در نشست خبری اشرف بروجردی مطرح شد:
تخصیص ۲۰ میلیارد تومان اعتبار برای خرید کتاب‌های خطی و اسناد تاریخی/در مورد استخدام تابع قوانین دولت هستیم
اشرف بروجردی تاکید کرد: ۲۰ میلیارد تومان اعتبار تخصیص داده شده تا کتابخانه ملی به واسطه آن کتاب‌های خطی و اسناد تاریخی را خریداری کرده و آنها را به مخازن کتابخانه ملی بازگرداند تا زمینه استفاده دانشمندان ما از آن فراهم شود.
به گزارش خبرنگار ایلنا، نشست خبری اشرف بروجردی (رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران) به مناسبت هشتادمین سالگرد تاسیس کتابخانه ملی صبح امروز (شنبه پنجم اسفندماه) در محل قبلی کتابخانه ملی برگزار شد.
بروجردی در این مراسم ضمن تبریک هشتادمین سالگرد تاسیس گفت: وجود کتابخانه ملی و برگزاری مراسم سالگرد تاسیس آن نشان می‌دهد جامعه ما از غنای فکری و فرهنگی برخوردار است. امروز می‌توانیم ادعا کنیم و به همه دنیا هم اعلام کنیم که کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران باسابقه ۸۰ ساله یکی از منحصر به فردترین کتابخانه‌های ملی در منطقه غرب آسیاست. این کتابخانه یک فرصت استثنایی برای خردمندان و اصحاب دانش و فرهنگ ماست.
بروجردی ادامه داد: منابع غنی از دست‌نوشته‌ها و مکتوبات فکری اندیشمندان ما در طول تاریخ در کتابخانه ملی نگهداری می‌شود و این محل فرصتی است برای تبادل اندیشه و بارورکردن اندیشه ها در عرصه‌های نوین. هرچه تبادل افکار بیشتر شود بهره‌مندی از اندیشه‌های مختلف نیز بیشتر می‌شود. باید به سمتی برویم که کتابخانه ملی محلی باشد برای تجمیع همه کسانی که در حوزه‌های مختلف علمی، فکری و فرهنگی گام برمی‌دارد تا یافته‌های آنها برای دیگران هم عرضه شود. در همین راستا باید تلاش کنیم شرایط و فضای بهتری را برای اندیشمندان ما فراهم کنیم تا از زوایای مختلف داشته‌های خود را به معرض دید عموم بگذاریم.
رئیس کتابخانه ملی همچنین با اشاره به برنامه‌های دولت دوازدهم در حوزه فرهنگ بیان کرد: دولت دوازدهم بخشی از اقدامات فرهنگی خود را با تاکید بر کتابخانه ملی بنا نهاده و می‌خواهد این سازمان محلی باشد برای نشست‌های اندیشمندان و متفکران ایرانی. در همین راستا دولت یازدهم و دوازدهم به سمت غنی‌سازی منابع کتابخانه ملی حرکت کرده و می‌خواهد شرایطی فراهم کند تا منابع خطی و مکتوب و اسناد این مجموعه برای همه محققان و پژوهشگران در دسترس باشد و در معرض دید عموم قرار گیرد. علاوه بر اینها جلوگیری از سرقت آنچه محفوظات کتبی و خطی ماست که ممکن است به هر دلیلی و هر روشی از کشور خارج شوند از برنامه‌های مهم کتابخانه ملی است.
او افزود: برای همین ۲۰ میلیارد تومان اعتبار تخصیص داده شده تا کتابخانه ملی به واسطه آن کتاب‌های خطی و اسناد تاریخی را خریداری کرده و آنها را به مخازن کتابخانه ملی بازگرداند تا زمینه استفاده دانشمندان ما از آن فراهم شود. همچنین با تمام دستگاه هایی که به نوعی تولید صنعت دارند که حکم یک منبع تاریخی پیدا می‌کند همکاری داریم تا این اسناد را در مرکز آرشیو به سازمان اسناد نگهداری کنیم چراکه می‌تواند منبع بسیار خوبی برای کسی باشد که می‌خواهد مستند حرف بزند. در بحث زیرساخت‌ها نیز تلاش زیادی کردیم تا هم ایمن‌سازی فضای حفظ و نگهداری اسناد را بیشتر کنیم و هم زیرساخت‌هایمان را در این زمینه به روز کنیم.
