آنچه درباره نئاندرتال‌ها نمی‌دانیم
کتاب بازگشت نئاندرتال‌ها به قلم حامد وحدتی نسب، سمانه نظیف و آذر جوهر در ۵۰۰ نسخه از سوی انتشارات ندای تاریخ با قیمت ۳۵۰۰۰۰ تومان منتشر شده است.
به گزارش خبرنگار ایلنا، شواهد متعدد جانور باستان‌شناسی گویای این است که نئاندرتال‌ها در درازای زمان طولانی و وسعت خود در قلمرویی که از سواحل اقیانوس اطلس تا آلفای سیری را دربرمی‌گرفت با محیط‌های گوناگون به خوبی سازگار شده و از جانورهای سم‌دار کوچک تا جانوران بزرگ بهره‌برداری کرده‌اند ازجمله گوشتخواران، خرگوش‌ها، لاک پشت‌ها، همچنین منابع دریایی مانند ماهی‌ها، صدف‌ها و پستانداران دریایی.
نئاتدرتال‌ها شکارچیانی زبردست بودند تجزیه و تحلیل‌های آتالیز ایزتوپی در استخوان‌ها و دندان‌های آن‌ها به روشنی حاکی از آن است که پروتئین‌های جانوری بخش مهمی از رژیم غذایی نئاندرتال‌ها را تشکیل می‌داده است. ازسوی دیگر نگهداری متابولیسم اندام عضلانی و مغز به غایت بززگ آن‌ها تنها در سایه فراهم‌سازی مقادیر مشابهی از پروتئین امکان‌پذیر بوده است. اکنون تردیدهای کمی درباره شمار دسته‌جمعی نئاندرتال‌ها وجود دارد. مدارک باستان‌شناسی حتی حاکی از آن است که در مواقعی آن‌ها تعداد زیادی از جانوران را به طور همزمان کشته‌اند و ممکن است مقدر زیادی غذا را ذخیره کرده باشند. در کنار شکار، لاشهخواری نیز یکی از روش‌های مرسوم در تامین پروتئین بوده است. شواهدی از لاشهخواری نئاندرتال‌ها در محوطه کوارسی در جنوب فرانسه به دست آمده که نشان می‌دهند آن‌ها این عمل فرصت‌طلبانه را در کفتارها یا گودال‌هایی که جانوران سم‌دار در آن به دام افتاده بودند، انجام می‌داده‌اند.
بیژن تلیانی
یک معمای دیرینه در انسان‌شناسی چگونگی و چرایی انقراض نئاندرتال‌ها است. انگاره رایج در این باره به این شرح است که انقراض نئاندرتال‌ها با ورود انسان‌های هوشمند به قلمرو آن‌ها در حوالی ۵۰ تا ۶۰ سال پیش همبستگی معناداری دارد. به این شکل که پس از یک دوره طولانی همزیستی عمدتا جدا از هم و با درجات کمی از امتزاجات ژنی سرانجام گروه‌های پراکنده انسان‌های نئاندرتال به منتهی الیه قلمرو خود رانده شده و پس از چنیدین هخزاره همزیستی با انسان‌های هوشمند منقرض شده‌اند.
