در نشست «راهبردهای تقویت روابط فرهنگی ایران و شبه قاره هند» مطرح شد؛
توجه به غرب محصولی جز غرب‌زدگی نداشته است
منوچهر متکی گفت: هر وقت به توصیه غرب‌گرایان توجه‌مان معطوف به سوی غرب شده محصولش جز غرب‌زدگی نبوده است.
به گزارش ایلنا به نقل از ستاد خبری سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۳، هم‌زمان با چهارمین روز برگزاری این نمایشگاه نشست «راهبردهای تقویت روابط فرهنگی ایران و شبه قاره هند»، با حضور منوچهر متکی (منتخب مردم تهران در مجلس شورای اسلامی)، مهدی نبی‌زاده (سفیر سابق ایران در هند)، محمدحسین کریمی (رایزن علمی سابق ایران در هند) و حسین دیوسالار (مشاور ویژه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) در سرای ملل برگزار شد.
اشعار فارسی و آموزه‌های تربیتی
منوچهر متکی منتخب مردم تهران، ری، شمیرانات، اسلامشهر و پردیس در مجلس شورای اسلامی گفت: سخن از هند و ایران، سخن از یک تاریخ طولانی است و پیچیدگی و پیشینه طولانی و جامعیت این روابط در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی و اقتصادی بسیار مهم است.
متکی ارتباط با شرق و غرب دنیا را دارای دو آموزه و تجربه ارزشمند برای ایران دانست و گفت: هر وقت به توصیه غرب‌گرایان توجه‌مان معطوف به سوی غرب شد، محصولش جز غرب‌زدگی نبود، اما روابط ما با شرق با اثرگذاری در حوزه‌های مختلف اخلاقی، فرهنگی، ادبیات و زبان فارسی همراه بوده است.
وزیر اسبق امور خارجه با اشاره به اینکه زبان فارسی در شبه قاره هند فقط یک زبان در کنار سایر زبان‌ها نیست افزود: محتوایی که زبان فارسی با خود داشت مملو از مطالب آموزشی، اخلاقی و انسانی بوده است. بنابراین اشعار فارسی به عنوان آموزه‌های تربیتی استفاده می‌شد.
موانع رابطه ایران و هند
وزیر اسبق وزارت امور خارجه به ۲ عاملی که به مرور زمان میان روابط ایران و هند مانع ایجاد کردند اشاره کرد و گفت: اول طرف‌های ثالثی مثل آمریکایی‌ها بودند که سعی کردند میان روابط ایران و هند خدشه وارد کنند و دیگری افرادی بودند که در قالب پروژه‌های اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی سعی در تخریب روابط دو کشور داشتند.
به گفته متکی، از آن جمله می‌توان به کتاب سلمان رشدی اشاره کرد که یک هندی‌الاصل بود و این نشان‌دهنده آن است که چگونه سعی در تخریب روابط بین دو کشور داشتند.
او ادامه داد: دو کشور هند و ایران رسالت سنگینی بر دوش دارند و باید این رابطه تاریخی عمیق را به‌روز کنند و این امر میسر نمی‌شود، مگر آنکه بین گذشته و آینده پل بزنیم.
فرهنگ، زیربنای روابط
سفیر سابق ایران در هند نیز با اشاره به سوابق تاریخی روابط ایران و هند، فرهنگ را زیربنای اصلی این روابط دانست و گفت: سیاست و اقتصاد لازم و ملزوم یکدیگر هستند و در نوسان‌های روابط بین دو کشور می‌تواند افزایش یا کاهش داشته باشد اما روابط فرهنگی اینگونه نیست.
مهدی نبی‌زاده ادامه داد: اگر شما روابط بین دو کشور را قطع کنید، ریشه‌های فرهنگی آنها قطع نمی‌شود و علقه‌ای که روابط فرهنگی بین مردم دو کشور ایجاد می‌کند به گسترش روابط سیاسی و اقتصادی هم کمک می‌کند.
او با اشاره به اینکه در بسیاری از ممالک، حاکمیت و مردم ممکن است دو نگاه متفاوت نسبت به فرهنگ و ارتباطات داشته باشند، گفت: با این حال، کشوری که حاکمیتش مردمی است فرهنگش هم با مردم مطابقت دارد. در واقع حاکمیت باید تلاش کند که روابط سیاسی و اقتصادی را گسترش دهد، اما روابط فرهنگی باید مردمی باشد تا ادامه داشته باشد.
شباهت فرهنگی
رایزن علمی سابق ایران در هند و از دیگر سخنرانان این نشست، با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته تعداد دانشجویان ایرانی حاضر در شبه قاره هند بیش از ۱۲هزار دانشجو بوده و الان این تعداد به کمتر از ۲هزار نفر رسیده، علت این امر را در تغییرات فرهنگی شبه قاره هند دانست و گفت: دانشجویان در آن زمان شباهت فرهنگی بیشتری با کشور خودشان حس می‌کردند. آنها آزادانه می‌توانستند در مراسم‌های مربوط ماه محرم، ماه رمضان، راهپیمایی روز قدس و ... شرکت کنند.
محمدحسین کریمی، با تاکید بر اینکه هند کشوری نیست که به سادگی بتوانیم حذفش کنیم گفت: هند جزو کشورهای اقتصادی نوظهور محسوب می‌شود و ما علاوه بر مسائل فرهنگی و اجتماعی در حوزه اقتصادی، فناوری و حتی امنیتی و کنترل شرارت‌ها در جنوب شرقی ایران و شبه قاره نیازمند همکاری با کشورهای شبه قاره خصوصا هندوستان هستیم.
ضرورت توجه به حوزه فرهنگی
در پایان نشست «تقویت روابط فرهنگی ایران و شبه قاره هند» مشاور ویژه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه حوزه دیپلماسی فرهنگی زیربنایی است که شاید ما از آن غافل شده‌ایم گفت: کشورهایی در توسعه روابط چندگانه موفق بوده‌اند که به حوزه فرهنگی توجه ویژه داشتند.
حسین دیوسالار ادامه داد: ظرفیت بسیاری در این کشورها برای توسعه روابط با محوریت فرهنگی وجود دارد.
به گفته او، حتما ما از شرایط ایده‌آل فاصله داریم، اما باید همه تلاش خود را برای بهبود و گسترش این روابط به کار بگیریم.
سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت ۱۴۰۳ در محل مصلی امام خمینی (ره) به شکل حضوری و سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.