بروجردی تصریح کرد: از برنامه‌های ما در هفته بزرگداشت سالگرد تاسیس کتابخانه ملی تجلیل از راویان تاریخ شفاهی است و همینطور کسانی که نسخه خطی یا سند تاریخی‌ای را در اختیار کتابخانه ملی قرار داده و آن را به ما اهدا کرده است. فهرست نویسی از تمام منابع فارسی که در ایران و جهان وجود دارد را نیز آغاز کرده‌ایم که مستلزم اراده ملی و عزم صاحبان اندیشه است. دانشنامه ایران زمین نیز با اتکا به تمام منابع موجود تهیه شده که روز چهارشنبه رونمایی می‌شود. در کنار اینها از سایت‌ها و اپلیکیشن‌های حوزه اسنادی در این هفته رونمایی خواهیم کرد. هر کس در هر زمینه‌ای که می‌خواهد تحقیق کند باید بتواند دسترسی سریعی به مخازن اسنادی و آرشیو‌ها داشته باشد.
این مدیر فرهنگی سپس درباره اقدامات صورت گرفته در حوزه دیجیتال‌سازی اسناد نیز گفت: بحث دیجیتال‌سازی اسناد را نیز آغاز کرده‌ایم و امیدواریم به سمتی برویم که تمامی اسناد و منابعمان دیجیتال شده و در اختیار عموم قرار بگیرند. همه منابع فارسی را در این مسیر گردآوری میکنیم. طرح حافظه جهانی نیز بخش دیگری از فعالیت‌های ماست که دبیرخانه‌اش در سازمان اسناد مشغول کار است. در این طرح ما سعی داریم نسخه‌های خطی و منابع تاریخی خود را ثبت جهانی کنیم که البته باید مدارک ارسالی آن به یونسکو را با توجه به استانداردهای یونسکو ارائه کنیم که این مهم را نیز مدنظر داریم.
بروجردی سپس بر لزوم توسعه مناسبات بین‌المللی در فعالیت‌های کتابخانه ملی اشاره کرد و گفت: دیپلماسی فرهنگی حتی می‌تواند بر دیپلماسی سیاسی نیز غلبه کند چراکه فضای مفاهمه و گفت‌وگو را توسعه می‌دهد. حتی کشورهای عضو اکو که ما نیز جزوشان هستیم نیز هفت سال بود ارتباطات فرهنگی‌شان قطع شد و علی رغم استقرار دبیرخانه کتابخانه‌های ملی این کشورها در کتابخانه ملی نشست و گفت‌وگویی میانشان صورت نمی‌گرفت. ولی امسال مجددا نشست کتابخانه‌های ملی عضو اکو در تاجیکستان و با مدیریت کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران برگزار شد که خوشبختانه نتایج واقعا خوبی به همراه داشته. خوشحالیم که فضای گفت‌وگوی فرهنگی میان ۱۰ کشور عضو اکو مجدد باز شده تا مبادلات فرهنگی و کتابی نیز داشته باشیم.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یادآور شد: همکاری ما با کتابخانه‌های بزرگ کشور در طرحی به نام طرح مهتاب دنبال می‌شود و درصدد هستیم ارتباطات گسترده‌تری با کتابخانه‌های بزرگ کشور مثل کتابخانه‌های مجلس، آستان قدس و... داشته باشیم تا تبادل اطلاعات و منابع نیز صورت بگیرد. طرح حافظه ملی دیجیتال را نیز آغاز کرده‌ایم که امیدواریم به زودی شاهد توسعه این بخش نیز باشیم.
مشاور فرهنگی رئیس جمهور ادامه داد: سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران نهادی است علمی، پژوهشی و خدماتی. یعنی ما باید عرصه‌ای را فراهم کنیم تا پژوهشگران ما ضمن دسترسی به اسناد و منابع تاریخی خدمات مناسب نیز مثل فضای استراحت و مطالعه در محیطی آرام را دریافت کنند.
بروجردی همچنین در توضیحی درباره ساختمان قبلی کتابخانه ملی واقع در خیابان ۳۰ تیر گفت: تملک این ساختمان در اختیار سازمان اسناد و کتابخانه ملی است ولی در سنوات قبلی بخش‌هایی از آن به عنوان امانی در اختیار نهادهایی مثل مجلس شورای اسلامی و وزارت علوم قرار گرفته که وزارت علوم از آن به عنوان موزه علم و فناوری و مجلس از آن به عنوان نمایشگاه چاپ و نشر استفاده می‌کند. یک سال از قراردادهای مرتبط با این مساله گذشته و بعد از آن می‌خواهیم از این محل به عنوان موزه‌ای برای عرضه منابع و اسناد تاریخی استفاده کنیم.
