کشف شبکه عظیمی از کانالهای دست‌ساخته برای آبیاری محصولات کشاورزی در بین النهرین
باستان‌شناسان از شناسایی یک شبکه عظیم از کانال گسترده در بین النهرین خبر داده‌اند. این کانالهای دست‌ساخته مزارع باستانی در منطقه اریدو را با آب رودخانه فرات تامین می‌کرده، قدمت این کانال‌ها مربوط به اوایل هزاره اول قبل از میلاد است. باستان‌شناسان معقتدند، ساخت این کانال‌ها بیانگر نبوغ مردم بین‌النهرین در کشاورزی و مدیریت آب است.
به گزارش خبرنگار ایلنا به نقل از لایوساینس، مطالعات باستان‌شناسان مشخص کرده که ۳ هزار سال پیش، مردمان باستان در بین النهرین یک شبکه عظیم و پیچیده از کانال‌ها را برای آبیاری محصولات خود ایجاد کرده‌اند.
باستان‌شناسان پس از کاوش‌ها و مطالعات گسترده درحالی با هزاران کانال آبیاری باستانی به طول (۹ کیلومتر) در نزدیکی بصره عراق که در آن زمان منطقه اریدو در بین النهرین بوده را شناسایی کردند که طبق مطالعات این محققان، مردمان این منطقه از هزاره ششم قبل از میلاد (۸۰۰۰ تا ۷۰۰۰ سال پیش) تا اوایل هزاره اول قبل از میلاد (۳۰۰۰ تا ۲۰۰۰ سال پیش) این منطقه را در امتداد رودخانه وسیع فرات اشغال کرده بودند.
براساس بیانیه‌ای که دانشگاه دورهام در بریتانیا، منتشر کرده است، این کانال‌ها بینش‌های نادری را در مورد شیوه‌های باستانی مردم بین‌النهرین در اختیار محققان قرار می‌دهند.
دانشگاه دورهام در بیانیه‌ای اعلام کرد: «این کشف نه تنها درک ما را از سیستم‌های آبیاری باستانی افزایش می‌دهد، بلکه نبوغ و سازگاری کشاورزان اولیه را نیز برجسته می‌کند.»
این باستان‌شناسان که یافته‌های خود را در مجله Antiquity منتشر کرده‌اند معتقد هستند، بین النهرین منطقه‌ای تاریخی بود که بخش‌هایی از عراق، سوریه، ترکیه، ایران و کویت امروزی را شامل می‌شد. «بین النهرین» یک کلمه یونانی باستان است که می‌توان آن را به «سرزمین بین دو رودخانه» ترجمه کرد. آن رودها دجله و فرات بودند که از شرق ترکیه به خلیج فارس می‌ریختند.
در امتداد رود فرات بابل باستان بود که در حدود ۲ هزار سال قبل از میلاد تا ۵۴۰ قبل از میلاد در قلب تمدن بین النهرین قرار داشت و حتی شهر باستانی اریدو که در نزدیکی خلیج فارس در حدود ۵۴۰۰ سال قبل از میلاد تأسیس شد. این تا زمانی بود که رودخانه مسیر خود را تغییر داد و منطقه را خشک کرد.
پژوهشگران معتقدند، «تغییر مسیر باستانی رود فرات، این منطقه را خشک و در نتیجه پس از اوایل هزاره اول قبل از میلاد تاکنون خالی کرد. این امر باعث شده چشم‌انداز باستان‌شناسی این منطقه دست نخورده باقی بماند و بنابراین ما توانستیم شبکه وسیع، فشرده و توسعه‌یافته‌ای از کانالهای آبیاری را شناسایی و نقشه‌برداری کنیم که مربوط به اوایل هزاره اول قبل از میلاد است.»
محققان این کانال‌ها را با استفاده از تصاویر ماهواره ای، نقشه‌های زمین شناسی، فیلم‌های پهپاد و سایر تکنیک‌ها ردیابی کردند. آن‌ها در مجموع بیش از ۲۰۰ کانال اولیه و فرعی و بیش از ۴۰۰۰ کانال کوچکتر متصل به کانالهای اصلی پیدا کردند. آن‌ها همچنین بیش از ۷۰۰ مزرعه را شناسایی کردند که معمولاً کانالهای کوچکی در اطراف خود داشتند.
باستان‌شناسان معتقدند، اگرچه شبکه گسترده است، اما احتمالاً کانال‌ها در همان زمان مورد استفاده قرار نمی‌گرفتند. این شبکه بازسازی شده از کانالهای آبیاری نشان دهنده فعالیت‌های کشاورزی ترکیبی برای تمام دوره‌های اشغال منطقه است و بعید است که همه کانال‌ها به طور همزمان در تمام دوره اشغال (یعنی از هزاره ششم تا اوایل هزاره اول قبل از میلاد) فعالیت کرده باشند.
