سیدمحمد بهشتی:
شهرهای ما دچار «نسیان» شده‌اند/«نسیان» درد امروز سرزمین ما
رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی سازمان میراث‌فرهنگی گفت: «نسیان» درد امروز تمام سرزمین ماست و امروز کل شهرهای ما دچار «نسیان» شده است.
به گزارش ایلنا، سیدمحمد بهشتی در آیین افتتاحیه نمایش فیلم «نسیان» در گروه هنر و تجربه که در محل موزه سینما برگزار شد، با بیان این مطلب افزود: اسم خیلی دقیقی برای این فیلم انتخاب شده و هیچ اسم بهتری را نمی‌شد برای فیلم تصور کرد.
وی با اشاره به موضوع فیلم نسیان در بررسی پروژه بازسازی بافت فرسوده پیرامون حرم مطهر امام رضا(ع) ادامه داد: این فیلم دست را دقیقا بر مشکل اصلی گذاشته است. در این‌گونه مواقع ما معمولا دنبال مقصر می‌گردیم و مثلا از شهرداری یا وزارت‌مسکن یا غیره به‌عنوان مقصر یاد می‌کنیم در حالیکه تقصیر متوجه نسیان و فراموشی است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی تاکید کرد: نسیان تنها بافت فرسوده حرم مطهر را در بر نگرفته بلکه کل سرزمین ما دچار نسیان شده است. نمی‌دانیم کجا زندگی می‌کنیم. نمی‌دانیم که هستیم و نمی‌دانیم چه کاری باید انجام دهیم.
بهشتی «نسیان» را بیماری مهلک و خطرناک جامعه امروز ما دانست و تصریح کرد: این‌طور نیست نسیان تنها به دریاچه‌ارومیه یا تالاب گاوخونی رحم نکرده باشد بلکه این بیماری چنان مهلک است که حتی به بافت پیرامون حرم امام‌رضا(ع) که مقدس‌ترین جا برای تمام ایرانیان در طول تاریخ بوده نیز رحم نمی‌کند.
وی خاطرنشان کرد: نسیان چنان ما را در تاریکی فرو می‌برد که نمی‌فهمیم چه اتفاقی می‌افتد. این اتفاقات پشت کوه و دور از چشم ما رخ نداد بلکه جلوی روی جامعه بوده است. سالی چند میلیون نفر مردم ایران به مشهد می‌روند و این افراد نمی‌توانسته‌اند این اتفاق‌ها را نبینند اما هیچ‌کس صدایی نداده و اعتراضی نکرده است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی تاکید کرد: نسیان تنها در مدیریت‌شهری مشهد و مردم مشهد نبوده بلکه همه ما دچار نسیان شده‌ایم. این نسیان عملا باعث شده زخم‌هایی به شهر مشهد و بافت پیرامون حرم وارد شود که نمی‌تواند مداوا نشود زیرا تقدس این مکان هیچ‌گاه از بین نرفته و تا قرن‌های آینده هم از بین نمی‌رود. تنها اتفاق این است که داغ بزرگی از زخم زبان برای نسل ما به‌دلیل کارنامه بدی که به جا می‌گذاریم باقی خواهد ماند.
بهشتی گفت: خبر خوب این است که این نسیان در مسیر بر طرف‌شدن است و نشانه آن نیز همین فیلم است. این اولین بار در تاریخ سینمای ایران است که درباره چنین اتفاقی فیلم ساخته می‌شود. اتفاقات زیادی از این دست افتاده ولی هیچ‌کدام از آنها تاکنون به‌عنوان موضوع فیلم نبوده که بتواند جامعه را از نسیان نجات بدهد.
وی با اشاره به اینکه هوشیار کردن مردم توسط این فیلم مهمترین هدف سازندگان آن بوده، تصریح کرد: ان‌شاالله این فیلم کمک کند تا خسارات بسیار زیادی که در سطح کشور از جانب نسیان به وجود آمده، رفع شود و آن روز زمانی خواهد بود که ما از نسیان به در آمده و دوباره به یاد بیاوریم.
حسن آخوندپور کارگردان فیلم «نسیان» نیز در این مراسم با توضیح درباره روند ساخت این فیلم از عوامل و کارشناسانی که در تهیه این فیلم مشارکت داشتند تقدیر و تشکر کرد.
در این مراسم از خانواده دو نفر از درگذشتگان ساکن بافت پیرامونی حرم مطهر امام رضا(ع) که در فیلم نسیان حضوری پررنگ و تآثیرگذار داشتند، توسط رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری تقدیر به عمل آمد.
