DNA باستانی زندگی در گذشته را بازگو نمی‌کند

به گزارش ایلنا، نشست تخصصی «پژوهش‌های دی. ان. ای باستانی ایران نظریه و عمل» به همت پژوهشکده باستان شناسی در محل پژوهشگاه برگزار شد.

متئو ویلیام از مرکز دی .ان .ای باستانی استرالیا دانشگاه آدلاید یکی از سه مرکز معتبر ژنتیک دنیا و عضو هیات باستان شناسی فصل سوم کاوش محوطه استرک جوشقان کاشان که هم اکنون جریان دارد، در این نشست به معرفی این مرکز و آنچه تا به حال از جمعیت‌های باستانی ایران به دست آمده پرداخت.

او با اشاره به تحولی که دی. ان. ای باستانی در علم به وجود آورده است، گفت: دی. ان. ای باستانی را می‌توان از دندان، استخوان، مو و ... استخراج کرد.

به گفته این استاد دانشگاه ، دی .ان. ای نمونه‌برداری شده در طی فرآیندی با الگوی دی. ان. ای باستانی مقایسه و درنهایت مشخص می‌شود که باستانی است یا خیر.

او تعلق تنها ۵ درصد دی. ان. ای دریافتی به جسم انسان یا حیوان مورد آزمایش را از مشکلات اصلی این کار دانست و تصریح کرد : ۹۵درصد دی. ان. ای دریافتی متعلق به موجوداتی است که در خاک وجود دارند.

ویلیام با اشاره به سختی‌های استخراج یک دی. ان. ای باستانی گفت: در نمونه برداری از یک استخوان برای استخراج دی.ان .ای باید دقت کرد زیراکه یک نمونه خاص بوده و سایر قسمت‌ها ممکن است آن کیفیت را نداشته باشند.

 وی با بیان این نکته که منبع قابل نمونه برداری پایان پذیر است، تصریح کرد: باید توجه داشت میزان ماندگاری دی. ان. ای در نقاط مختلف استخوان نیز یکی نیست.

او با اشاره به ۴مقاله که با استفاده از اطلاعات دی. ان. ای باستانی در نقاط مختلف  ایران به چاپ رسیده است به بررسی تاریخ ژنتیک ایران در دوره‌های مختلف پرداخت و گفت: براساس یافته‌ها، جمعیت ایران پیش از دوره کشاورزی خیلی بزرگ بوده که با جمعیت‌های دیگر اختلاط ژنتیک داشته یعنی بسته و کوچک نبوده و ریشه‌ای بزرگ داشته است.

به گفته وی، افریقایی‌ها از نظر ژنتیکی متعلق به یک جمعیت باستانی متعلق به دوره زمانی طولانی بوده‌اند ولی ریشه جمعیت اقیانوسیه به گروه  کوچکی بازمی‌گردد که با جمعیت اطرافیانش تعادل ژنتیک نداشته است.

ویلیام با بیان این نکته که در پیش از نو سنگی جمعیت‌ها در اروپا متمایز هستند و هر چقدر جلو می‌آییم تمایز کمتر و اختلال ژنتیک بیشتر می‌شود این امر را در نتیجه آمیزش‌های نزدیکتر دانست.

او گفت: در مقایسه خاور میانه و اروپا میزان شباهت ژنتیک بیشتر است که این میزان تمایز ژنتیک را نشان می‌دهد که هر اندازه کمتر باشد جمعیت‌ها نزدیک‌تر هستند .

وی در ادامه به مقایسه نمونه‌های ایران با ۴نمونه دیگر پرداخت و گفت: هر اندازه در طول زمان جلو می‌آییم تمایز ژنتیک کمتر شده است.

او افزود: در دوران نوسنگی در منطقه زاگرس جمعیتی کاملا متفاوت از جمعیت آناتولی و لوانت می‌کرد و در دوره‌های جدیدتر مثل مفرق رابطه ژنتیک بیشتر می‌شود ولی باید مشخص شود چه مکانیزمی پشت این رابطه است.

وی در پایان تصریح کرد: با بدست آوردن دی .ان .ای باستانی در تلاشیم تاریخ حیات نمونه و منطقه‌ای را که در آن زندگی می‌کنیم به دست آوریم و مدلی از زندگی گذشته بسازیم که البته دقیقا به ما نمی‌گوید چه اتفاقی افتاده ولی می‌تواند ما را راهنمایی کند.