سهیل حسنی سعدی (سرپرست ارکستر سازهای ملی «خواجوی کرمانی») در گفتگو با ایلنا؛
اجرای کنسرت برای یک گروه یا ارکستر جزو اهداف کوتاه مدت است/ارکستر «خواجوی کرمانی» آغازگر کنسرتهای آنلاین در شهرستانهاست
حسنی سعدی میگوید: در خاطرم هست یکی از دوستان گفته بود ارکستر «خواجوی کرمانی» به دلیل نداشتن بودجه از نوازندگان بومی استفاده میکند و اگر بودجه داشتند قطعا نوازندگان غیر بومی را به کار میگرفتند و تمام اعضا را از خارج از کرمان انتخاب میکردند. باید بگویم اتفاقا هم بودجه کافی در اختیار داریم و هم اینکه روابط لازم برای دعوت ارکسترهای دیگر به شهر کرمان وجود دارد.
به گزارش خبرنگار ایلنا، یکی از اتفاقات خوب عرصه هنر برگزاری مراسم فاخر در مناسبات ملی و اماکن تاریخی است. با اینکه در حال حاضر بحران کرونا زندگی همه اقشار جامعه را مختل کرده، اما میتوان با رعایت تمهیدات لازم به اجرای برنامههای فرهنگی و هنری پرداخت تا به این ترتیب بخش کوچکی از خلا تعطیلی برنامههای فرهنگی و هنری در ایام کرونا جبران شود و مردم خسته از بحران و خانهنشینی، دقایقی را بدون دغدغهها و مشکلات روزافزون سپری کنند.
یکی از اتفاقات خوب در این روزهای کرونایی برگزاری کنسرت ارکستر تازه تاسیس سازهای ملی «خواجوی کرمانی» در کاروانسرای «گنجعلی خان» شهر تاریخی کرمان است که قرار است به صورت آنلاین برگزار شود و شهرداری کرمان حامی آن است.
سرپرستی ارکستر سازهای ملی «خواجوی کرمانی» به عهده سهیل حسنیسعدی است و میرامیر میری، رهبری آن را به عهده دارد. وحید تاج نیز به عنوان خواننده میهمان در نخستین اجرای رسمی ارکستر «خواجوی کرمانی»، اعضای آن را همراهی خواهد کرد.
محمد جهانشاهی (معاون فرهنگی شهرداری کرمان) پیشتر در نشست خبری این پروژه گفته بود: نزدیک به سه دهه از آخرین باری که یک رویداد با نام خواجوی کرمانی برگزار شده، می گذرد و متاسفانه ما از این ظرفیت بزرگ بهره نبردهایم.
سورج یاسایی (رییس انجمن موسیقی کرمان) نیز در همان نشست نوازندگان ارکستر خواجوی کرمانی را از بهترینهای کرمان دانسته و گفته بود: اعضا همه جوان و با تجربه و از کسانی هستند که به دلیل فضای حاکم بر کرمان سالها فقط تدریس کردهاند و رغبتی به اجراهای گروهی نداشتهاند، اما الان با انرژی کار میکنند و این اتفاق بسیار عالی است.
سهیل حسنیسعدی نیز درباره کنسرت آنلاین ارکستر «خواجوی کرمانی» که روز بیستم مردادماه به روی صحنه میرود به ایلنا گفت: رویداد چنین اتفاقی برای شهر کرمان بنا به چند دلیل خیلی لازم و ضروری بود. از همه مهمتر اینکه همبستگی میان اهالی موسیقی بسیار بیشتر شده است و حال اساتید موسیقی در کنار یکدیگر ساز میزنند و مهتر از آن، دستاوردی بود که برای جامعه موسیقی رقم خورده است. این دستاورد به کار گیری نسل جوانی است که بسیار با استعداد و با انگیزهاند.