این مراسم با اجرای نیما کرمی و با حضور شخصیت هایی چون :
مهدی حجت(معاون معماری و شهرسازی شهرداری تهران)، پیروز حناچی(معاون فنی-عمرانی شهردار تهران)، قانعی‌راد (استاد برجسته جامعه شناسی کشور و رییس پیشین انجمن مطالعات اجتماعی)، طالبیان معاون سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور، عرفانیان(مشاور معاون وزیر راه و شهرسازی)، خانم صادق مالواجد(مدیر کل دفتر معماری و طراحی شهری وزارت راه و شهرسازی)، حسین دهباشی(مستندسازی برجسته کشور)، مهندس جهانگرد(معاون وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات)، فرهاد اصلانی(استاد و مستندساز) و ... برگزار شد و پوستر این فیلم توسط این اساتید نیز امضا شد.
متن بیانیه و دیباچه رونمایی از فیلم نسیان:
به نام خدا
|دیباچه آیین رونمایی نسیان |
برد نقش پای ره‌گم‌کردگان ما را ز راه/ ورنه از ما تا مقام دوست، جزگامی نبود
از کرانه کشف رود اسطوره‌ای و به برکت حضور هشتمین ولی خدا و ازدل آبادی کوچک سناباد، ناگهان شهری پرآوازه و باشکوه زاده شد: مشهدالرضا .
قلب تپنده فرهنگ، شخصیت و هویت مشهد در هزاره‌ای که برآن گذشته است بی‌شک بارگاه ملکوتی امام مهربانی‌ها، حضرت علی ابن موسی الرضا(ع) بوده است. اما وهزاراما ...
آنچه که در طول تاریخ و در سایه شمس‌الشموس کمتر دیده شده است، بافت تاریخی و هویتی پیرامون حرم مطهر رضوی است که حرم را هزار سال در آغوش کشیده است و همیشه همسایه و پاسبان حرم بوده است .
روزگاران خوش و ناخوشی بر این بافت گذشته است ولی، ازشروع مداخلات گسترده در دهه‌های اخیر، با هر دست‌اندازی و تخریبی، تاری از پود هویت و فرهنگ این بافت گسسته است و انسانی که بر این فرش، صاحب خانه و میزبان بوده است به بهانه‌های گوناگون از این مجاورت رانده شده است و بر او بی‌حرمتی‌ها رفته است ...
بی‌حرمتی به ساحت خوبان قشنگ نیست / باور کنید پاسخ آیینه سنگ نیست
روایت پیوندها وگسست‌های این بافت تاریخی؛ همان داستانی که اینک در قامت یک فیلم مستند در آمده است.
پژوهشکده ثامن برای آن‌که صدای خاموش و بی‌رمق مردم ریشه‌دار بافت پیرامون حرم رضوی که صدای هویت و فرهنگ مشهد است را پرطنین‌تر به گوش‌ها برساند و بر چشم‌ها بنشاند، انبوه یافته‌های پژوهشی چندین ساله دلسوزان و نخبگان شهری را با همراهی کارگردانی متعهد و دغدغه‌مند، جناب آقای حسن آخوندپور، درجامه‌ی فیلمی مستند درآورد تا در پژواک این صدا، فاجعه‌ای که در اغلب شهرها، بویژه شهرهای مذهبی، درحال وقوع است دیده شود و بهنگام متوقف گردد.
نسیان، یادآوری یک فراموشی عظیم است، فراموشی هویت، فرهنگ و انسان در لابلای هیاهوی نوسازی کج‌مدار و سوداگر !
امروزشیرازِ نارنج و حافظ و سعدی هم - که بی رحمانه درآستانه‌ی تخریب گسترده قرارگرفته است - همان مشهدِ 25 سالِ پیش است... پس فاجعه نزدیک است و بسیار محتمل ...
در لیست شهرهایی برای فروش، حالا می‌توانی همه شهرهای کهن و باهویت ایران را ببینی؛ از تهران گرفته تا مشهد، شیراز، قم، تبریز،گرگان، زنجان و حتی در بیرون مرزهای ایران، نجف و کربلا!
این فروشندگی، شهرها را به گدایی، تهیدستی و احتضار می کشاند؛ همانند مشهد، که قصه نسیان در آن می‌گذرد و به نفس‌تنگی دچار شده است.
"نسیان" یادآوری ادب پیشینیان در مواجهه با مردم و بافت‌های هویتی و تاریخی است، همان بافت‌هایی که سرچشمه‌های فرهنگ و عاملان پیوند و شیرازه‌های محکم انسجام‌های اجتماعی و تاریخی بوده‌اند.
اینک درپس حراج مسرفانه شهرها به بهانه‌ی توسعه و البته به‌کام شهرفروشان و سوداگران، آیینه‌هایی باید، تا لختی تأمل و اندکی درنگ بیافرینند...نسیان یکی ازآن هزارآینه‌ای است که یادآورخورشیدهای هزارباره‌ی سرزمین ماست.
پس به احترام خورشید خورشیدها، به‌آیینه‌خانه‌ی نسیان خوش آمدید.
پژوهشکده ثامن
