فعالیت‌‌های حرفه‌ای یک بنیاد خصوصی آثار هنری

کد خبر : ۵۲۸۰۹۵

لینک کوتاه کپی شد.

مدیر بنیاد لاجوردی گفت: طی پنج سال اخیر، تغییر و تحولات چشمگیری در حوزه‌ی تجسمی ایران رخ داده است؛ تعداد زیادی گالری‌ تازه‌تأسیس به جمع گالری‌های تهران اضافه شده، رسانه‌ها اخبار فرهنگی و هنری را بیش از پیش پوشش داده و دست آخر فروش آثار هنرمندان ایرانی در حراج‌های داخلی و خارجی خبر از رونق اقتصاد هنر می‌دهد.

به گزارش خبرنگار ایلنا، بنیاد لاجوردی در 5 سال اخیر در حوزه‌ی هنرهای تجسمی فعالیت‌های گوناگونی انجام داده، و انتشار بسیاری از کتاب‌ها در این حوزه، با بخش چاپ و نشر هنر معاصر (از زیرمجموعه‌های این بنیاد) بوده است.

احسان لاجوردی متصدی بنیاد لاجوردی در گفتگو با خبرنگار ایلنا گفت: فعالیت حرفه‌ای من با انتشار مجله‌ی تجسمی «نگاره» در سال 1384 آغاز شد، هرچند انتشار آن به دلیل سفر به انگلستان در سال 1386 متوقف ماند. پس از بازگشت به ایران، تصمیم گرفتم به‌طور حرفه‌ای به کار تألیف و انتشار کتب هنری بپردازم. هم‌چنین از سال‌های دانشجویی علاقه خاصی به گردآوری آثار هنری پیدا کرده بودم. حدود شش سال پیش فضایی را برای نمایش آثار مجموعه‌ی شخصی خود در خیابان ویلا در نظر گرفتم. به‌تدریج چاپخانه و انتشارات هم به این مجموعه اضافه شد. با تکیه بر مجموعه کارهایی که در این سال‌ها گردآوری کرده بودم، کتاب «تهران آرت» را منتشر کردم. این اولین تجربه‌ی من در این زمینه بود. از بیش از 20 نویسنده، منتقد و هنرمند دعوت شد تا مقالاتی برای این کتاب بنویسند. فریدون آو، داریوش کیارس، امید روحانی، بهنام کامرانی، شهرام کریمی، سهراب مهدوی، هلیا دارابی و ... ازجمله افرادی بودند که در این پروژه همکاری کردند. هم‌اکنون این کتاب در بسیاری از دانشگاه‌ها، مؤسسات و موزه‌های مهم خارجی و داخلی که بر هنر معاصر ایران تمرکز دارند، وجود دارد. از آنجا که «تهران آرت» اولین کتابی بود که به‌طور متمرکز به گرایش مشخصی در هنر ایران؛ یعنی پاپ آرت می‌پرداخت، در میان اهالی هنر سروصدایی به پا کرد و طبعا با واکنش‌های مثبت و منفی روبه‌رو شد.

وی نسبت به فضای فرهنگی چند سال اخیر ایران اظهار امیدواری کرد و گفت: تجربه‌ی «تهران آرت» مرا بر آن داشت تا به مسائل فرهنگی عمیق‌تر بیندیشم و ساختاری برای فعالیت‌هایم در نظر بگیرم. حالا دیگر صرفِ مجموعه‌داری راضی‌ام نمی‌کرد. به این نتیجه رسیدم تا به جای تصمیم‌گیری‌های فردی، از نظرات جمعیِ افراد مطلع و آشنا به مقوله‌ی فرهنگ و هنر بهره بگیرم. با اضافه شدن هیئتی از مشاوران، بنیاد لاجوردی شکل جدی‌تری به خود گرفت و رویکردی بالنسبه مشخص یافت. از طرفی طی پنج سال اخیر، تغییر و تحولات چشمگیری در حوزه‌ی تجسمی ایران رخ داده است؛ تعداد زیادی گالری‌ تازه‌تأسیس به جمع گالری‌های تهران اضافه شده است، رسانه‌ها اخبار فرهنگی و هنری را بیش از پیش پوشش داده و دست آخر فروش آثار هنرمندان ایرانی در حراج‌های داخلی و خارجی خبر از رونق اقتصاد هنر می‌دهد.

