدم بهره‌مندی از خدمات‌عمومی همچون وسایل نقلیه‌عمومی، نداشتن کتابخانه‌عمومی در مرکز لرستان برای نابینایان، نبود سالن‌های ورزشی مخصوص و...تنها بخشی از مشکلات این قشر کم‌توقع است.
معلولیت به مثابه یک محدودیت، پدیدهای است اجتماعی و بخش جداناپذیر از زندگی‌بشری، به گونهای که هر انسانی در طول حیات خود به علل مختلف مثل بیماری و حوادث، یا با رسیدن به دوران سالمندی آن را تجربه می‌کند. از سوی دیگر پیشرفت علم و فنآوری و ارتقاء سطح بهداشت، موجب افزایش امید به زندگی و فراوانی این جمعیت شده و در نتیجه این مهم ما را به ضرورت توجه جدی به این سرمایههای عظیم انسانی هدایت می‌کند تا از قابلیتهای زیاد این افراد در اجرای برنامه‌های توسعه کشور استفاده کنیم.
ضرورت تحقق حقوق معلولان و سالمندان به عنوان بخش قابل توجهی از اقشار جامعه، در راستای بهره‌مندی از حق‌ورود و بهره‌برداری از منابع جامعه همچون سایر شهروندان و ایجاد فرصت‌های برابر سایر افراد برای دسترسی به محیط‌های فیزیکی، اطلاعات و ارتباطات، ستاد هماهنگی و پیگیری مناسب‌سازی کشور به موجب ماده2 قانون حمایت از حقوق معلولان و آئین‌نامه اجرایی آن در تلاش است شرایطی را فراهم کند تا موانع مشارکت معلولان مرتفع شده و بتوانند همچون سایر افراد در جامعه زندگی کنند. تحقق این امر از طریق سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، نظارت و جلب مشارکت همه دستگاه‌ها اعم از دولتی و غیردولتی امکان‌پذیر خواهد شد.
با استناد به ماده 2 قانون جامع حمایت از حقوق معلولان؛ تمامی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات و شرکت‌های دولتی، نهادهای عمومی و انقلابی موظف‌اند در طراحی، تولید و احداث ساختمان‌ها و اماکن‌عمومی و معابر و وسایل‌خدماتی به نحوی عمل کنند که امکان دسترسی و بهره‌مندی از آنها برای معلولان همچون افراد عادی فراهم شود.
همچنین به استناد بند 8 آئین‌نامه اجرایی ستاد هماهنگی و پیگیری مناسب‌سازی کشوری و ستادهای متناظر استانی و شهرستانی به منظور پیگیری و ایجاد هماهنگی لازم برای مناسب‌سازی تشکیل شده تا به روند اجرای این مهم و الزام دستگاه‌ها در بحث انجام مناسب‌سازی نظارت داشته باشند.
مناسب‌سازی یعنی ایجاد محیط‌های بدون‌مانع و یا تسهیل دسترسی برای همه. این یکی از راهکارهای ارتقاء کیفیت زندگی برای تمام افراد جامعه به‌ویژه افراد دارای معلولیت است. همه آحاد جامعه باید قادر باشند آزادانه و بدون‌خطر در محیط پیرامون خود اعم از ساختمان‌ها و اماکن‌عمومی و معابر شهری تردد کنند و از تمام حقوق‌اجتماعی خود برخوردار شوند.
مناسب‌سازی در داخل ساختمان‌ها و اماکن‌عمومی شامل: آسانسور، بالابر، سطوح‌شیبدار، سرویس‌بهداشتی، بازشوها، ورودی، مسیر نابینایان، تلفن‌عمومی، خودپردازها و مناسب‌سازی در سطح معابر شهری مانند: معابر و پیاده‌روها، تقاطع‌ها، پل‌های ارتباطی، عوامل محدود کننده و موانع در پیادرو(ازقبیل تیرچراغ برق، کنتور گاز و...)، هم‌سطح‌سازی سواره‌رو و پیاده‌رو، استانداردهای مسیر نابینایان در مسیر تقاطع‌ها، نوع کف‌پوش و فاصله بین آنها در معابر و نوع زیرساخت‌ها از جمله موضوعات قابل بحث است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، معاون عمرانی استانداری لرستان در جلسه ستاد مناسب‌سازی استان افزود: بخش زیادی از اقدامات مناسب‌سازی معابر به عملکرد شهرداری‌ها ارتباط دارد و موضوع مناسب‌سازی زیاد جدی گرفته نمی‌شود لذا شهرداری‌های استان باید نظارت و پیگیری ویژه‌ای در امر مناسب‌سازی داشته باشند. رعایت قانون مناسب‌سازی معابر در استان لرستان ضرورت دارد.
محمد اصلانی تاکید کرد: اگر شهروندان بدانند احقاق‌حقوق معلولان یک مطالبه به حق و جدی است دیگر کسی اجازه تعدی و تخلف به آنها را نخواهد داشت.
معاون امور عمرانی استانداری لرستان افزود: تا زمانی‌که رعایت حقوق معلولان به فرهنگ‌عمومی تبدیل نشود مشکلات آنها حل نمی‌شود. فرهنگ‌سازی در این زمینه از وظایف ذاتی صداوسیما بوده که با حضور کارشناسان امر می‌توانند در این زمینه مشارکت کنند.
