تئاتر درمانی ثمربخش بوده است
قطب‌الدین صادقی مدرس دانشگاه و داور چهارمین جشنواره بین‌المللی تئاتر معلولین، درباره ویژگی‌های تئاتر معلولین گفت: این تئاتر، یک تئاتر کاربردی است. تئاتر تفریحی، سرگرمی و یا زیباشناسانه نیست. تئاتر کاربردی است یعنی به قصد اصلاح اجرا می‌شود و اهدافی که دنبال می‌کند، اهداف تصحیح کننده است.
به گزارش ایلنا، صادقی با بیان اینکه، این تئاتر در خدمت بهبود وضعیت معلولین کشور است، گفت: ما معلولینی داریم که متاسفانه سربار خانواده‌های‌شان شده‌اند و نیروی حیات در آنها راکد است و اسباب زحمت بقیه هستند. این معلولیت تنها عدم توان جسمی نیست، بلکه ضربه بدتری که به آنها وارد می‌شود، لطمه دیدن اعتماد به نفس آنهاست. آنها اغلب اعتماد به نفس‌شان را از دست می‌دهند و وقتی اعتماد به نفس‌شان از کف رفت، منزوی و گوشه‌گیر می‌شوند.
این کارگردان یادآور شد: ما از طریق نمایش به عنوان یک ساختار اجتماعی بسیار خلاق، کمک می‌کنیم تا آنها از انزوا بیرون آمده و نخستین تجربه اجتماعی بودن را داخل گروه و در تعامل با دیگران به دست آورند. در طی روند تمرین، افراد دارای معلولیت بخش‌های دیگری از بدن خود را کشف می‌کند که توان خلاقه بالایی دارند. یعنی به جبران قسمت‌هایی که دارای نقص هستند و یا به خواب رفتند، توانایی‌های دیگری در فرد وجود دارد که به تدریج کشف می‌شود.
صادقی تاکید کرد: تئاتر کمک می‌کند که فرد اعتماد به نفس خود را بازیابد و جایگاه خود را در گروه ترمیم کند و به واسطه گروه، جایگاهی اجتماعی برای خود دست و پا کند. این افراد با ارائه کار هنری، داوری دیگران را نسبت به خود تغییر می‌دهند و دیگر احساسی که به آنها روا می‌شود، ترحم نیست بلکه احترام نصیب‌شان می‌شود.
وی ادامه داد: برای مثال، چند سال پیش گروهی 12 نفره از شهرستان بوکان را در جشنواره‌ای دیدم که نمایشی را روی صحنه بردند. سال بعد که همین گروه را در جای دیگری دیدم، هشت نفر از اعضا شاغل شده بودند. یعنی تئاتر در روند تمرین و اجرا، حضور در جشنواره و دریافت جوایز، در ترمیم اعتماد به نفس‌شان چنان موثر بود که حالا به جامعه برگشته بودند.
کارگردان نمایش‌های «یادگار زیران» و «مکبث» تاکید کرد: ترمیم اعتماد به نفس و بیرون آمدن معلولان از انزوا و از آن مهمتر تغییر نگاه دیگران نسبت به افراد معلول، از تاثیرات تئاتر است که کمک می‌کند دیگر کسی با چشم ترحم به این‌ها نگاه کند، بلکه به واسطه توانمندی‌های تازه کشف شده، با احترام دیده شوند.
وی افزود: برخی از افراد معلول، دارای مشکلات جسمی مثل اختلالات بینایی، شنوایی و غیره دارند که هر کدام از طریق هنر نمایش و شایستگی‌هایی که در خودشان پیدا می‌کنند، دوباره دارای یک جایگاه تازه در دل جمع، گروه و جامعه می‌شود.
صادقی یادآور شد: من از نخستین دوره‌های برگزاری جشنواره از سال 82 در هیات داوران بوده‌ام، جالب است که سیزده سال قبل در تمام ایران 24 گروه نمایشی معلولین وجود داشت، سال گذشته این رقم به 366 گروه رسیده است و این توسعه نشان می‌دهد که تئاتر درمانی جواب داده و ثمربخش بوده است. البته این روند به هبچ عنوان جایگزین دارو و شیوه‌های درمان پزشکی نیست ولی به روند درمان سرعت می‌بخشد.
صادقی یادآور شد: مهمترین اتفاق جشنواره، حضور این گروه‌ها در کنار هم است. اینکه هم را می‌بینند، به تماشای هم می‌نشینید، چیزهای تازه‌ای می‌آموزند که در دل یک جشن به قدری در روحیه‌شان موثر است و به آنها شادابی و سرزندگی می‌بخشد.
وی درباره تاثیرگذاری تئاتر نسبت به سایر هنرها، گفت: تاثیر تئاتر حیرت انگیز است، چراکه هنر شکل گرفته بر پایه روابط انسانی است. ریزه‌کاری‌های فکری و حسی دارد و پر از تعامل است. این به فرد می‌آموزد که جایگاه خود را دوباره در دل جمع تعریف کند. ارتباط هدفمند به منظور اجرای یک نمایش و معنا بخشیدن به یک مفهوم برای آنها بسیار مفید است.