شما سرپرست ارکستر نوپای «خواجوی کرمانی» هستید. کمی درباره این پروژه بگویید. و اینکه ایده تشکیل ارکستر پس از بحران بیماری کرونا شکل گرفت یا پیش از آن؟
ایده شکلگیری ارکستر سازهای ملی «خواجوی کرمانی» از سال 1397 در ذهن من بود. البته در سال 1394 گروهی را در کرمان تاسیس کردم که «جانان» نام داشت و دو زیر مجموعه داشت که عبارت بودند از گروه دف نوازان جانان و گروه سازهای ایرانی. بنا به تجربیاتی که با حضور در گروه های مختلف و ارکستر «میرآترا» در تهران کسب کرده بودم، همیشه دوست داشتم چنین بستر و جریانی در شهر کرمان فراهم شود. علاوه بر اینکه ما در کرمان هنرمندان و نوازندگان بسیار خوب و توانمندی داریم. همیشه فکر میکردم اگر از این دوستان دعوت به عمل آید و ما بتوانیم با حضور آنها، ارکستری را برای شهر کرمان داشته باشیم، میتوانیم به معرفی هنرمندان موسیقیمان در سطح ملی و کشوری بپردازیم و به این ترتیب با ارائه کیفیت کارمان، حرفی برای گفتن داشته باشیم. نخستین قدم برای نزدیک شدن به این هدف، تاسیس ارکستری بود که هنرمندان شهرمان در آن ساز بزنند و آن را متعلق به خودشان بدانند. در همین راستا شهرداری نهادی بود که دستمان را فشرد و از ما حمایت کرد. بر اساس صحبتهایی که آبانماه سال گذشته با معاونت فرهنگی اجتماعی شهرداری داشتیم، قرار بر این شد، ارکستر سازهای ملی «خواجوی کرمانی» در خردادماه اجرا داشته باشد. طی این روند در بهمن ماه پارسال شالوده اصلی گروه را تشکیل دادیم و از دوستان دعوت به عمل آوردیم؛ اما متاسفانه، با شیوع بیماری کرونا و بحرانهای مرتبط با آن مواجه شدیم و به اجبار تمریناتمان را چند ماهی لغو کردیم. سپس بعد از سال، از اواخر خرداد و اوائل تیرماه، مجددا تمریناتمان را آغاز کردیم و بنا بر این شد در مردادماه اجرا داشته باشیم و توسط آن اعلام حضور کنیم و بگوییم ارکستر «خواجوی کرمانی» در شهر کرمان شکل گرفته و فعالیتهای خود را آغاز کرده است.
ارکستر «خواجوی کرمانی» در آینده فعالیتهای مستمر و ادامه داری خواهد داشت و اینکه دیگر دوستان نیز از وجود آن بهره میبرند اتفاق خوشایندی است که تجربههای جدیدی را رقم خواهد زد.
با توجه به اینکه خودتان اهل کرمان هستید، از اهمیت وجود ارکستر «خواجوی کرمانی» در شهر کرمان بگویید. وجود چنین ارکستری تا چه حد بر نحوه فعالیت گروهها و هنرمندان منطقه تاثیر خواهد داشت؟
رویداد چنین اتفاقی برای شهر کرمان بنا به چند دلیل خیلی لازم و ضروری بود. از همه مهمتر اینکه همبستگی میان اهالی موسیقی بسیار بیشتر شده است و حال اساتید موسیقی در کنار یکدیگر ساز میزنند و مهمتر از آن، دستاوردی بود که برای جامعه موسیقی رقم خورده است. این دستاورد به کار گیری نسل جوانی است که بسیار با استعداد و با انگیزه اند. ما در حال حاضر و طی این مدت شاهد بودهایم که آنها با دل و جان در تمرینات حضور یافتهاند و آثار را اجرا کرده اند و همه جوره پای ثابت ارکستر بودهاند. به نظرم ساختن این بستر و ایجاد چنین جریانی اتفاق بسیار مثبتی است. ارکستر «خواجوی کرمانی» در آینده فعالیتهای مستمر و ادامه داری خواهد داشت و اینکه دیگر دوستان نیز از وجود آن بهره میبرند اتفاق خوشایندی است که تجربههای جدیدی را رقم خواهد زد.