مدیر بنیاد لاجوردی افزود: خوشبختانه نسل جدید گالری‌داران ایران به این دریافت رسیده بودند که تحول فرهنگی بدون اقدامات زیربنایی صورت نمی‌گیرد. در نتیجه علاوه بر نمایش آثار، به انتشار کتاب برای هنرمندان نیز توجه ویژه‌ای پیدا کردند. این سرآغاز همکاری بنیاد لاجوردی با دیگر گالری‌ها شد. کتاب «بهجت صدر» را با همکاری گالری آب انبار تألیف و منتشر کردیم. سه کتاب «شهلا حسینی»، «علی نصیر» و «شیده تامی» حاصل همکاری با گالری اُ بود. آخرین پروژه بنیاد لاجوردی یعنی کتاب طراحی‌های سیاه و سفید «فرشید ملکی»، طی همکاری با گالری امکان شکل گرفت. علاوه بر حمایت‌های مالی بنیاد لاجوردی از انجمن گرافیک و نقاشی، همکاری‌های مشترک بسیاری نیز با هم داشتیم. کتاب چهارمین دوسالانه‌ی گرافیک ایران؛ «سرو نقره‌ای» با حمایت بنیاد لاجوردی و چاپ و نشر هنر معاصر (زیرمجموعه‌ی بنیاد لاجوردی) منتشر شد. با انجمن نقاشان نیز کتابی با نام «طرح جامع کارنماهای پژوهشی» را منتشر کردیم که ماه پیش جشن رونمایی آن برگزار شد.

وی بیان کرد: پیشتر با مجله‌ی «نشان»، نشریه طراحی گرافیک ایران همکاری می‌کردیم. در حال حاضر، طی همکاری با مجله‌ی «حرفه‌ هنرمند» انتشار آن توسط چاپ و نشر هنر معاصر صورت می‌گیرد. در پانزدهمین دوره بی‌ینال معماری ونیز، کتابی در رابطه با آثار معماری گنجینه‌ی موزه‌ی هنرهای معاصر گردآوری کردیم، هم‌چنین بنیاد یکی از حامیان مالی واو استودیو در بینال بود.

از دیگر دستاوردهای مهم بنیاد لاجوردی می‌توان به کتاب «آثار چاپ دستی هنرمندان جهان در موزه‌ی هنرهای معاصر تهران» اشاره کرد. این کتاب در واقع اولین آرشیو موضوعی گنجینه‌ی موزه‌ی هنرهای معاصر تهران به شمار می‌رود. ما مشخصاً در این کتاب به تحقیق و تفحص درباره آثار چاپ دستی پرداخته‌ایم. منبع تحقیق ما دفتر اموال موزه بود. از این‌رو تمام آثار چاپ دستی‌ که از ابتدای تأسیس موزه تاکنون در گنجینه موزه نگهداری می‌شود را رؤیت و سپس عکس‌برداری کرده‌ایم. در 17 اسفندماه 1395، طی مراسمی رسمی از کتاب مذکور در موزه هنرهای معاصر تهران با حضور آقای ملانوروزی، مدیرکل هنرهای تجسمی و آقای زارع، رئیس موزه رونمایی شد. پس از صورت گرفتن هماهنگی‌های لازم با موزه هنرهای معاصر تهران، نوید پخش آن را به‌زودی به علاقه‌مندان می‌دهیم.

از مهم‌ترین رویدادهای هنری بنیاد لاجوردی می‌توان به برگزاری نمایشگاهی از آثار «گونتر اوکر» در ایران اشاره کرد. در راستای نمایشگاه، کتابی از آثار این هنرمند شهیر معاصر آلمانی گردآوری کردیم. عنوان کتاب و نمایشگاه «کرنش به حافظ» بود؛ همان‌طور که از نام آن برمی‌آید این آثار مبین عشق و علاقه اوکر به فرهنگ و ادب ایران به ویژه حافظ شیرازی است. این نمایش هم‌زمان در موزه امام علی و حافظیه شیراز نیز برگزار شد.