وی تصریح کرد: اداره‌کل بهزیستی لرستان به عنوان دبیر ستاد مناسب‌سازی استان مکلف است تا پایان هفته‌آینده رئوس برنامه‌ها و مواردی که بیان و یا نمایش آنها از طریق صداوسیما موجب فرهنگ‌سازی و رعایت حقوق معلولان می‌شود را به صداوسیما تحویل دهد تا مطابق قانون هر هفته دو ساعت از برنامه‌های صداوسیما به این امر اختصاص یابد.
وی اظهار داشت: دفتر امور شهری و شوراهای استانداری لرستان مکلف است توجیهات لازم درخصوص صدور احکام موضوع ماده ۱۰۰ و قانون شهرداری‌ها را به اعضاء یادآوری کرده در صدور احکام مربوطه حقوق قانونی معلولان مورد توجه قرار گیرد.
معاون امور عمرانی استانداری لرستان افزود: مطابق تبصره یک ماده دو قانون جامع حمایت از معلولان شهرداری‌ها و نظام مهندسی استان مکلف‌اند نسبت به شروع و ساخت ساختمان‌هایی که قانون مناسب‌سازی معلولان را رعایت نکرده‌اند امتناع کرده و از صدور پایان کار به آنها خودداری کنند.
اصلانی اضافه کرد: همچنین معاونت شهرسازی شهرداری‌ها و پلیس‌های ساختمان مکلف‌اند با مطالعات و بازدیدهای میدانی ساخت و سازها را با نقشه‌های ملزم به پرونده موجود در شهرداری‌ها کنترل کرده و در صورت وجود مغایرت نسبت به تعطیلی و ممانعت از انجام کار اقدام شود.
در این جلسه مقرر شد منطقه شیرخوارگاه شهر خرم‌آباد توسط معاونت شهرسازی و معماری و نماینده‌شهرداری در امر مناسب‌سازی معابر به صورت میدانی مورد مطالعه دقیق قرار گرفته و ظرف یک‌ماه آینده طرح مناسب‌سازی آن تهیه شود تا در سال ۹۵ این منطقه به عنوان منطقه بی‌مانع برای تردد معلولان در استان معرفی شود.
مسئول دبیرخانه مناسب‌سازی لرستان در این جلسه گفت: بیش از ۷۲ هزار متر مربع از معابر عمومی لرستان برای معلولان مناسب‌سازی شد.
الهام ناظری به تصویب نامه هیئت‌وزیران مبنی بر مکلف‌کردن همه دستگاه‌ها درباره رعایت قانون جامع حمایت از معلولان اشاره کرد و اظهار داشت: این موضوع از سوی سایر وزارتخانه‌ها به دستگاه‌های زیربط اعلام شده است.
وی عملکرد استان لرستان درباره پاسخ به سوالات مرتبط با موضوع مناسب‌سازی معابر برای معلولان در سال گذشته را مناسب دانست و بیان داشت: سال گذشته ۲۲ دستگاه استانی در طرح ارزیابی عملکرد مناسب‌سازی مورد ارزیابی قرار گرفتند و امسال قرار است ۳۹ دستگاه مورد ارزیابی قرار گیرد.
مسئول دبیرخانه مناسب‌سازی لرستان با اشاره به اینکه پرسش‌نامه مربوط به پروژه ارزیابی عملکرد دستگاه‌ها در امر مناسب‌سازی به ۳۹ دستگاه استان ارسال شده، عنوان کرد: این پرسشنامه‌ها باید تا ۲۵ آذرماه به سازمان‌بهزیستی ارائه شود.
ناظری افزود: از میان شهرداری‌های استان، شهرداری خرم‌آباد، شهرداری‌دلفان، شهرداری‌سلسله، شهرداری‌الیگودرز و شهرداری‌دورود واحد مناسب‌سازی خود را تشکیل داده و کارشناسان رابط در امر مناسب‌سازی را به سازمان‌بهزیستی معرفی کرده‌اند و سایر شهرداری‌ها هنوز در این زمینه اقدامی نکرده‌اند.
وی با بیان اینکه انجام امر مناسب‌سازی برای معلولان در سطح شهرها فرصت برابری آنها با سایر افراد را فراهم می‌کند، اضافه کرد: معلولان برای مسکن، ازدواج، اشتغال، دسترسی به خدمات‌بهداشتی، آموزش‌تغذیه، زندگی فرهنگی و اجتماعی به مسیری هموار برای حضور در نیاز جامعه دارند.
مسئول دبیرخانه مناسب‌سازی لرستان عملکرد شهرداری خرم‌آباد در امر بهسازی معابر و رفع موانع برای تسهیل عبود و مرور معلولان از ابتدای سال‌جاری تاکنون را ۴۹ هزار و ۵۰۰ متر دانست و افزود: در شهرستان بروجرد ۱۰ هزار متر، در شهرستان دلفان 8 متر و در شهرستان سلسله 5 هزار متر بهسازی معابر و رفع موانع در سال‌جاری صورت گرفته است.
ناظری خواستار جابجایی ایستگاه تاکسی واقع در خیابان بعثت خرم‌آباد کنار سازمان بهزیستی لرستان به خیابان معرفت شد و گفت: با توجه به اینکه بسیاری از مراجعه‌کنندگان سازمان‌بهزیستی معلولیت داشته و رفت و آمد آنها با مشکل مواجه است لازم است ایستگاه‌تاکسی واقع در کنار این سازمان به خیابان مجاور منتقل شود.
وی اضافه کرد: در سطح شهر خرم‌آباد 7 منطقه برای پارک خودروی معلولان در نظر گرفته شده که برخی خودروها به این امر توجه نداشته و خودروهای شخصی خود را در این مکان‌ها پارک می‌کنند که لازم است با این تخلف برخورد شود.