پیش از این در هیچکدام از شهرهای ایران کنسرت آنلاین برگزار نشده و حال ارکستر «خواجوی کرمانی» آغازگر این اتفاق است. این اتفاق به نوعی باعث میشود که شهرمان بهتر و بیشتر دیده شود و گویای این است که در کرمان ارکستری وجود دارد و آن ارکستر این پتانسیل را دارد که در سطح ملی فعالیت کند
برگزاری کنسرت ارکستر سازهای ملی «خواجوی کرمانی» اولین کنسرت آنلاین در شهر کرمان است؟
به دلیل وجود بیماری کرونا که تمام دنیا را درگیر کرده، قاعدتا ما نیز کنسرتمان را به صورت مجازی و آنلاین برگزار خواهیم کرد. در این میان اتفاق خوبی که رخ داده، برگزاری اولین کنسرت آنلاین نه فقط در شهر کرمان که در کل شهرستانهای کشور است. پیش از این در هیچکدام از شهرهای ایران کنسرت آنلاین برگزار نشده و حال ارکستر «خواجوی کرمانی» آغازگر این اتفاق است. میتوان گفت این اتفاق به نوعی باعث میشود که شهرمان بهتر و بیشتر دیده شود و گویای این است که در کرمان ارکستری وجود دارد و آن ارکستر این پتانسیل را دارد که در سطح ملی فعالیت کند و در آینده نه چندان دور اجراهایی را در دیگر شهرها داشته باشد.
چرا باید سرمایه و بودجه را از شهرمان خارج کنیم و جز یک شب یا نهایتا دو، سه شب اجرا هیچ دستاورد دیگری نداشته باشیم؟ زمانی که ما قابلیتها و امکانات لازم را در کرمان داریم، میتوانیم همان اتفاق را در شهر خودمان رقم بزنیم، تا به این ترتیب پایهگذار اتفاقی مهم باشیم و کرمان به عنوان یکی از شهرها با ارکستری بسیار موفق، معرفی شود.
درباره ترکیب نوازندگان ارکستر نیز توضیح دهید. آیا همه آنها بومی هستند یا از وجود نوازندگان اهل تهران نیز بهره بردهاید؟
در اینباره باید بگویم چهارچوب ارکستر و نود درصد نوازندگان آن بومی شهر کرمانند. تمام مایسترهای ارکستر نیز اهالی موسیقی کرمان هستند. آقای صفاییمقدم، کنسرت مایستر ارکستر است و آقایان کاظمی، آزادگان، فرخی، احمدی، حسینی، شعایی، عزیزی و پورخالدی، مایسترهای ارکستر «خواجوی کرمانی» هستند. اتفاقا در خاطرم هست یکی از دوستان گفته بود ارکستر «خواجوی کرمانی» به دلیل نداشتن بودجه از نوازندگان بومی استفاده میکند و اگر بودجه داشتند قطعا نوازندگان غیر بومی را به کار میگرفتند و تمام اعضا را از خارج از کرمان انتخاب میکردند. در پاسخ به چنین نظریه ای باید بگویم اتفاقا هم بودجه کافی در اختیار داریم و هم اینکه روابط لازم برای دعوت ارکسترهای دیگر به شهر کرمان وجود دارد. اما در این میان سوالی پیش میآید. اینکه چرا ما باید سرمایه و بودجه را از شهرمان خارج کنیم و جز یک شب یا نهایتا دو، سه شب اجرا هیچ دستاورد دیگری نداشته باشیم؟ زمانی که ما قابلیتها و امکانات لازم را در کرمان داریم، میتوانیم همان اتفاق را در شهر خودمان رقم بزنیم، تا به این ترتیب پایهگذار اتفاقی مهم باشیم و کرمان به عنوان یکی از شهرها با ارکستری بسیار موفق، معرفی شود.
ده درصد نوازندگان به عنوان میهمان در گروه حضور خواهند داشت و اعضای ثابت نیستند. به طور کلی ما در مورد برخی سازها در شهر کرمان نیاز به کار داریم؛ لذا از آنجایی که نوازندگان چنین سازهایی را در کرمان نداریم از نوازندگان دیگر شهرها به عنوان میهمان استفاده کردهایم.
گفتید نود درصد اعضای ارکستر «خواجوی کرمانی» اهالی بومی کرمان هستند. ده درصد دیگر را چه کسانی تشکیل میدهند؟
آن ده درصد نوازندگان به عنوان میهمان در گروه حضور خواهند داشت و اعضای ثابت نیستند. به طور کلی ما در مورد برخی سازها در شهر کرمان نیاز به کار داریم؛ لذا از آنجایی که نوازندگان چنین سازهایی را در کرمان نداریم از نوازندگان دیگر شهرها به عنوان میهمان استفاده کردهایم. البته اینگونه نیست که بگوییم آن دوستان صرفا به عنوان نوازنده میهمان به کرمان میآیند. مهمترین مسئله ای که در این زمینه وجود و دارد، مقوله آموزش است. یعنی دوستان نوازنده میهمان که زحمت میکشند و سه جلسه، چهار یا پنج جلسه برای تمرینات و اجرا به شهرمان تشریف میآورند، باید در کنار تمرین و اجرا، تعلیم و تربیت نوازندگان بومی را در همان رشتههای سازی به عهده بگیرند و آنها را آموزش دهند، که انشالله بتوانیم در آینده ارکستری کاملا بومی داشته باشیم.
