ریزش طاق در سازه‌های آبی شوشتر صحت دارد/ نکات فنی رعایت نشده بود

به گزارش خبرنگار ایلنا، بیژن حیدری درباره دلایل ریزش بخشی از طاق کانال در مجموعه سازه‌های آبی شوشتر گفت: ما در حال حاضر در محل هستیم و کار را شروع کرده‌ایم. دیشب ساعت 7:20 این خبر اعلام شد و همان موقع هماهنگی‌های لازم صورت گرفت و صبح امروز هم مجموعه دوباره مشغول به کار شده است. پایگاه اضطراری مرمت و رفع خطر نیز راه انداخته‌ایم.

مدیر پایگاه جهانی شوشتر در توضیحِ علتِ این ریزش افزود: نکات فنی در دو سه تا از طاق‌های مرمتی‌ای که سال‌های گذشته اجرا شده بودند، رعایت نشده بود. بازنگری این طاق‌ها جزوِ برنامه‌های کاری‌مان بود تا اصلاح کنیم ولی متأسفانه به دلیل شرایط آب و هوایی و تغییر رژیم رودخانه این اتفاق به تعویق افتاد.

وی در پاسخ به این سؤال که آیا ریزش پُل خطر مرگ داشته یا خیر؛ گفت: ما محدوده‌های بازدیدمان را به چند نقطه محدود کرده‌ایم و خوشبختانه آسیبی به کسی نرسیده است. به دلیل اینکه خطرات این بخش را احتمال می‌دادیم از قبل مسیر آن را بسته بودیم و جایی نبوده که بازدیدکننده‌ای به آنجا ورود کند.

حیدری اظهار داشت: ما فعلاً سطح زمین را می‌توانیم ببینیم. سطح، سالم به نظر می‌رسد منتها زیر این سطح کانال‌های آب‌بری است که زمانی که آسیابان اینجا کار می‌کردند و همین‌ کانال آب کارخانه یخ را تأمین می‌کرده است. ساختار زیر پل هم استحکام ندارد چون زیر آن به جای سنگ؛ ماسه است. وقتی که تغییر رژیم رودخانه‌ای ایجاد می‌شود (و ما الان در پایین‌ترین سطح ممکن هستیم) به دلیل کمبود بارندگی طبیعتاً میزان آبی که در رودخانه هست خیلی کم است و این سبب شده که جداره‌‌ی صخره‌های پایین خشک شود و خود را رها کنند.

وی در پاسخ به این سؤال که میراث فرهنگی چه اقدامی جهتِ اصلاح و مرمتِ این سازه انجام داده، گفت: از پارسال ما فعالیت‌ استحکام بخشی دیواره‌های پایین را شروع کرده‌ایم و بخش‌های زیادی از آن هم اصلاح شد؛ منتها گستره‌ی کار زیاد است و رسیدگی به همه آن‌ها در یک زمان محدود مقدور نبوده و نیست. سازه‌های آبی شوشتر یک مجموعه است که به خودیِ خود شامل 13 مجموعه‌ی جدای از هم و در ارتباط باهم می‌شود. از طرفی مجموعه‌ی آسیابان حداقل 50 تا آسیابان است و گستره آن درحدود یک هکتار و نیم می‌رسد. عملکرد این‌ها در گذر زمان تغییر کرده و چون آب هم کم است وقوعِ چنین اتفاقی محتمل است.

مدیر پایگاه جهانی شوشتر در پاسخ به این سؤال که میراث فرهنگی چه برنامه‌ی منسجمی برای رسیدگی به وضعیت این سازه‌ی جهانی دارد، گفت: ما برنامه منسجمی داریم و براساس همان برنامه حرکت می‌کنیم. منتها میزان آسیب‌پذیری این سازه بالاست و گستره کار هم زیاد است و ما هم به فراخور توان‌مان تلاش می‌کنیم این مسائل را تا جایی که امکان دارد کنترل کنیم. از طرفی شما با یک بنای جدید مواجه نیستید. این سازه در حدود هزار سال قدمت دارد و این جور اتفاقات؛ نه که صد در صد، ولی معمول است.

وی هم‌چنین در پایان گفت: مرمت این بنا در همین یکی دو روزه انجام خواهد شد و نمی‌گذاریم این مهم به تعویق بیفتد.

مجتبی گهستونی (فعال میراث‌فرهنگی استان خوزستان) نیز در این‌باره گفت: آنچه در مجموعه سازه­‌های آبی تاریخی شوشتر، موسوم به سیکا بعد از بقایای یخ‌سازی و دوپلان ریزش کرده؛ طاق یکی از کانال­‌هاست و بخشی از سازه­‌های آبی تاریخی ثبت جهانی شوشتر محسوب می­‌شود.

این ریزش هشداری جدی است برای ضرورت مرمت هرچه بیشتر و بهتر سازه­‌هایی که در طی سده­‌های گذشته متحمل انواع آسیب­‌های انسانی و طبیعی بوده‌اند و نیازمند مرمت و مراقبت هرچه بیشتر هستند.

مجموعه‌ی سازه­‌های آبی تاریخی شوشتر معروف به آبشارهای سیکا به شماره 2180 در سال 1377 به ثبت ملی رسیدند و در تاریخ 5 تیرماه 1388 به شماره 1315 ثبت جهانی شدند.