لاجوردی اظهار داشت: درحال حاضر دو کتاب از هنرمندان تأثیرگذار معاصر ایرانی، یعنی «بابک اطمینانی» و «مهرداد صدری» در دست انتشار داریم. تمام آنچه تاکنون برشمردم، بخشی ازهمکاری‌های بنیاد با سایر مؤسسات فرهنگی بود. بنیاد لاجوردی به طور مستقل و مستمر نیز فعالیت‌های خود را پیش می‌برد. از ابتدا یکی از اهداف اصلی بنیاد، برقراری تبادل فرهنگی-هنری بین ایران و سایر کشورها بود. در همین راستا نمایشگاه‌های متعددی با شرکت هنرمندان آلمانی، اتریشی، مجارستانی، لهستانی، اسپانیایی و ... در فضای هنری بنیاد برگزار شد. هم‌چنین همکاری‌های بسیاری با هنرمندان ایرانی داشته‌ایم. برای نمونه برگزاری نمایشگاه «چهره» از مجموعه‌ی شخصی آقای فریدون آو یکی از موفق‌ترین و پُرطرفدارترین نمایشگاه‌های بنیاد لاجوردی به حساب می‌آید.

وی آخرین اثر منتشر شده بنیاد لاجوردی را کتاب «فرشید ملکی» دانست و گفت: آقای ملکی یکی از استثنائی‌ترین هنرمندان حال حاضر ایران هستند. وی پس از خواندن رشته گرافیک در ایران برای تحصیل نقاشی به لندن رفت. پس از بازگشت به ایران، مدتی در تلویزیون کار کرد و دست آخر شروع به تدریس در دانشگاه کرد و شاگردان بسیاری را پرورش داد. از شاخص‌ترین نمایشگاه‌های ایشان می‌توان به برگزاری دو نمایشگاه پیش از انقلاب در تالار قندریز اشاره کرد. فرشید ملکی از سنخ هنرمندانی است که با جسارت و بدون کوچکترین توجهی به فضای هنری حاکم، دست به خلق اثر زده‌اند. این هنرمند درباره‌ی خود می‌گوید: «کار من انکارِ پس از انکارِ پس از انکاراست». در واقع کمتر هنرمندی را سراغ داریم که به تجربه‌های قبلی‌ خود این چنین پشت کند و هر بار تخیلی نو آغاز کند. باز هم به قول خود هنرمند: «زندگی خصوصی من پستی و بلندی‌های زیادی داشته. من مکرراً مانند ققنوس از خاکستر خود برخاسته‌ام».

لاجوردی در ادامه افزود: آشنایی من با آثار آقای ملکی به سال‌ها پیش برمی‌گردد.از همان موقع با علاقه کارهای ایشان را در گالری طراحان آزاد دنبال می‌کردم. چند نمایشگاه هم از آثار فرشید ملکی در گالری هور برگزار شد. تااینکه سال گذشته گالری امکان نمایشگاهی از آثار 50 سال پیش‌ فرشید ملکی در تالار قندریز را برپا کرد. مشاهده این آثار پس از گذشت چندین دهه، تجربه‌ی غریبی به همراه داشت. پروژه بعدی گالری امکان برپایی نمایشگاه از طراحی‌های فرشید ملکی همراه با برنامه‌ای برای گردآوری کتابی از دیگر طراحی‌های ایشان بود. در نهایت این کتاب پروژه مشترکی شد که با همکاری خود هنرمند، گالری امکان، بنیاد لاجوردی، آقای بهزاد قنبرنژاد و همکاران‌شان به ثمر رسید و در نمایشگاه مزبور در گالری امکان از آن رونمایی شد.

او ادامه داد: فرشید ملکی هنرمند بسیار پرکاری است. ملاک انتخاب آثار در کتاب حاضر، کیفیت آن‌ها بوده است. درواقع آقای نژادقنبر و همکاران‌شان به‌همراه خود آقای ملکی با وسواس بسیاری این آثار را انتخاب کرده‌اند. برای نزدیکی به دنیای ذهنی هنرمند، اشعاری از فرشید ملکی هم در کنار آثار به چاپ رسیده است. از آنجا که تصاویر کتاب کاملاً سیاه و سفید است، تمام تلاش‌ خود را کردیم تا طی فرآیند چاپ، تا حد ممکن به اصل آثار نزدیک شویم.

در پایان مدیر بنیاد لاجوردی گفت: در آخر می‌توان گفت بنیاد لاجوردی مجموعه‌ فرهنگی‌‌هنری مستقلی است که در این مدت با برپاییِ نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی گوناگون، گردآوری ونشر کتاب‌، برگزاری رویدادها و نشست‌های هنری، بر آن بوده تا در پویایی فضای هنری معاصر نقش مؤثری ایفا کند. هم‌چنین این مجموعه‌ فرصتی برای تبادل فرهنگی با چهره‌‌های هنری خارج از کشور فراهم کرده که ثمره‌ی آن خلق رویدادهای فرهنگی مشترک بوده است.