آیا پیشتر با میرامیر میری همکاری کرده بودید؟ از چند و چون آن تجربیات بگویید.
با آقای میری تجربه کنسرت نمایش «خسرو و شیرین» را دارم که سال گذشته در تالار وحدت تهران به روی صحنه رفت. این افتخار را داشتم در ارکستر « میرآترا » که توسط ایشان رهبری میشود، ساز بزنم و در کنارشان باشم، اما آشنایمان حدودا به سال 1395 باز میگردد. من از همان مقطع ایشان را میشناسم و در خدمتشان بودهام.
دلیل انتخاب آقای وحید تاج این بود که با دوستان تصمیم گرفتیم برای اجرای اول از یک خواننده در سطح ملی استفاده کنیم و منظورمان از چنین انتخابی این نبوده که در کرمان خواننده خوب نداریم.
چه شد که آقای وحید تاج را به عنوان خواننده ارکستر انتخاب کردید؟
درباره همکاری با آقای وحید تاج به عنوان خواننده نیز باید بگویم، دلیل انتخاب ایشان این بود که با دوستان تصمیم گرفتیم برای اجرای اول از یک خواننده در سطح ملی استفاده کنیم و منظورمان از این انتخاب خدایی نکرده این نبوده که در کرمان خواننده خوب نداریم. این مطلب را از آن جهت می گویم که برخی دوستان دراینباره دچار سوتفاهم شده بودند و انتخابمان را اینگونه تلقی کرده بودند که ما در کرمان خواننده نداریم! در پاسخ به این دسته از دوستان باید بگویم به هیچ وجه و تحت هیچ شرایطی، چنین استنباطی درست نیست. همین الان در کنار ارکستر، خوانندگان کرمانی را داریم و زمانی که آقای تاج با ما همراه هستند و تمرین میکنند، این دوستان نیز در تمرینات حضور دارند. همانطور که قبلا هم اعلام شده و از نامش پیداست ما در این اجرا خواننده میهمان داریم که آقای وحید تاج هستند. قطعا در اجراهای بعدیمان از خوانندگان بسیار خوب و خوش صدای شهرمان استفاده میکنیم و به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
اجرا و برگزاری کنسرت هیچگاه به معنای هدف بلند مدت یا میان مدت تعریف نمیشود. اهداف میان مدت و بلند مدت ما قطعا اجرا در شهرهای دیگر و پرداختن به مقوله آموزش و در پی آن رشد موسیقی است.
برای ادامه فعالیت ارکستر «خواجوی کرمانی» چه برنامههایی دارید و قرار است در آینده چه اتفاقاتی را رقم بزنید؟
تمام برنامهریزیهای من به این صورت است که ارکستر «خواجوی کرمانی» ماندگار باشد و به صورت مستمر به فعالیت ادامه دهد و وجودش به یک اجرا ختم نشود؛ زیرا همانطور که همیشه میگویم اجرای کنسرت برای یک گروه یا ارکستر جزو اهداف کوتاه مدت است. به طور کلی، اجرا و برگزاری کنسرت هیچگاه به معنای هدف بلند مدت یا میان مدت تعریف نمیشود. اهداف میان مدت و بلند مدت ما قطعا اجرا در شهرهای دیگر و پرداختن به مقوله آموزش و در پی آن رشد موسیقی است. از طرفی، شخصا برنامهام اینگونه است که اگر روزی من یا دیگر دوستانی که به عنوان مایستر حضور دارند، نباشند ارکستر وجود داشته باشد و مسیرش را ادامه دهد؛ چرا که مطمئنم ماه به ماه و سال به سال، هرچه بیشتر پیش رویم، افراد جدیدتری به ارکستر اضافه میشوند و دوستانی دیگر از آن جدا خواهند شد. در نهایت ارکستر «خواجوی کرمانی» مسیرش را ادامه میدهد و کلا برنامهریزیهای ما بر همین اساس است.
