معماران داخلی و خارجی درحال مستندنگاری آسبادهای نشتیفان/ مهمترین سازههای بادی ایران در راه جهانی شدن
آسیابهای بادی که محلیها آن را آسباد میخوانند، یکی از مهمترین فنون معماری ایرانی محسوب میشوند که قرار است در آینده در فهرست میراث جهانی به ثبت برسد. درحال حاضر تعدادی از اعضای کمپ بین المللی ورنادوک که از سال ۱۹۹۶ فعالیت خود را بر روی مستندنگاری معماری بومی آغاز کرده است، در نشتیفان مرز میان خراسان جنوبی و رضوی مستقر شدهاند.
به گزارش ایلنا، آسبادها (آسیابهای بادی) یکی از مهمترین و بزرگترین سازههای معماری است که با خشت، گل و چوب ساخته میشود. این سازه منحصربه فرد معماری با کمک دانش بومی و بهره گرفتن از باد یکی از عناصر چهارگانه طبیعت به چرخش در میآید تا با تبدیل گندم به آرد قوت روزانه مردم فراهم شود.
آسبادهای نشتیفان که قدمت آنها به دوره صفوی میرسد و آنطور که در مستندات تاریخی آمده است، قدمت تعدادی از آنها به دوره تیموری باز میگردد، درحال آماده سازی برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو هستند.
از همین رو، معاونت میراث فرهنگی کشور با همکاری پایگاههای میراث جهانی و اداره کل میراث خراسان رضوی با برپایی کمپ بین المللی ورنادوک در منطقه نشتیفان جایی که ۳۴ آسباد متمرکز هستند، اقدامات جدی را برای ثبت آسبادها در یونسکو آغاز کردهاند.
محمدحسن طالبیان (معاون میراث فرهنگی کشور) نیز اعلام کرده است که نتایج مستندنگاری کمپ بین المللی نشتیفان در پرونده نامزدی میراث جهانی آسبادها مورد استفاده قرار میگیرد.
هم اکنون ۲۴ شرکت کننده داخلی و خارجی در قالب کمپ ورنادوک درحال مستندنگاری آسبادها با رعایت مقیاسهای دقیق و به کارگیری شیوههای سنتی هستند.
علی ملک عباسی (مسئول برپایی کمپ ورنادوک در نشتیفان) میگوید: خروجی فعالیتهای شرکت کنندگان نه تنها منجر به اطلاعات فنی میشود که زمینه را برای حفاظت بهتر از معماری بومی فراهم میکند. به گونهای که هم معماران با نتایج متفاوتی مواجه میشوند و هم جامعه محلی نسبت به میراث ارزشمندی که دارد آگاهی بیشتری پیدا میکند.
او تاکید دارد: پرداختن به معماری بومی نه تنها باعث میشود که آثار ارزشمند ثبت و ضبط شوند که حضور کارشناسان داخلی و خارجی منجر به تبادل فرهنگی میان کشورها میشود.
شرکت کنندگان خارجی در کمپ بین المللی ورنادوک نیز معتقد هستند که معماری ایرانی بسیار خاص و متفاوت است و آشنایی با این مواریث بومی بسیار اهمیت دارد.
اعضاء کمپ بین المللی ورنادوک تا ۲۵ اسفندماه در نشتیفان مستقر هستند و قرار است نتایج مستندات در اختیار پایگاههای میراث جهانی کشور قرار گیرد.