او همچنین در توضیح درباره حضور رئیس ایفلا در مراسم هشتادمین سالگرد کتابخانه ملی ایران گفت:ما هر ساله به صورت جدی در نشست‌های ایفلا شرکت میکنیم و در مباحثه‌ها حضور داریم. خوشبختانه امسال رئیس ایفلا دعوت ما را پذیرفته و به تهران آمده تا نشست‌های تخصصی‌ای با انجمن کتابداران دانشگاه الزهرا و شهید بهشتی داشته باشد. او همچنین سفری به شیراز خواهد داشت تا از کتابخانه ملی شعبه شیراز نیز دیدار کند.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی اضافه کرد: منابع موجود در کتابخانه ملی تنها به منابع مکتوب محدود نیست. ما بالغ بر هشت میلیون و۶۰۰ هزار منبع مکتوب تصویری، فیلم، سی‌دی و... داریم که البته عمده آنها منابع مکتوب هستند. در همین یک سال با توجه به بودجه اختصاص یافته منابع خطی ما از ۳۸ هزار نسخه به ۴۰ هزار نسخه افزایش یافته یعنی ما دو هزار منبع خطی به منابع خود اضافه کرده‌ایم. در حوزه منابع سنگی نیز وضعیت به همین صورت است.
بروجردی در توضیحی درباره نمایشگاه اوراق زرین نیز گفت: ما از کسانی که منابعی را در اختیار کتابخانه ملی قرار دادند و آن را اهدا کردند تجلیل خواهیم کرد. علت تاکید ما بر نمایش و عرضه این اوراق نیز این است که هم واقعا منابع مهمی هستند و هم به سختی گردآوری شده‌اند. مهمترین منابعی که در نمایشگاه اوراق زرین عرضه می‌شود مجموعه محدث قمی است با ۳۵۰ جلد کتاب که قدیمی‌ترین منبع این مجموعه است و با رقم بالایی خریداری شده است. در مورد مباحث حافظه سندی نیز کارهایی آغاز کرده‌ایم و می‌خواهیم خودمان را به سطح بین‌الملل برسانیم در اکثر کشورها منابع کتابی و سندی جدا هستند.
او در پاسخ به پرسشی درباره استخدام در کتابخانه ملی نیز گفت: دستورات استخدامی ما تابع قوانین و دستورات دولت است. واضح است که وقتی عده‌ای بازنشست می‌شوند و نیروی کار ما کاهش پیدا می‌کند و فارغ‌التحصیلان جوانی هم داریم باید آنها را به چرخه تخصص وارد کنیم. منتها ما بحث ویژه‌ای به نام استخدام نداریم و در این مورد تابع قوانین دولت هستیم.
بروجردی در پایان تاکید کرد: سال گذشته نیز مراسم تکریمی از اهداگران منابع و اسناد را برگزار کردیم. خوشبختانه همانجا عده‌ای پای کار آمدند و یک NGO برای مذاکره با کسانی که چنین منابعی در اختیار دارند را راه‌اندازی کردند تا بتوانیم آنها را خریداری کرده و به آرشیو اضافه کنیم. آنهایی که بدون فروش فقط سند و نسخه خطی‌ای که در اختیار دارند را اهدا می‌کنند هم سردیسی از آنها ساخته می‌شود و هم اسامی‌شان روی دیوار حک می‌گردد. برای خیلی از خانواده‌ها این یک افتخار تلقی می‌شود که در مجموعه میراث فرهنگی کشور نقش داشته باشند.
فریبرز خسروی نیز در این نشست در توضیح کوتاهی درباره طرح کتابخانه ملی دیجیتال گفت: واقعیت این است که کتابخانه‌های امروز وسیع‌تر شده‌اند و عمدتا به حوزه دیجیتال نیز ورود داشته‌اند. ما نیز باید اطلاعاتمان را در قالب دیجیتال نیز نگهداری کنیم. متاسفانه در بحث فناوری اطلاعات عمده تمرکز ما روی فناوری است و به اطلاعات آنطور که باید و شاید توجه نداریم. اطلاعات دیجیتال اطلاعاتی ناپایدار هستند که ما موظف هستیم زمینه‌ای برای حفظ و نگهداری تولیدات دیجیتال ایرانیان فراهم کنیم. اعم از اسناد ادارات دولتی گرفته تا وبلاگ‌ها و وبسایت‌ها و عکس‌های دیجیتال. ما قطعا در این زمینه تلاش خواهیم کرد. کتاب‌های صوتی را نیز با حفظ قوانین مربوط به کپی‌رایت دیجیتال‌سازی میکنیم.
