سوانح طبیعی تهدیدی جدی برای آثار تاریخی و باستانی کشور

به گزارش ایلنا، مهدی زارع (استاد زلزله‌شناسی دانشگاه تهران) در نشست تخصصی «ارزیابی تاب آوری در سوانح ایران»، با اشاره به این موضوع که کشور ما در معرض خطرهای ناشی از سیل، زلزله، گسل و فرونشست‌های زمین است، گفت: سابقه تاریخی ایران نشان می‌دهد که همواره در معرض خطرهای ناشی از سوانح طبیعی بوده و هستیم و این موضوع می‌تواند تهدیدی جدی برای آثار باستانی و تاریخی کشور باشد.

وی در ادامه با تعاریفی از خطر، معرضیت، آسیب پذیری، ریسک و تاب‌آوری، افزود: با توجه به زلزله‌های زیادی که در کشور اتفاق افتاده، بسیاری از آثار ملی ما از دوران‌های مختلف، آسیب دیده و یا از بین رفته‌اند و بسیاری از آنها امروزه در مرز خطر قرار دارند.

زارع با بیان اینکه طی سال‌های اخیر موضوع خشکسالی و سیل نیز مشکلاتی را برای ایران به همراه داشته است، عنوان کرد: متاسفانه آثار تاریخی کشور در مناطق پرمخاطره متمرکز شده‌اند که این امر برای گردشگران خارجی که به ایران می‌آیند، چالش‌هایی را به وجود آورده است.

عضو هیئت مدیره انجمن مخاطره شناسی ایران به زلزله‌های منجیل، بم،سر پل ذهاب و ... اشاره کرد و گفت: بسیاری از آثار تاریخی به دلیل قرار گرفتن بر روی گسل، در معرض خطر زلزله هستند، بنابراین طرح این موضوع که در آینده شاهد تخریب آنها بر اثر زلزله، سیل، نشست زمین و ... نباشیم، دور از ذهن است.

وی بیان داشت: تحقیقات زیادی در مناطق مختلف از جمله منطقه ری انجام شده که نشان می‌دهد این مناطق دارای خاک نرم هستند که  این موضوع خطر زلزله و تخریب را به دنبال دارد.

این استاد دانشگاه اظهار داشت: حفاری‌های مختلفی که در کشور انجام می‌شود، ما را با بقایای انسان‌ها و اشیایی مواجه می‌کند که نشان از وقوع زلزله‌های مختلف در طول سال‌ها دارد.

وی یادآور شد؛ زلزله‌های زیادی در شهرهایی چون تبریز، شیراز، بم، بوئین زهرا، قزوین ، مشهد و ... نشان دهنده زلزله‌خیز بودن مناطقی از ایران است که طی سال‌های متمادی در معرض تخریب و ویرانگی قرار داشته‌اند و این موضوع امروز با توزیع جمعیت و تمرکز آنها در مناطق یاد شده، میزان و شدت خطر و آسیب‌های ناشی از آن را دوچندان می‌کند.

عضو هیئت مدیره انجمن ژئوفیزیک ایران به برخی از آثار میراث فرهنگی کشور که خطر زلزله در کمین آنها نشسته است، اشاره کرد و افزود: سیل و زلزله از جمله سوانح طبیعی هستند که آثار تخریبی بسیاری را بر جای می‌گذارند که می‌توان به آسیب دیدن پل‌های تاریخی در استان لرستان اشاره کرد.

وی خاطرنشان کرد: حفر چاه‌های عمیق خسارت‌های بسیاری را برای برخی مناطق همچون مرودشت شیراز وارد کرده است و این موضوع به نشست زمین کمک می‌کند.

وی در پایان به تحقیقات پژوهشی در کشور افغانستان و تخریب آثار تاریخی چون مناره جام هرات، طاق بست لشگرگاه استان هلمند، قصر دارالامان، آثار تاریخی استان بامیان و ... اشاره کرد که دوباره بازسازی شده‌اند.

زارع بازسازی و حفاظت از آثار تاریخی و ملی کشور را از اولویت‌های اصلی و مهم دست اندرکاران این حوزه و حمایت‌های دولت از مجموعه تاریخی و فرهنگی کشور عنوان کرد.