برای اجرای کنسرت پیش رو چه مدت تمرین کردهاید؟
با همکاری و همیاری دوستان، کمتر از دو ماه و طی هشت جلسه تمرین، رپرتوار مورد نظرمان را به سرانجام رساندهایم. این اتفاق گواهی است بر اینکه دوستان ما علاوه بر اینکه نوازندگان بسیار توانایی هستند، آمادگی لازم برای اجرا را طی مدت زمانی کوتاه کسب کردهاند. حال رپرتوار ما با نه قطعه بسته شده و آماده اجرا هستیم.
طی تمام جلسات تمرینمان، هم خواننده و هم اعضای گروه کر، همچنین نوازندگانمان، علاوه بر انجام دستورالعملهای بهداشتی، فاصلهگذاریها را نیز رعایت کردهاند. ضدعفونی و ایزولهسازی محل تمرین نیز به صورت مرتب انجام شده است.
با وجود بیماری کرونا چگونه به با اعضای ارکستر به صورت حضوری و گروهی تمرین کردید؟
طی تمام جلسات تمرینمان، هم خواننده و هم اعضای گروه کر، همچنین نوازندگانمان، علاوه بر انجام دستورالعملهای بهداشتی، فاصلهگذاریها را نیز رعایت کردهاند. ضدعفونی و ایزولهسازی محل تمرین نیز به صورت مرتب انجام شده است. در واقع محلی را در اختیار ما گذاشتهاند که طی دو ماه تمرین هیچکس به جز اعضای ارکستر در آن رفت و آمد نداشته و هیچ وسیلهای جز وسائل اعضا در آن قرار نگرفته و بابت این اتفاقات خوب از شهرداری کرمان تشکر میکنم.
اجرایمان به کادر درمان استان کرمان و سراسر ایران که این روزها مدافعان سلامت هستند و روزگار خیلی سختی را میگذرانند، تقدیم میشود و همه اعضای ارکستر به پاس قدردانی و تشکر از کادر درمان با ماسک روی صحنه حاضر خواهند شد.
مکان برگزاری کنسرت طی اتفاقی کم سابقه، کاروانسرای «گنجعلی خان» است و این اتفاق قطعا به لحاظ میزانسن و فضا و جو اجر، برای مخاطب جالب و نو خواهد بود. ایده اجرا در چنین مکانی چگونه شکل گرفت؟
از آنجایی که تصمیم بر این شد که کنسرت به صورت آنلاین پخش شود، پس مخاطبان ما محدود به یک سالن نخواهند بود و قطعا مخاطبان خیلی بیشتری خواهیم داشت. به همین دلیل پیشنهاد دادیم برنامه در فضایی بکر و تاریخی برگزار شود که با اجرایمان در کارونسرای «گنجعلی خان» موافقت شد. این مکان تاریخی هم به لحاظ معماری و هم از نظر بصری یکی از بناهای بسیار زیبای کرمان محسوب میشود. این را هم بگویم که اجرایمان به کادر درمان استان کرمان و سراسر ایران که این روزها مدافعان سلامت هستند و روزگار خیلی سختی را میگذرانند، تقدیم میشود. موضوع دیگر اینکه همه اعضای ارکستر به پاس قدردانی و تشکر از کادر درمان با ماسک روی صحنه حاضر خواهند شد.
اگر ناگفتهای مانده بفرمایید.
قطعا شروع هرکاری با سختیها و دشواریهایی همراه است و در این رابطه، سنگاندازی ها و مخالفت های بسیاری وجود دارد و موافقتها، بخصوص در شهرستانها بسیار اندک است. لذا جا دارد از سازمان فرهنگی هنری شهرداری تشکر کنم؛ زیرا همانطور که گفتم تنها نهادی است که دست حمایت به ما داد و ما را در پایهگذاری ارکستر «خواجوی کرمانی» یاری کرد. به عنوان سرپرست ارکستر از تک تک نوازندگان تشکر میکنم، زیرا طی این مدت با مسئولیتپذیری بسیار در کنار ارکستر حضور داشتند و با توجه بحران کرونا و سختیهایی که وجود داشت پای کار ایستادند. کنسرت پیش رو که روز بیستم مردادماه به روی صحنه می رود حاصل تلاش و زحمات تک تک این دوستان است.